Palma sabalowa: przegląd właściwości i znaczenie w fitoterapii

2025-09-12 Artykuł

Palma sabalowa: przegląd właściwości i znaczenie w fitoterapii

Owoce palmy sabalowej (to poprawna nazwa, choć powszechnie stosowana jest niepoprawna "palma sabałowa") są szeroko stosowanym surowcem roślinnym w leczeniu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego oraz towarzyszących temu schorzeniu objawów w dolnych drogach moczowych. Ekstrakty heksanowe oraz etanolowe z tego surowca cechują się dobrym profilem bezpieczeństwa i tolerancji, stanowią jedną z opcji terapeutycznych, która może być rozważana w wybranych sytuacjach klinicznych, zwłaszcza u pacjentów obawiających się działań niepożądanych leków syntetycznych. W niniejszej pracy przeglądowej omówiono także dostępne dane dotyczące zastosowania S. repens w leczeniu łysienia androgenowego oraz zaburzeń erekcji współistniejących z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego.

Tradycyjne zastosowanie owoców palmy sabalowej na obszarach jej naturalnego występowania, udokumentowane w przekazach etnofarmakologicznych, stanowiło podstawę do podjęcia wielu badań fitochemicznych oraz biologicznych – zarówno in vitro, na modelach zwierzęcych, jak i klinicznych, które zainicjowano w odpowiedzi na obiecujące wyniki wcześniejszych testów. Badania te wykazały istotną wartość terapeutyczną tych owoców jako surowca wykorzystywanego we współczesnej fitoterapii objawowego, łagodnego rozrostu gruczołu krokowego.

Czytaj pełny tekst

Autor: dr n. farm. Agata Król

Data publikacji: 2025-09-12

Źródło: "Gabinet Prywatny" nr 04/2025

Słowa kluczowe: łagodny rozrost gruczołu krokowego, kwasy tłuszczowe, fitosterole, łysienie androgenowe, Serenoa repens

DOI: 10.57591/GP.202504.04

1. Anderson M.K., Oakes T. Plant Guide for Saw Palmetto (Serenoa Repens). Davis 2012, California 95616.

2. Franco J.V., Trivisonno L., Sgarbossa N.J., Alvez G.A., Fieiras C., Escobar Liquitay C.M. et al. Serenoa Repens for the Treatment of Lower Urinary Tract Symptoms Due to Benign Prostatic Enlargement. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2023. doi:10.1002/14651858.CD001423. pub4.

3. Komitet ds. Produktów Leczniczych Roślinnych. Owoc Palmy Sabalowej: EMA/823974/2015; 2016.

4. Csikós E., Horváth A., Ács K., Papp N., Balázs V.L., Dolenc M.S., et al. Treatment of Benign Prostatic Hyperplasia by Natural Drugs. Molecules. 2021;26:7141. doi:10.3390/molecules26237141.

5. Pinggera,G.-M., Frauscher F. Do We Really Need Herbal Medicine in LUTS/BPH Treatment in the 21 st Century? Expert Opin Drug Saf. 2016;15:1573-1575. doi:10.1080/14740338.2016.1214267.

6. Booker A., Zloh,M., Said M., Suter A., Heinrich M. Metabolomic Profiling of Saw Palmetto Products Using Proton-NMR Spectroscopy and Multi-Variate Analysis. Planta Med. 2011;77. doi:10.1055/s-0031-1282148.

7. Blair H.A. Hexanic Extract of Serenoa Repens (Permixon®): A Review in Symptomatic Benign Prostatic Hyperplasia. Drugs Aging. 2022;39:235-243. doi:10.1007/s40266-022-00924-3.

8. Tamalunas A., Paktiaval R., Lenau P., Stadelmeier L., Buchner A., Kolben T., et al. Phytomedicines in Pharmacotherapy of LUTS/BPH – What Do Patients Think? Patient Prefer Adherence. 2024;vol. 18:2507-2518.

doi:10.2147/PPA.S484632.

9. Franco J.V.A., Trivisonno L.F., Sgarbossa N., Alvez G.A., Fieiras C., Escobar Liquitay C.M., Jung J.H. Serenoa Repens for the Treatment of Lower Urinary Tract Symptoms Due to Benign Prostatic Enlargement: An Updated Cochrane Review. World J Mens Health. 2024;42:518. doi:10.5534/wjmh.230222.

10. Cornu J.N., Hashim H., Herrmann T.R.W., Malde S., Netsch C., De Nunzio C, et al. EAU Guidelines on Non-Neurogenic Male Lower Urinary Tract Symptoms (LUTS). 2024.

11. Evron E., Juhasz M., Babadjouni A., Mesinkovska N.A. Natural Hair Supplement: Friend or Foe? Saw Palmetto, a Systematic Review in Alopecia. Skin Appendage Disord. 2020;6:329-337. doi:10.1159/000509905.

12. Bhatia N., Ablon G., Farris P.K. Hazan A., Raymond I.) A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study to Evaluate the Safety and Efficacy of a Nutraceutical Supplement With Standardized Botanicals in Males With Thinning Hair. J Cosmet Dermatol. 2025;24. doi:10.1111/jocd.16778.

