Porównanie skuteczności leków z grupy inhibitorów pompy protonowej w praktyce klinicznej

2018-12-27 Artykuł

Porównanie skuteczności leków z grupy inhibitorów pompy protonowej w praktyce klinicznej

Inhibitory pompy protonowej (PPI) są aktualnie najskuteczniejszą grupą leków wykorzystywanych w leczeniu schorzeń przewodu pokarmowego powiązanych z obniżonym pH soku żołądkowego. Jest to grupa złożona z preparatów, które charakteryzując się podobnym mechanizmem działania, wykazują jednocześnie różnice we właściwościach farmakologicznych. Duża skuteczność wiąże się również ze znaczną popularnością tych leków. W 2013 r. w USA najczęściej sprzedawanym preparatem PPI był esomeprazol. Wciąż dużą popularnością cieszy się również pierwszy z wprowadzonych PPI – omeprazol, pomimo że w badaniach klinicznych potwierdzono wyższość esomeprazolu – jego S-izomeru. Trudno oprzeć się wrażeniu, że często wyborem konkretnego leku kierują przyzwyczajenia i utarte schematy postępowania, a nie dowody naukowe. W związku z tym nie powinna dziwić duża liczba badań opartych na porównaniach PPI.

Niskie pH soku żołądkowego jest utrzymywane dzięki funkcji tzw. pomp protonowych, czyli białek błonowych transportujących jony wodorowe przeciwnie do gradientu stężeń. Są one zlokalizowane w błonach komórek okładzinowych żołądka i działają na zasadzie wymiany jonów K+ na H+ z wykorzystaniem ATP. Proces ten jest regulowany przez układ endogennych mediatorów. Somatostatyna i prostaglandyna hamują transport błonowy protonów, natomiast acetylocholina, gastryna oraz histamina są czynnikami pobudzającymi, które poprzez oddziaływanie na receptory błonowe aktywują transport jonów. PPI poprzez blokowanie receptora dla czynników aktywujących przyczyniają się do podwyższenia pH soku żołądkowego poprzez blokowanie wydzielania kwasu solnego, zarówno podstawowego, jak i poposiłkowego. Pod względem wpływu na zmianę pH wykazują większą skuteczność niż leki z grupy H2-blokerów.