Niespecyficzne bóle kręgosłupa są zaliczane do najczęstszych dolegliwości narządu ruchu i stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgłoszeń do lekarza rodzinnego. Słaba korelacja wyników badań obrazowych z niespecyficznymi bólami kręgosłupa sprawia, że podstawą w diagnostyce obrazowej kręgosłupa są standardowe zdjęcia radiologiczne wykonywane w dwóch projekcjach (AP oraz bocznej), a coraz częściej kluczową rolę odgrywają zdjęcia na stojąco (w pełnym obciążeniu). Należy również zwrócić uwagę na schorzenia współwystępujące u pacjentów, takie jak choroby układu sercowo-naczyniowego (nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia), cukrzyca typu 2, alergie, depresja. Schorzenia współwystępujące mogą pogarszać jakość tkanek kręgosłupa i wpływać na percepcję bólu. Podstawą leczenia niespecyficznych bólów kręgosłupa jest farmakoterapia. Dobór farmakoterapii powinien być indywidualny. Niemniej jednak należy pamiętać, że samo stosowanie leków z uwagi na możliwe powikłania nie jest optymalnym sposobem terapii. Znaczenie ma również rehabilitacja, terapia manualna i psychoterapia. Do innych metod leczenia należy mezoterapia i pilates.
Ostatnio opublikowane, zaktualizowane wytyczne dwóch głównych towarzystw naukowych w Polsce w obszarze diagnostyki zaburzeń gospodarki lipidowej – Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej (PTDL) oraz Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego (PTL) – wprowadzają kilka istotnych zmian w stosunku do wcześniejszych zaleceń z roku 2020. Zwracają szczególną uwagę na zależną od kumulacji bogatych w triglicerydy lipoprotein (chylomikrony i VLDL) oraz ich remnantów hipertriglicerydemię, wprowadzając nową jej klasyfikację, uwzględniającą ryzyko miażdżycowej choroby sercowo-naczyniowej. Ważną zmianą jest rekomendacja nowego sposobu wyliczania stężenia cholesterolu LDL, co przyczyni się do bardziej precyzyjnego określenia podstawowego celu terapii hipolipemizującej i dokładniejszego oszacowania stopnia ryzyka pacjenta.
W czasie jesienno-zimowym najczęściej diagnozuje się infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych – przeziębienie, grypa, zapalenie gardła, oskrzeli, zatok. W czasie infekcji zaleca się inhalacje z odpowiednio dobranych stężeń wody morskiej. Inhalacje powodują zmniejszenie obrzęku i stanu zapalnego błony śluzowej nosa i zatok oraz zwiększają aktywność układu śluzowo-rzęskowego nabłonka dróg oddechowych. Ponadto poprzez rozrzedzenie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny wspomagają jej usuwanie i przyspieszają powrót pacjenta do zdrowia.
Długotrwały stres może być czynnikiem wywołującym i zaostrzającym wiele schorzeń, takich jak nadciśnienie tętnicze i cukrzyca, a także powodującym zaburzenia nastroju, lęk i depresję. Leki roślinne stanowią dobrą alternatywę w terapii stresu i napięcia nerwowego, szczególnie te z grupy adaptogenów. Przykładem jest Withania somnifera, znana również jako ashwagandha lub witania ospała, stosowana w ajurwedzie – tradycyjnej medycynie indyjskiej. W ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost liczby doniesień na temat jej prozdrowotnych korzyści, a badania obejmują wiele aspektów zdrowia człowieka, w tym działanie neuroprotekcyjne, uspokajające i adaptogenne oraz wpływ na sen. Do grupy adaptogenów należy również P. incarnata – męczennica cielista stosowana jako tradycyjny ziołowy produkt leczniczy, który łagodzi objawy stresu psychicznego i ułatwia zasypianie, dostępny także jako suplement diety. Coraz większa liczba badań nad tymi surowcami zielarskimi wskazuje na ich potencjał jako cennych naturalnych środków w terapii stresu i napięcia nerwowego.
