Telemedycyna jest zdalną formą udzielania zindywidualizowanego świadczenia zdrowotnego przez osoby wykonujące zawody medyczne. Stanowi element procesu profesjonalnej, skoordynowanej opieki medycznej nad pacjentem, która do osobistych wizyt dodaje element kontaktu zdalnego. Jednym z przykładów telemedycyny jest program „Diabdis”, dedykowany osobom chorującym na cukrzycę, w którym użytkownicy mogą korzystać ze wsparcia nowych technologii oraz zdalnej opieki specjalistów i pomocy opiekunów programu.

W pracy przedstawiono koncepcję koordynowanej opieki zdrowotnej oraz fundamentalne kierunki jej działania. Zaprezentowano schemat działania opieki koordynowanej w naszym kraju na przykładzie endoprotezoplastyki, ze szczególnym uwzględnieniem endoprotezoplastyki stawu biodrowego. Omówiono zadania lekarza na poszczególnych etapach tego procesu. Przedstawiono również doświadczenia międzynarodowe w zakresie opieki koordynowanej i wynikające z nich propozycje dla Polski.

W pracy przedstawiamy i dyskutujemy nad doniesieniami dotyczącymi powiązań pomiędzy najczęściej stosowanymi w praktyce klinicznej lekami przeciwcukrzycowymi a występowaniem nowotworów złośliwych, w tym w populacji w Polsce. Metformina przedstawia się jako preparat, który ma ochraniający wpływ na występowanie raka zarówno w monoterapii, jak i w leczeniu skojarzonym z insuliną i innymi lekami doustnymi. Natomiast doniesienia na temat wpływu innych leków przeciwcukrzycowych są niejednokrotnie sprzeczne. Jak z nich wynika, leki te mogą mieć wpływ – jeśli nie realny, to potencjalny – na rozwój nowotworów. Jednak doniesienia te wymagają dalszych badań, gdyż są zbyt skąpe. U chorych z cukrzycą typu 2 leczenie skojarzone insuliną z metforminą, inhibitorem SGLT2 i agonistą receptora GLP-1, jeżeli nie ma przeciwwskazań lub nietolerancji, jest optymalnym wyborem. Insulinę stosujemy u chorych z cukrzycą typu 2, gdy jest to konieczne, ale dawki powinny być najniższe, o ile jest to możliwe.

Częstość występowania choroby zwyrodnieniowej stawów zwiększa się wraz z wiekiem. O standardach leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych i nowych danych dotyczących stosowania krystalicznego siarczanu glukozaminy rozmawiamy z prof. Eugeniuszem Józefem Kucharzem.

Włóknienie wątroby występuje u 5% populacji ludzkiej. Pośród licznych terapii najważniejszym elementem leczenia jest usunięcie czynnika wywołującego. W leczeniu stosuje się także glikokortykosteroidy, interleukinę 10, kolchicynę i interferony. Swoje miejsce w terapii ma również rosiglitazon, który hamuje aktywację komórek gwiaździstych. Obecnie podejmuje się też próby przeszczepiania komórek wątroby lub posiadających ich charakterystykę komórek nabłonkowych pochodzących z owodni.

W pracy przedstawiono biologiczne właściwości koenzymu Q10 oraz dokonano przeglądu badań klinicznych oceniających jego skuteczność w schorzeniach układu sercowo-naczyniowego.

W pracy próbowano odpowiedzieć na pytanie, czy w obecnych czasach potrafimy skutecznie i bezpiecznie leczyć ból ostry. Przedstawiono standard organizacyjny opieki zdrowotnej w dziedzinie świadczeń zdrowotnych z zakresu rozpoznania, leczenia oraz monitorowania bólu. Zaprezentowano zalety terapii skojarzonej wynikające z dodania koanalgetyku. Ponadto scharakteryzowano wybrane leki stosowane w leczeniu bólu ostrego oraz omówiono najczęściej popełniane błędy w terapii przeciwbólowej.

