2025-09-25 Artykuł

Ataksja Friedreicha (FA) to dziedziczna, postępująca choroba neurodegeneracyjna, która charakteryzuje się m.in. objawami z zakresu układu nerwowego, układu mięśniowo-szkieletowego czy mięśnia sercowego. Najczęściej pojawiają się one przed 20. r.ż. Choroba prowadzi do zaburzeń koordynacji ruchowej, trudności w utrzymaniu równowagi, osłabienia mięśni, a także może powodować cukrzycę i poważne schorzenia kardiologiczne. W Polsce na FA choruje szacunkowo około 150 osób, a średnia długość życia pacjentów wynosi około 37 lat.

– Nasza Fundacja liczy kilkadziesiąt osób, co oznacza, że prawdopodobnie w Polsce  jest wielu pacjentów, którzy nie zostali jeszcze zdiagnozowani lub być może od lat  posiada jedynie diagnozę nieokreślonej ataksji, bez wskazania na ataksję Friedreicha, którą można potwierdzić jedynie poprzez badanie genetyczne – wyjaśnia Lidia Nowicka-Comber, prezeska Fundacji na rzecz Pacjentów z Ataksją Friedreicha.

Tymczasem w Europie FA jest najczęstszą dziedziczną ataksją, wynikającą z mutacji w genie FXN, powodującej nieprawidłową liczbę powtórzeń GAA.
reklama GP_bezplatna
2025-09-12 Artykuł

Odporność jest bardzo ważna w okresie jesieni i zimy. Wiele czynników osłabia odporność organizmu. Zdrowy styl życia i odpowiednia dieta mogą nie wystarczyć. Czym się wspomóc w tym okresie? Naturalne składniki roślinne oraz witaminy i minerały skutecznie wspierają układ immunologiczny w tym czasie. Rozmaryn i tymianek mogą pomóc w walce z wirusami. Podobnie jak witamina D, której receptory obecne są praktycznie w każdej komórce układu odpornościowego.

2025-09-12 Artykuł

Kwas masłowy jest krótkołańcuchowym kwasem tłuszczowym, wytwarzanym w organizmie ludzkim w wyniku fermentacji mikrobiologicznej w jelicie grubym. Służy nie tylko jako podstawowy składnik odżywczy, który dostarcza energię do kolonocytów, ale także jako mediator komórkowy regulujący wiele funkcji komórek jelitowych, w tym ekspresję genów, różnicowanie komórek, rozwój tkanki jelitowej, redukcję stresu oksydacyjnego i utrzymanie integralności bariery jelitowej. Na produkcję kwasu wpływ ma rodzaj pożywienia oraz zmiany mikroflory jelitowej. Preparaty zawierające sól kwasu (maślan) stosowane są jako środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego do postępowania dietetycznego u pacjentów z chorobami i zaburzeniami funkcji jelit. Podawane są w przypadku schorzeń takich jak zespół jelita drażliwego (IBS), nieswoiste choroby zapalne jelit, zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego, biegunki oraz w stanach po radioterapii i zabiegach chirurgicznych dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

2025-09-12 Artykuł

Owoce palmy sabalowej (to poprawna nazwa, choć powszechnie stosowana jest niepoprawna "palma sabałowa") są szeroko stosowanym surowcem roślinnym w leczeniu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego oraz towarzyszących temu schorzeniu objawów w dolnych drogach moczowych. Ekstrakty heksanowe oraz etanolowe z tego surowca cechują się dobrym profilem bezpieczeństwa i tolerancji, stanowią jedną z opcji terapeutycznych, która może być rozważana w wybranych sytuacjach klinicznych, zwłaszcza u pacjentów obawiających się działań niepożądanych leków syntetycznych. W niniejszej pracy przeglądowej omówiono także dostępne dane dotyczące zastosowania S. repens w leczeniu łysienia androgenowego oraz zaburzeń erekcji współistniejących z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego.

2025-09-12 Artykuł

Wysoki poziom cholesterolu i stany zapalne wątroby (stłuszczenie, zwłóknienie, marskość wątroby) są poważnym problemem zdrowotnym, wymagającym podjęcia natychmiastowego leczenia. Alternatywą dla leków syntetycznych mogą być preparaty zawierające ekstrakty z liści karczocha zwyczajnego (Cynara scolymus) i nasion ostropestu plamistego (Sylibum marianum). Oba surowce roślinne wykazują właściwości: hepatoochronne, antyoksydacyjne, przeciwzapalne, żółciotwórcze, żółciopędne, przeciwcukrzycowe, przeciwmiażdżycowe i obniżające poziom cholesterolu we krwi. Właściwości lecznicze liści karczocha wynikają z zawartości związków polifenolowych, m.in. cynaryny, cynarozydu i laktonu seskwiterpenowego – cynaropikryny. Z kolei działanie lecznicze ostropestu  związane jest z obecnością sylimaryny, czyli grupy związków należących do flawonolignanów. Preparaty zawierające ekstrakty z karczocha i ostropestu polecane są w stanach zapalnych wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych oraz w podwyższonym poziomie cholesterolu we krwi.