Ból to nieprzyjemne doznanie uczuciowe i emocjonalne, którego zadaniem jest wywołanie odruchowej reakcji obronnej. Jest to naturalny mechanizm, który zapewnił przetrwanie ludzkości. Niekorzystnym zjawiskiem jest negatywny wpływ bólu na jakość życia oraz codzienne funkcjonowanie człowieka. Zwłaszcza ból przewlekły, utrzymujący się powyżej 3 miesięcy, prowadzi do zmniejszenia komfortu życia, dlatego skuteczna ocena i leczenie bólu może przywrócić pacjenta do dobrostanu psychofizycznego. W związku z przedłużającą się długością życia oraz wielochorobowością coraz więcej osób skarży się na ból. Szeroka dostępność gamy leków przeciwbólowych niestety naraża pacjentów na szereg powikłań. W leczeniu bólu powinniśmy opierać się na wytycznych zawartych w drabinie analgetycznej.
Interdyscyplinarność jest dziś uważana za klucz do sukcesu terapeutycznego. Ma ona szczególne znaczenie w przypadku przewlekłego zapalenia zatok przynosowych (PZZP). Jego szybkie zdiagnozowanie i skuteczne leczenie nie jest możliwe bez udziału lekarza rodzinnego.
Zapalenie zatok przynosowych to powszechne schorzenie i jedna z najczęstszych przyczyn konsultacji lekarskich. Według ankiety przeprowadzonej na zlecenie naszej placówki w ostatnim roku problemy z zatokami miało 14% Polaków*. Objawy choroby znacząco wpływają na jakość życia pacjentów. Skarżą się oni m.in. na trudności ze swobodnym oddychaniem przez nos, spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła oraz na pulsujący i przeszywający ból głowy, który nasila się przy pochylaniu do przodu.
W tym miejscu należy wspomnieć, że bóle głowy pochodzenia zatokowego są prawdopodobnie częstsze niż się sądzi. Oszacowano bowiem, że 5–6 na 10 bólów głowy uznanych za migrenę ma w rzeczywistości pochodzenie zatokowe. Warto to wziąć pod uwagę przed skierowaniem pacjenta do neurologa.
Hydroksymocznik jest jednym z najdłużej stosowanych leków przeciwnowotworowych w hematologii, zarejestrowanym w leczeniu chorób mieloproliferacyjnych (przewlekłej białaczki szpikowej, czerwienicy prawdziwiej, nadpłytkowości samoistnej, mielofibrozy), jak również niedokrwistości sierpowatokrwinkowej. Może być stosowany także jako składnik kremów u chorych na łuszczycę. Lek wykazuje działanie cytotoksyczne i antymitotyczne,
co pozwala na szybkie i skuteczne obniżenie wybranych parametrów morfotycznych krwi. Nie udało się dotąd wynaleźć leku o właściwościach zbliżonych do hydroksymocznika, który działałby w sposób bardziej selektywny i mniej toksyczny dla szpiku, przez co hydroksykarbamid pozostaje nadal lekiem pierwszego rzutu w leczeniu początkowych stadiów wyżej wymienionych chorób. Do zalet terapii hydroksymocznikiem zaliczamy przede wszystkim możliwość ambulatoryjnego przyjmowania leku, dobrą sterowność w zakresie dawkowania, niską cenę i wysoką dostępność na rynku.
Monakolina K występuje jako jeden ze składników obecnych w czerwonym fermentowanym ryżu. Ze względu na identyczną budowę jak lowastatyna wykazuje również takie samo działanie – korzystny wpływ na gospodarkę cholesterolową. Jako składnik zawarty w żywności jest wykorzystywana jednak powszechnie w suplementach diety wspomagających kontrolę poziomu cholesterolu. Działanie to zostało zatwierdzone przez Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w opinii wydanej w 2011 r. Panel EFSA wskazał jednocześnie, że korzystne działanie może być osiągnięte przy stosowaniu 10 mg monakoliny K dziennie. Na podstawie licznych badań naukowych wskazujących na duże wahania zawartości suplementów diety z monakoliną K, możliwość łączenia takich suplementów z lekami z grupy statyn, a tym samym wzrost ryzyka działań niepożądanych, EFSA zweryfikowała swoje stanowisko, wskazując, że dzienna porcja monakoliny K dostarczona z suplementów diety powinna być niższa niż 3 mg. Obecne ustawodawstwo europejskie dostosowane jest do tych zaleceń. Artykuł podsumowuje najważniejsze wnioski wynikające z opinii EFSA i przyczynę zmiany stanowiska.
