Choroby układu sercowo-naczyniowego nadal pozostają główną przyczyną zgonów w Polsce, jak też na całym świecie. Liczne badania jednoznacznie pokazują, że aż 75% tych schorzeń można skutecznie zapobiec poprzez odpowiednią modyfikację stylu życia. Szczególnie niekorzystny wpływ na serce ma długotrwałe siedzenie. Dlatego tak ważne są regularne przerwy podczas pracy przy komputerze – nie bez powodu są one zagwarantowane przepisami prawa. A zamiast spędzać czas przed telewizorem czy z mediami społecznościowymi warto wybierać aktywne formy odpoczynku: spacery czy proste ćwiczenia rozciągające.

Jak twierdzi dr Sriram Madhav Nene, amerykański chirurg kardiotorakalny: długie, nieprzerwane siedzenie spowalnia krążenie, napina mięśnie oraz osłabia metabolizm. Co za tym idzie, brak aktywności i „zasiedzenie się” wpływają na problemy sercowo-naczyniowe tak samo jak nawyk palenia. Ten punkt widzenia potwierdza badanie opublikowane w JAMA Cardiology, obejmujące dane od ponad 100 tys. osób z 21 krajów, które wykazało, że osoby siedzące ponad 8 godzin dziennie bez przerw są aż o 19% bardziej narażone na choroby serca i przedwczesną śmierć, niezależnie od poziomu aktywności fizycznej poza pracą. Z kolei przegląd badań opublikowany w Journal of Physiology dowodzi, że brak przerw w siedzeniu prowadzi do upośledzenia funkcji śródbłonka naczyń krwionośnych już po kilku godzinach. Zaburzenia te mogą być pierwszym krokiem do miażdżycy i nadciśnienia.

Zakażenie może rozwinąć się w każdej ranie niezależnie od przyczyny jej powstania i jest najczęstszą przyczyną opóźnienia gojenia oraz narastających powikłań. Szacuje się, że aż 1/3 zakażeń ran pooperacyjnych związana jest z obecnością bakterii opornych na antybiotyki, a w przypadku owrzodzeń przewlekłych wskaźniki oporności sięgają ponad 50%. Biofilm bakteryjny, typowy dla ran trudno gojących się, jest niewrażliwy na wiele leków miejscowych i stanowi jedną z głównych przyczyn nieskutecznej terapii. Tymczasem aż 5,5 miln opakowań wody utlenionej oraz ponad pół miliona sztuk kwasu bornego sprzedano w polskich aptekach tylko w 2023 r., mimo że ich stosowanie w leczeniu ran odradzają eksperci. Infekcje miejscowe są nie tylko typowym powikłaniem w leczeniu ran, lecz także głównym czynnikiem odpowiedzialnym za dramatyczne pogorszenie się ich stanu. Nieleczone lub źle rozpoznane zakażenia niszczą tkanki, prowadzą do pogłębienia uszkodzeń, sepsy, amputacji i istotnych kosztów dla systemu zdrowia.

Rak płuca to w Polsce jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów złośliwych i jednocześnie najczęstsza przyczyna zgonów z powodu chorób onkologicznych zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet – co odzwierciedla również globalne trendy. Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów, liczba zachorowań na raka płuca wynosi około 22 tys. rocznie, a prognozy na 2025 r. przewidują wzrost aż do 23,5 tys. przypadków. Blisko 80% stanowią chorzy z niedrobnokomórkowym rakiem płuca, z czego aż 76% to pacjenci w zaawansowanym stadium choroby. Znaczna część chorych to osoby powyżej 65. r.ż., obciążone innymi chorobami przewlekłymi, takimi jak niewydolność serca, cukrzyca, POChP czy choroby nerek. Osłabiona sprawność fizyczna oraz wysoka wrażliwość na toksyczność chemioterapii sprawiają, że wielu z nich nie może otrzymać standardowego leczenia. W tej grupie pacjentów najczęściej stosuje się obecnie leczenie w postaci jednolekowej chemioterapii.

– Skuteczność takiego leczenia jest ograniczona, gdyż działania niepożądane chemioterapii mogą być obciążające dla pacjenta, co przekłada się na obniżoną jakość życia i niekorzystne rokowanie. Tymczasem wiek nie powinien decydować o kwalifikacji do leczenia – ta populacja powinna być objęta szczególną troską systemu ochrony zdrowia – zwraca uwagę Aleksandra Wilk, dyrektor Sekcji Raka Płuca Fundacji To się Leczy.