Nasiona czarnuszki siewnej zdobywają coraz większą popularność w diecie Europejczyków. Roślina ta jest jednak znana od tysięcy lat i szeroko stosowana zwłaszcza w medycynie tradycyjnej krajów Bliskiego Wschodu. Przypisuje się jej właściwości lecznicze w stanach astmy, kaszlu, grypy, czy gorączki. Prowadzone badania potwierdzają przynajmniej część z tych zastosowań, a także rozszerzają je o nowe. W tym artykule skupiono się głównie na dermatologicznych aspektach działania N. sativa.

 

Artykuł jest przedrukiem z czasopisma "Lek w Polsce" nr 2/2018

 

Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci naukowcy wykazali udział kinazy syntazy glikogenu 3 (GSK3) w genezie chorób ośrodkowego układu nerwowego. Jednym z pierwszych środków zastosowanych w celu zahamowania jej aktywności w leczeniu depresji był lit, który pomimo wielu niedoskonałości miał działanie terapeutyczne. Dalsze badania pozwoliły na projektowanie leków wchodzących w skuteczne interakcje z kinazą, jednakże niewiele z nich przeszło badania kliniczne. Kinaza syntazy glikogenu 3 do dziś stanowi duży znak zapytania w ukierunkowaniu farmakoterapii schorzeń takich jak choroba Alzheimera, depresja, choroba dwubiegunowa czy schizofrenia.

Artykuł traktuje o podstawach prawnych procesu kontroli, przedmiocie kontroli, osobie poddanej kontroli i kontrolującym. Omówiono temat podejmowanych czynności kontrolnych oraz kwestie związane z zakończeniem postępowania. Opisano obszary działalności świadczeniodawcy najczęściej kontrolowane przez NFZ. Przedstawiono najczęstsze uchybienia wskazywane przez kontrolerów NFZ, najczęstsze nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji medycznej. Ponadto przedstawiono charakter kontroli NFZ, które odbyły się w 2017 r. oraz prognozę na najbliższe lata.

Artykuł traktuje o podstawach prawnych procesu kontroli, przedmiocie kontroli, osobie poddanej kontroli i kontrolującym. Omówiono temat podejmowanych czynności kontrolnych oraz kwestie związane z zakończeniem postępowania. Opisano obszary działalności świadczeniodawcy najczęściej kontrolowane przez NFZ. Przedstawiono najczęstsze uchybienia wskazywane przez kontrolerów NFZ, najczęstsze nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji medycznej. Ponadto przedstawiono charakter kontroli NFZ, które odbyły się w 2017 r. oraz prognozę na najbliższe lata.

Z danych epidemiologicznych wynika, że stosowanie paracetamolu w okresie ciąży jest zjawiskiem powszechnym, chociaż odległe konsekwencje terapii dla potomstwa są nadal słabo poznane. Przedstawiona publikacja stanowi kompleksową analizę tego problemu i odpowiada na wiele pytań dotyczących bezpieczeństwa stosowania paracetamolu na wczesnych etapach rozwoju układu nerwowego. Omówiono w niej najnowsze badania oceniające wpływ ekspozycji na paracetamol w okresie ciąży oraz we wczesnym okresie postnatalnym na funkcje psychomotoryczne i behawior potomstwa.

Bezsenność jest częstym problemem zgłaszanym przez pacjentów w codziennej praktyce lekarskiej oraz farmaceutycznej. Obecnie niebenzodiazepinowe leki nasenne są najczęściej przepisywaną grupą leków w leczeniu bezsenności. Działania niepożądane tej grupy występują rzadko i obejmują zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Celem tej pracy było przedstawienie informacji na temat paradoksalnych reakcji po zastosowaniu niebenzodiazepinowych leków nasennych.

Czarnuszka siewna (Nigella sativa) od wielu lat jest tradycyjnie wykorzystywana jako środek spożywczy i roślina lecznicza. Właściwości terapeutyczne czarnuszki są plejotropowe, związane przede wszystkim z obecnością tymochinonu i oleju. Olej z nasion czarnuszki działa nawilżająco i przeciwzapalnie w atopowym zapaleniu skóry, podczas gdy tymochinon i całe ekstrakty z Nigella sativa wykazują aktywność przeciwzapalną, antyoksydacyjną, przeciwnowotworową i przeciwdrobnoustrojową.