Niedobór żelaza to stan, w którym jego zapasy w organizmie są zbyt niskie. Może to powodować objawy takie jak; zmęczenie, słaba koncentracja i niedokrwistość. Niedobór żelaza może być spowodowany utratą krwi, brakiem żelaza w diecie lub niektórymi schorzeniami. Leczenie może obejmować spożywanie pokarmów bogatych w żelazo i pokarmów bogatych w witaminę C, aby wspomóc wchłanianie żelaza, jak też przyjmowanie suplementów żelaza.
Niedobór żelaza jest najczęstszą przyczyną niedokrwistości. Anemia stanowi globalny problem zdrowotny, według danych dotyczy 1 mld ludzi na świecie. Żelazo to pierwiastek, który jest kluczowy dla zachowania zdrowia i dobrej kondycji organizmu. Jest jednym z podstawowych mikroelementów, które występują w organizmie człowieka i wpływają na jego prawidłowe funkcjonowanie. W organizmie człowieka występuje w: hemoglobinie (aż 70%), w enzymach, osoczu i białkach krwi (do 10%), mięśniach, tkankach, szpiku kostnym (ok. 20%), ferrytynie, hemosyderynie. Żelazo wpływa na prawidłowy transport tlenu do komórek. Jest również składnikiem mioglobiny, która odpowiada za magazynowanie tlenu.
W pracy przedstawiono charakterystykę oraz zastosowanie bromku ipratropium w leczeniu przewlekłej choroby obturacyjnej płuc (POChP) oraz astmy, a także w objawowym leczeniu kataru. Uwzględniono krajowe i międzynarodowe rekomendacje diagnostyki i terapii tych schorzeń oraz literaturę medyczną. Ipratropium jest czwartorzędową pochodną amoniową atropiny, o działaniu antycholinergicznym. Substancja ta jest najczęściej jest aplikowana drogą wziewną, co umożliwia wywołanie działania miejscowego i ograniczenie wchłaniania ogólnoustrojowego.
Jako środek terapeutyczny ipratropium jest lekiem o długiej historii, jego pierwsza rejestracja przez Amerykańską Administrację Żywności i Leków (FDA) miała miejsce w 1986 r., a pierwszy jej produkt w monoterapii został zatwierdzony przez FDA w 1986 r.. 10 lat później uzyskał rejestrację jako produkt złożony zawierający ipratropium i salbutamol.
Bisoprolol jest jednym z powszechnie stosowanych w codziennej praktyce klinicznej beta-adrenolityków. Charakteryzuje się wysoką selektywnością wobec receptorów beta1. Tylko w niewielkim stopniu oddziałuje na receptory beta2. Bisoprolol często wykorzystuje się w leczeniu pacjentów ze stwierdzonymi znaczącymi schorzeniami sercowo-naczyniowymi, takimi jak przewlekłe zespoły wieńcowe, niewydolność serca oraz w terapii tachyarytmii. Używany jest także do terapii nadciśnienia tętniczego. Dzięki wysokiej selektywności wobec receptorów beta1 bisoprolol wykazuje działania: inotropowe ujemne, chronotropowe ujemne i dromotropowe ujemne. Zmniejsza częstość akcji serca, obniża kurczliwość miokardium oraz zmniejsza przewodnictwo przez węzeł przedsionkowo-komorowy. W konsekwencji obniża się zużycie tlenu przez komórki mięśnia sercowego i dochodzi do redukcji ciśnienia tętniczego.
