Frailty (zespół kruchości) – aktualny stan wiedzy

2019-03-05 Artykuł

Frailty (zespół kruchości) – aktualny stan wiedzy

Zespół kruchości (z ang. frailty syndrome) definiowany jest jako stan spowodowany wyczerpywaniem się rezerw biologicznych w wyniku silnego stresu lub chorób ogólnoustrojowych, prowadzący do utraty sprawności psychofizycznej, w konsekwencji objawiający się patologicznym przyspieszeniem procesów starzenia się organizmu. Na podstawie prowadzonych obserwacji wykazano zwiększającą się liczbę chorych z frailty. Przypuszcza się, że po 80. r.ż. może dotyczyć blisko 50% pacjentów. Z tego względu określone zostały narzędzia badawcze służące do rozpoznawania i oceny zespołu kruchości. Pozwalają one ocenić sprawność fizyczną, psychiczną i społeczną chorego. Do klinicznych kryteriów diagnostycznych należą: spadek masy ciała, wyczerpanie, narastające ogólne osłabienie, spowolnienie chodu, znaczne obniżenie aktywności fizycznej. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie profilaktyki oraz odpowiedniego postępowania terapeutycznego pozwala na zapobieganie, opóźnienie wystąpienia bądź niekiedy nawet cofnięcie się objawów zespołu kruchości. W niniejszej pracy przedstawiono aktualną wiedzę dotyczącą rozpoznawania i postępowania terapeutycznego w zespole stanowiącym poważny problem kliniczny w terapii pacjentów w podeszłym wieku.

Proces starzenia się organizmu jest nieuniknionym etapem cyklu życia. Jedna z prostszych definicji starzenia się określa je jako postępujący proces osłabiania funkcji życiowych organizmu oraz utraty zdolności adaptacyjnych do zmian środowiskowych. Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia od 2000 r. średnia długość życia wzrosła na całym świecie o ok. 5 lat. Dane Głównego Urzędu Statystycznego za rok 2016 wykazały, że w Polsce mężczyźni żyją średnio 73,9 lat, a kobiety 81,9 lat, czyli ok. 7 lat dłużej niż w 1990 r.

Wydłużanie się czasu trwania życia powoduje istotny wzrost liczby osób w podeszłym wieku, a co za tym idzie konieczność rozwoju opieki geriatrycznej. U tych pacjentów pojawia się szereg zespołów klinicznych wynikających z korelacji starzenia się organizmu i współistniejących chorób, prowadzących w konsekwencji do upośledzenia zdolności do samodzielnej egzystencji, a nawet rozwoju niepełnosprawności. Zwiększone ryzyko występowania przewlekłych schorzeń ma związek z aktywacją licznych procesów biologicznych, w których degeneracja istotnie przeważa nad wzrostem i regeneracją komórek.

Autor: dr n. med. Halina Szymczyk