Alergia u dzieci to nie tylko sezonowy katar czy kichanie. To poważne schorzenie, które znacząco wpływa na codzienne życie najmłodszych i ich rodzin. Badanie przeprowadzone w 2025 r. przez Polskie Towarzystwo Chorób Atopowych ujawniło, że aż 94% respondentów zauważa negatywny wpływ objawów alergii na codzienne funkcjonowanie ich dzieci – zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Najczęściej zgłaszane konsekwencje alergii to:

• przewlekłe zmęczenie (56%),
• problemy z koncentracją (45%),
• ograniczenie aktywności fizycznej (50%).

Rodzice wskazują również na objawy emocjonalne, takie jak rozdrażnienie, obniżony nastrój czy poczucie wykluczenia społecznego. Alergia prowadzi też do częstych infekcji dróg oddechowych i zapaleń ucha, które skutkują nieobecnościami w przedszkolu i szkole. Wielu rodziców podkreśla, że infekcje te mają poważny charakter – powtarzające się zapalenia płuc i oskrzeli nierzadko wymagają hospitalizacji. To pokazuje, że alergia u dzieci to nie tylko katar i kichanie – to poważna choroba, która wpływa na rozwój, edukację i jakość życia najmłodszych.

Migrena to jedno z najczęstszych schorzeń neurologicznych. Pomimo dostępności wielu metod leczenia skuteczna terapia wciąż stanowi wyzwanie. Niniejszy artykuł omawia terapię skojarzoną, wykorzystującą sumatryptan i naproksen, które działając wspólnie, mogą skuteczniej łagodzić ostre napady migreny w porównaniu do stosowania tych substancji osobno. Sumatryptan, będący agonistą receptorów 5-HT1B/1D, działa poprzez zwężenie rozszerzonych naczyń wewnątrzczaszkowych oraz hamowanie uwalniania prozapalnych neuropeptydów. Naproksen, jako nieselektywny inhibitor cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2), ogranicza procesy zapalne towarzyszące migrenie. Połączenie tych substancji pozwala na jednoczesne oddziaływanie na różne mechanizmy patofizjologiczne migreny.

Artemisia annua, znana również jako bylica roczna, jest rośliną leczniczą szeroko stosowaną w tradycyjnej medycynie chińskiej, głównie z powodu zawartości artemizyniny – związku o działaniu przeciwmalarycznym. W ostatnich latach rosnące zainteresowanie wzbudzają jej właściwości immunomodulujące. Liczne badania in vitro i in vivo wykazały, że ekstrakty z bylicy mogą wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego poprzez modulację produkcji cytokin pro- i przeciwzapalnych. Ze względu na swoje złożone działanie na układ immunologiczny bylica roczna może znaleźć zastosowanie jako środek wspomagający terapię chorób zapalnych, autoimmunologicznych oraz infekcyjnych. Autorzy wskazują jednak na konieczność przeprowadzenia dalszych badań klinicznych w celu potwierdzenia skuteczności i bezpieczeństwa stosowania preparatów z bylicy rocznej u ludzi.

W pracy opisano przypadek 24-letniego mężczyzny, który był konsultowany przez lekarza rodzinnego z powodu nasilonych bólów odcinka szyjnego kręgosłupa oraz miernie nasilonych bólów w obrębie stawów krzyżowo-biodrowych. W badaniach analitycznych oraz obrazowych (RTG szyjnego odcinka kręgosłupa, RTG stawów krzyżowo-biodrowych) nie stwierdzono istotnych odchyleń od normy, mogących sugerować występowanie spondyloartropatii. Dopiero w trakcie hospitalizacji w oddziale reumatologii u pacjenta rozpoznano zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa na podstawie odchyleń w wykonanym badaniu rezonansu magnetycznego stawów krzyżowo-biodrowych oraz podwyższonego stężenia antygenu HLA-B27.

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest schorzeniem występującym na całym świecie, dotyczy ponad jednej trzeciej populacji. Alergiczny nieżyt nosa znacząco wpływa na jakość życia pacjentów. Zastosowanie donosowych sprayów z lekami antyhistaminowym, glikokortykosteroidami oraz irygacja nosa wodą morską pozwala na leczenie ANN, które charakteryzuje się wysoką skutecznością łagodzenia objawów, łatwością stosowania oraz bezpieczeństwem terapii.

Na lipcowej liście leków refundowanych znajdzie się 18 terapii onkologicznych - w tym 7 w chorobach rzadkich - oraz 23 terapie nieonkologiczne - 5 w chorobach rzadkich. Trzecia w tym roku lista będzie obowiązywać od 1 lipca 2025 r.