13. Sosnowska J., Balslev H. American Palm Ethnomedicine: A Meta-Analysis. J Ethnobiol Ethnomed. 2009;5:43, doi:10.1186/1746-4269-5-43.

14. Pereira V.M., Laforest L.C., Osmani J., Barros P.R. de Vendrame W., Nadakuduti S.S. Saw Palmetto Fruit from Diverse Geographical Locations, Ecotypes and Developmental Stages Exhibit Differential Fatty Acid Accumulation. J Agric Food Res. 202;21:101992. doi:10.1016/j.jafr.2025.101992.

15. Division of Plant Industry Biennial Report 2022-2024: Harvesting Saw Palmetto Berries in Florida. Tallahassee, Florida 2024.

16. United States Department of Agriculture Assessment of Nontimber Forest Products in the United States Under Changing Conditions) General Technical Report SRS-232. Forest Service, Southern Research Station. Asheville 2018.

17. De Monte C., Carradori S., Granese A., Di Pierro G.B., Leonardo C., De Nunzio C. Modern Extraction Techniques and Their Impact on the Pharmacological Profile of Serenoa Repens Extracts for the Treatment of Lower Urinary Tract Symptoms. BMC Urol. 2014;14:63. doi:10.1186/1471-2490-14-63.

18. Filipek A., Kiss A., Parzonko A. Lek Pochodzenia Naturalnego. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa 2023.

19. Booker A., Suter A., Krnjic A., Strassel B., Zloh M., Said M., et al. A Phytochemical Comparison of Saw Palmetto Products Using Gas Chromatography and 1H Nuclear Magnetic Resonance Spectroscopy Metabolomic Profiling. Journal of Pharmacy and Pharmacology. 2014;66:811-822. doi:10.1111/jphp.12198.

20. Ibrahim A., El-Newary S., El-Raey M. Evaluation of the Antioxidant, Anti-Inflammatory, and Antitumor Properties of Sabal Grown in Egypt. Egyptian Pharmaceutical Journal. 2017;16: 168. doi:10.4103/epj.epj_23_17.

21. European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare (EDQM). Saw Palmetto Fruit. European Pharmacopoeia. 11th ed. Strasbourg 2022: Council of Europe.

22. Strum S.B. Serenoa Repens (Saw Palmetto) for Lower Urinary Tract Symptoms (LUTS): The Evidence for Efficacy and Safety of Lipidosterolic Extracts. Part I., 2021. doi:10.3390/uro1030015.

23. Committee on Herbal Medicinal Products European Union Herbal Monograph on Serenoa Repens (W. Bartram) Small, Fructus, EMA/HMPC/280079/2013, 2015.

24. Habib F.K. Serenoa Repens: The Scientific Basis for the Treatment of Benign Prostatic Hyperplasia. European Urology. Supplements. 2009;8:887-893.

25. Russo G.I., Scandura C., Di Mauro M., Cacciamani G., Albersen M., Hatzichristodoulou G., et al. Clinical Efficacy of Serenoa Repens Versus Placebo Versus Alpha-Blockers for the Treatment of Lower Urinary Tract Symptoms/Benign Prostatic Enlargement: A Systematic Review and Network Meta-Analysis of Randomized Placebo-Controlled Clinical Trials. Eur Urol Focus. 2021;7:420-431. doi:10.1016/j.euf.2020.01.002.

26. Cai T., Cui Y., Yu S., Li Q., Zhou Z., Gao Z. Comparison of Serenoa Repens With Tamsulosin in the Treatment of Benign Prostatic Hyperplasia: A Systematic Review and Meta-Analysis. Am J Mens Health. 2020;14.

doi:10.1177/1557988320905407.

27. Tršinar, B, Kreft S. Effect of Saw Palmetto Extract on Erectile Dysfunction and Libido in Patients with Lower Urinary Tract Symptoms Because of Benign Prostatic Obstruction. International Journal of Applied Research on Medicinal Plants. 2019;2:110. doi:10.29011/IJARMP-110.100110.

28. Yang S., Chen C., Li Y., Ren Z., Zhang Y., Wu G., et al. Saw Palmetto Extract Enhances Erectile Responses by Inhibition of Phosphodiesterase 5 Activity and Increase in Inducible Nitric Oxide Synthase Messenger Ribonucleic Acid Expression in Rat and Rabbit Corpus Cavernosum. Urology. 2013;81:1380.e7-1380.e13, doi:10.1016/j.urology.2012.12.062.

29. Parikh A.K., Tan I.J., Wolfe S.M., Cohen B.A. Advances in Topical Therapies for Clinically Relevant and Prevalent Forms of Alopecia. Life. 2024;14.

30. Sudeep H.V., Rashmi S., Jestin T. V., Richards A., Gouthamchandra K., Shyamprasad K. Oral and Topical Administration of a Standardized Saw Palmetto Oil Reduces Hair Fall and Improves the Hair Growth in Androgenetic Alopecia Subjects – A 16-Week Randomized, Placebo-Controlled Study. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2023;16:3251–3266. doi:10.2147/CCID.S435795.

POWRÓT

reklama