2025-09-11 Artykuł

Szpiczak plazmocytowy (synonim: szpiczak mnogi; ang. multiple myeloma – MM)  należy do grupy monoklonalnych gammopatii. Jest to choroba spowodowana klonalną proliferacją limfocytów B i plazmocytów, które wytwarzają monoklonalną immunoglobulinę, znaną jako białko monoklonalne (białko M). W pracy opisano przypadek mężczyzny skarżącego się na przewlekły ból w dolnej części pleców i umiarkowanie silny ból w stawach krzyżowo-biodrowych. Ponadto pacjent doznał złamania żuchwy i urazu zęba 37. bez wyraźnej  przyczyny.Wykonano unieruchomienie żuchwy i  usunięcie zęba 37. Okres pooperacyjny był powikłany objawami zespołu suchego zębodołu. U pacjenta zdiagnozowano również zaawansowane zapalenie przyzębia. Został ostatecznie hospitalizowany na oddziale hematologii, gdzie rozpoznano szpiczaka plazmocytowego. W diagnostyce różnicowej nietypowego bólu kręgosłupa lekarze rodzinni powinni brać pod uwagę szpiczaka plazmocytowego jako możliwe rozpoznanie. Znajomość podstaw traumatologii szczękowo-twarzowej i chirurgii stomatologicznej może pomóc skrócić czas dotarcia pacjenta do ośrodka specjalistycznego.

2025-09-11 Artykuł

Zacznijmy od definicji terminu mumps: „świnka, nagminne zapalenie przyusznic. Ostra wirusowa choroba zakaźna, wywoływana przez wirusy z rodzaju Rubulavirus [czyt.: rubulawirus], charakteryzująca się gorączką, zapaleniem i obrzękiem ślinianek przyusznych, a czasem także innych ślinianek; rzadkim powikłaniem może być zapalenie jąder, jajników, trzustki lub opon mózgowych”. Wyraz mumps jest wyrazem angielskim, łacińskim zaś odpowiednikiem definiowanej choroby jest termin parotitis epidemica [czyt.: parotitis epidemika] – „nagminne zapalenie przyusznic”.

2025-09-09 Artykuł

Gwałtowny wzrost użycia e-papierosów budzi obawy dotyczące ich wpływu na zdrowie górnych dróg oddechowych. Choć są reklamowane jako bezpieczniejsze od tradycyjnych papierosów, aerozole z e-papierosów zawierają nikotynę, rozpuszczalniki i substancje aromatyzujące, które mogą uszkadzać tkanki śluzówki. Wielowarstwowy nabłonek płaski gardła stanowi istotną barierę mechaniczną i immunologiczną. Niniejszy przegląd omawia dane histologiczne i molekularne porównujące użytkowników e-papierosów i osoby niepalące. Badania wykazują ścieńczenie nabłonka, uszkodzenie błony podstawnej oraz zwiększony poziom IL-6, TNF-α i metaloproteinaz macierzy pozakomórkowej. 

2025-06-23 Artykuł

Migrena to jedno z najczęstszych schorzeń neurologicznych. Pomimo dostępności wielu metod leczenia skuteczna terapia wciąż stanowi wyzwanie. Niniejszy artykuł omawia terapię skojarzoną, wykorzystującą sumatryptan i naproksen, które działając wspólnie, mogą skuteczniej łagodzić ostre napady migreny w porównaniu do stosowania tych substancji osobno. Sumatryptan, będący agonistą receptorów 5-HT1B/1D, działa poprzez zwężenie rozszerzonych naczyń wewnątrzczaszkowych oraz hamowanie uwalniania prozapalnych neuropeptydów. Naproksen, jako nieselektywny inhibitor cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2), ogranicza procesy zapalne towarzyszące migrenie. Połączenie tych substancji pozwala na jednoczesne oddziaływanie na różne mechanizmy patofizjologiczne migreny.

2025-06-18 Artykuł

Artemisia annua, znana również jako bylica roczna, jest rośliną leczniczą szeroko stosowaną w tradycyjnej medycynie chińskiej, głównie z powodu zawartości artemizyniny – związku o działaniu przeciwmalarycznym. W ostatnich latach rosnące zainteresowanie wzbudzają jej właściwości immunomodulujące. Liczne badania in vitro i in vivo wykazały, że ekstrakty z bylicy mogą wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego poprzez modulację produkcji cytokin pro- i przeciwzapalnych. Ze względu na swoje złożone działanie na układ immunologiczny bylica roczna może znaleźć zastosowanie jako środek wspomagający terapię chorób zapalnych, autoimmunologicznych oraz infekcyjnych. Autorzy wskazują jednak na konieczność przeprowadzenia dalszych badań klinicznych w celu potwierdzenia skuteczności i bezpieczeństwa stosowania preparatów z bylicy rocznej u ludzi.