– To najszersza lista od wielu lat. Od 2022 r. jest znaczny wzrost refundowanych leków. Staramy się utrzymać wysoki poziom. W tej chwili, przy trzeciej tegorocznej liście, mamy już 101 cząsteczkowskazań – 41 z nich to wskazania onkologiczne i 60 nieonkologicznych – powiedział wiceminister zdrowia Marek Kos. – Ważną pozycją na liście leków refundowanych, mocno oczekiwaną szczególnie przez pacjentki z rakiem piersi, jest lek Enhertu. Rozszerzyliśmy wskazanie do stosowania tego leku dla osób z nieoperacyjnym lub przerzutowym rakiem piersi z niską ekspresją HER2, po niepowodzeniu wcześniejszego leczenia przeciwnowotworowego – dodał.

Eksperci i pacjenci czekają na wprowadzenie zapowiadanych i obiecywanych zmian w zakresie dostępu do badań genetycznych w onkologii. Podczas X Międzynarodowego Forum Medycyny Personalizowanej PKMP kolejny raz alarmowano, że bez dostępu do zaawansowanej diagnostyki molekularnej nie jest możliwe skuteczne leczenie pacjentów cierpiących np. na raka jajnika, płuca czy raka piersi.

Rozwój terapii celowanych i personalizowane podejście do leczenia nowotworów wymuszają zmiany w polskim systemie opieki onkologicznej, zwłaszcza w zakresie diagnostyki genetycznej. Obecny system finansowania badań genetycznych funkcjonuje od 2016 r.. Początkowo obejmował niewielką liczbę badań, dziś coraz częściej mówi się o potrzebie wprowadzenia nowoczesnych technologii. Te kwestie były w centrum debaty  podczas forum. Ponownie wskazane zostały dwie pilne i niezbędne zmiany – refundacji badania HRD dla pacjentek z rakiem jajnika oraz umożliwienia rozliczania badań genetycznych z krwi w trybie ambulatoryjnym. Mimo rosnącej liczby dostępnych terapii celowanych, brakuje realnego dostępu do badań genetycznych. Wiele testów niezbędnych do rozpoczęcia leczenia w ramach programów lekowych nie jest refundowanych.

– Diagnostyka genetyczna to nie przyszłość – to teraźniejszość, bez której nie można dziś mówić o skutecznej terapii onkologicznej – podkreśla dr Andrzej Tysarowski, prezes Polskiej Koalicji Medycyny Personalizowanej.

Rak szyjki macicy w dalszym ciągu pozostaje poważnym problemem zdrowotnym w Polsce. Choć dostępne są skuteczne narzędzia profilaktyki, wciąż zbyt wiele kobiet trafia do lekarza dopiero w zaawansowanym stadium choroby, co znacznie ogranicza możliwości leczenia i wpływa na rokowania. W związku z niedawnymi zmianami w programie profilaktyki raka szyjki macicy, w tym wprowadzeniu nowego modelu badań przesiewowych, zwiększa się szansa na wczesne wykrywanie i uniknięcie zachorowań. Jednak nie można zapominać o kobietach, u których choroba jest już zaawansowana. Właśnie dla nich z inicjatywy Fundacji OnkoCafe-Razem Lepiej powstała kampania „Rak Szyjki Macicy – nastawienie na leczenie”.

Choroba w późnym stadium wiąże się z wieloma wyzwaniami – medycznymi, emocjonalnymi, fizycznymi i społecznymi. Fundacja wierzy, że każda kobieta – niezależnie od etapu choroby – zasługuje na godne leczenie, empatię i realne wsparcie oraz edukację w zakresie nowych możliwościach terapeutycznych, które się niedawno pojawiły i będą pojawiać się dalej. Celem kampanii jest pokazanie, że nawet w trudnej sytuacji zdrowotnej warto aktywnie uczestniczyć w leczeniu i nie rezygnować z jakości życia. 

– Zaawansowany rak szyjki macicy to wyzwanie, ale dzięki nowoczesnym terapiom możemy znacząco poprawić jakość życia pacjentek. Kluczowe jest kompleksowe podejście do leczenia. Diagnoza nie oznacza rezygnacji z leczenia ani z życia. Dzięki postępowi medycyny, m.in. nowoczesnym terapiom immunologicznym, możliwe jest nie tylko przedłużenie życia, ale też jego poprawa. W ramach kampanii zachęcamy do rozmów z lekarzami i świadomego udziału w procesie leczenia – mówi dr n. med. Beata Paulina Maćkowiak-Matejczyk, specjalista ginekologii onkologicznej, specjalista położnictwa i ginekologii, koordynator Oddziału Onkologii Ginekologicznej Białostockiego Centrum Onkologii,