Ilościowe pomiary ryzyka zdrowotnego opierają się na danych epidemiologicznych oraz wynikach analiz klinicznych i toksykologicznych. W przeglądzie instrumentów pomiaru ryzyka zdrowotnego omówiono ocenę skumulowanego ryzyka (CRA: cumulative risk assessment), miarę całkowitego obciążenia chorobami, wyrażoną jako liczbę lat utraconych z powodu złego stanu zdrowia, niepełnosprawności (DALY: disability-adjusted life years) oraz osiągnięcia adduktomiki. Wykrycie i scharakteryzowanie uszkodzeń DNA jest przydatne do oceny genotoksyczności, monitorowania napraw DNA, opracowania biomarkerów narażenia i oceny skuteczności stosowanych terapii. Oznaczanie ilości adduktów DNA jest nieinwazyjną oceną uszkodzeń i napraw DNA u jednostek i w populacji człowieka, ułatwiającą ocenę narażenia w ciągu życia w kontekście oszacowania eksposomów i zagrożeń zdrowotnych.
Zaburzenia procesu trawienia dotyczą większości polskiego społeczeństwa. Często spotykane są problemy z przemianą materii, funkcjonowaniem pracy jelit czy wątroby. Uważa się, że stosowanie roślin leczniczych oraz spożywanie warzyw i owoców wiąże się z niższym ryzykiem tych schorzeń. Korzystne efekty spożywania żywności pochodzenia roślinnego przypisano częściowo dużej zawartości przeciwutleniaczy. Figowiec pospolity (Ficus carica L., figa pospolita) to drzewo, którego owoce zawierające szeroką gamę bioskładników, w tym flawonoidy, kwasy fenolowe, karotenoidy i witaminy. Figi od stuleci są stosowane w medycynie tradycyjnej ze względu na ich działanie prozdrowotne, w tym na problemy żołądkowo-jelitowe i metaboliczne. Ekstrakty z figi wykazują działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, hepatoprotekcyjne, regulujące przemianę materii. Innym składnikiem działającym wspomagająco na pracę jelit jest manna, czyli sok jesionu mannowego (Fraxinus ornus L.), naturalne źródło mannitolu, słodkiego alkoholu cukrowego o niskiej kaloryczności i zerowym indeksie glikemicznym. Dzięki temu może być stosowany jako zamiennik cukru, ale służyć jako środek łagodnie przeciwdziałający zaparciom.
Przezklatkowe badanie echokardiograficzne (TTE) jest jednym z badań dostępnych w Polsce w ramach opieki koordynowanej w POZ. Jest to badanie nieinwazyjne i bezpieczne, dostarczające wielu danych opisujących zarówno budowę, jak i funkcjonowanie serca. Uzyskane w trakcie badania TTE informacje są potrzebne do diagnozowania wielu chorób i wykorzystywane w opiece nad pacjentami z różnymi patologiami. Jednym z najważniejszych parametrów szacowanych w trakcie omawianego badania jest frakcja wyrzutowa lewej komory (LVEF). LVEF to główna miara funkcji skurczowej lewej komory, informująca o tym, jaka część objętości krwi jest wyrzucana z każdym skurczem serca w stosunku do objętości końcoworozkurczowej. W pracy omówiono wskazania do wykonania badania TTE, informacje, które mogą zostać dzięki niemu uzyskane oraz zaprezentowano prawidłowe wartości wybranych parametrów u zdrowych dorosłych osób. Przedstawiono obrazy z TTE uzyskane podczas badania 40-letniej pacjentki diagnozowanej w poradni kardiologicznej z powodu zgłaszanego uczucia kołatania serca.
Buprenorfina to opioidowy lek przeciwbólowy. W odróżnieniu od innych leków z tej grupy jest częściowym agonistą receptorów opioidowych μ. Dzięki temu ma mniej działań niepożądanych i dobrze łączy się z innymi opioidami. Buprenorfina ma mały potencjał uzależniający. Stosuje się ją w leczeniu bólu o nasileniu średnim i dużym w przypadku dolegliwości w chorobach nowotworowych, a także bólu o dużym nasileniu w przebiegu innych schorzeń, jeśli nie ustępuje on po podaniu leków nieopioidowych. Nie stosuje się jej w przypadku bólu ostrego. Lek ten jest metabolizowany w wątrobie.
Na skróty
Copyright © Medyk sp. z o.o