2025-06-16 Artykuł

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest schorzeniem występującym na całym świecie, dotyczy ponad jednej trzeciej populacji. Alergiczny nieżyt nosa znacząco wpływa na jakość życia pacjentów. Zastosowanie donosowych sprayów z lekami antyhistaminowym, glikokortykosteroidami oraz irygacja nosa wodą morską pozwala na leczenie ANN, które charakteryzuje się wysoką skutecznością łagodzenia objawów, łatwością stosowania oraz bezpieczeństwem terapii.

2025-04-23 Artykuł

Ostra porfiria wątrobowa jest heterogenną grupą dziedzicznych chorób metabolicznych, których wspólną cechą są zaburzenia biosyntezy hemu. Niedobór poszczególnych enzymów szlaku syntezy hemu prowadzi do gromadzenia się neurotoksycznych metabolitów – porfiryn, do których należą kwas δ-aminolewulinowy (ALA) i porfobilinogen (PBG). W większości przypadków choroba pozostaje utajona i bezobjawowa, gdyż aktywność mniej funkcjonującego enzymu jest na tyle wysoka, że zabezpiecza chorego przed wystąpieniem jakichkolwiek dolegliwości wynikających z akumulacji porfiryn. Nadmiar porfiryn pozostaje w ścisłej zależności z ekspozycją na liczne czynniki środowiskowe – tzw. czynniki porfirynogenne. Prowadzą one do ujawnienia się choroby, która przebiega najczęściej pod postacią nagłego silnego bólu brzucha z towarzyszącymi zaburzeniami neuropsychiatrycznymi. Napad porfirii jest stanem zagrożenia życia wymagającym natychmiastowej hospitalizacji. Brak wiedzy na temat objawów tej choroby często prowadzi do mylnych rozpoznań i niewłaściwego leczenia, kończącego się laparotomią i okaleczeniem pacjenta. Jeszcze do niedawna leczenie napadu ostrej porfirii skupiało się wyłącznie na korekcji zaburzeń elektrolitowych, podaży leków przeciwbólowych, glukozy i heminy. Wprowadzenie do leczenia giwosyranu pozwoliło skutecznie obniżyć stężenia produktów pośrednich syntezy hemu, uniknąć napadów choroby i związanego z nimi cierpienia.

2025-04-22 Artykuł

W leczeniu hipercholesterolemii wykorzystywane są metody niefarmakologiczne (włączana jest dieta z niską zawartością tłuszczów, zalecane jest zwiększenie aktywności fizycznej oraz redukcja masy ciała, gdy jest ona zbyt wysoka) oraz metody farmakologiczne. Złotym standardem w prowadzeniu farmakoterapii hipercholesterolemii jest zastosowanie inhibitorów reduktazy HMG-CoA, czyli statyn. Jedną z silnie działających statyn, obniżającą stężenie cholesterolu frakcji LDL o 46–55% i redukującą ryzyko sercowo-naczyniowe (CV) pacjenta, jest rosuwastatyna. W Polsce można korzystać z preparatów zawierających tę substancję czynną w dawkach: 5, 10, 15, 20, 30 oraz 40 mg leku w jednej tabletce. Jest ona zazwyczaj bardzo dobrze tolerowana przez pacjentów. W naszym kraju dostępne są także preparaty złożone zawierające rosuwastatynę i inne substancje czynne w jednej tabletce (rosuwastatynę i ezetymib, rosuwastatynę i kwas acetylosalicylowy, rosuwastatynę i walsartan oraz rosuwastatynę łącznie z indapamidem i perindoprilem). Prowadzenie terapii zaburzeń lipidowych z wykorzystaniem rosuwastatyny jest korzystne, ponieważ w znaczący, pozytywny sposób wpływa na profil lipidowy pacjenta i redukuje jego ryzyko CV.

2025-04-17 Artykuł

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest schorzeniem występującym na całym świecie, dotyczy ponad jednej trzeciej populacji, zarówno dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. Jego występowanie może być okresowe – czas pylenia drzew i traw, ale także przewlekłe – całoroczne oraz cechować się różnym nasileniem. Alergiczny nieżyt nosa niezależnie od okresu występowania i długości jego trwania przyczynia się w znaczny sposób do obniżenia jakości życia, a także może prowadzić do wystąpienia innych schorzeń układu oddechowego. Skuteczne leczenie alergicznego nieżytu nosa charakteryzuje znaczące łagodzenie objawów, łatwość stosowania leku oraz bezpieczeństwo terapii.

2025-04-16 Artykuł

Uszkodzenie wątroby wiąże się z poważnymi konsekwencjami w funkcjonowaniu całego organizmu, dlatego niezwykle ważne jest zapobieganie im oraz łagodzenie ich skutków. Rośliny lecznicze odgrywają tu znaczącą rolę ze względu na ich działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i hepatoprotekcyjne. Stosowane mogą być w terapii problemów trawiennych wynikających z zaburzeń i niedostatecznego wydzielenia żółci, takich jak wzdęcia i zaparcia, na skutek stanów zapalnych wątroby, uszkodzeń polekowych i chemicznych oraz innych dolegliwości wątroby. Rośliny lecznicze mają w swoim składzie związki charakteryzujące się wysoką aktywnością przeciwutleniającą i przeciwrodnikową. 

Copyright © Medyk sp. z o.o