Migrena znacząco wpływa na działalność zawodową i społeczną, dlatego skuteczne strategie leczenia i profilaktyki migreny mają kluczowe znaczenie w praktyce lekarskiej. Badania wykazały złożoność patomechanizmu migreny, na którą wpływają czynniki genetyczne, epigenetyczne i naczyniowe. W napadzie migreny wyróżniamy fazę niespecyficzną, aurę, ból głowy i fazę postdromalną. Wytyczne The International Classification of Headache Disorders pozwalają na postawienie diagnozy na podstawie obecności i czasu trwania aury oraz specyficznych objawów. Leki pierwszego rzutu obejmują paracetamol i NLPZ w przypadku migreny o nasileniu łagodnym do umiarkowanego, a w przypadku migreny o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego leczeniem podstawowym są tryptany. Łączenie tryptanów z NLPZ, np. sumatryptanu z naproksenem, zmniejsza częstotliwość i intensywność napadów. Preparat łączony pozwala na stosowanie mniejszych dawek, a co za tym idzie redukcję kosztów i zmniejszenie występowania skutków ubocznych leków. Profilaktyka obejmuje leki przeciwdrgawkowe, ß-blokery, blokery kanału wapniowego, leki przeciwdepresyjne, itp. Test ID-migraine pomaga w szybkiej diagnozie. Kiedy farmakoterapia zawodzi, należy rozważyć inwazyjne metody leczenia, takie jak zastrzyki z toksyny botulinowej, blokady zwoju skrzydłowo-podniebiennego i stymulację przezczaszkową. Zapobieganie migrenie jest często niemożliwe, dlatego konieczne jest skuteczne, doraźne leczenie. W tym celu połączenie tryptanu i NLPZ wydaje się być najlepsze.

Lecznicze zastosowanie srebra jako miejscowego środka przeciwdrobnoustrojowego rozpowszechniło się w Europie dopiero w XIX w., chociaż już w starożytności używano go do zachowania stabilności wody pitnej. Powszechne stosowanie srebra w produktach medycznych i konsumenckich rozpoczęło się od udokumentowania jego działania przeciwko bakteriom, wirusom i grzybom. Obecnie metale te, stanowiące alternatywę dla powszechnie stosowanych antybiotyków, przeżywają renesans dzięki nanotechnologii, która dostarcza materiałów o zwiększonej aktywności przeciwdrobnoustrojowej. Nanocząstki (NPs), w tym najpowszechniej stosowane nanocząsteczki srebra (AgNPs) i złota (AuNPs), charakteryzują się wysoką aktywnością przy braku lub niskiej toksyczności dla komórek ludzkich.

Celem niniejszego artkułu jest spojrzenie na współczesne nazwy chorób okiem językoznawcy i filologa klasycznego zajmującego się badaniem łacińskiej i polskiej terminologii medycznej, mającego wieloletnie doświadczenie w nauczaniu medycznego języka łacińskiego i polskiego.

Analizując rozwój polskiej terminologii medycznej, można stwierdzić, że przy tworzeniu tego typu nazewnictwa, tak jak w większości terminologii specjalistycznych, kierowano się potrzebą nadawania nazw nowym zjawiskom wraz z ich odkrywaniem, a w przypadku medycyny przede wszystkim koniecznością porozumiewania się lekarza z pacjentem. Językiem medycyny przez wieki był język łaciński i wywarł on wielki wpływ na medyczną terminologię polską, pomimo tego że podejmowano próby całkowitego zastąpienia nazw łacińskich polskimi. Konsekwencją tego jest bardzo często występująca podwójna terminologia: rodzima i zapożyczona, obowiązująca powszechnie i zrozumiała wśród lekarzy na całym świecie.

Niedokrwistość chorób przewlekłych to stan towarzyszący określonej chorobie podstawowej, w którym dochodzi do zmniejszenia stężenia hemoglobiny, obniżenia hematokrytu i liczby erytrocytów wskutek złożonego procesu, inicjowanego przeważnie przez mechanizmy odporności komórkowej i cytokiny prozapalne oraz hepcydynę. Jest to druga co do częstości występowania anemia po niedokrwistości z niedoboru żelaza na świecie. Jej nasilenie na ogół koreluje z zaawansowaniem choroby podstawowej. Schorzenie to współistnieje najczęściej z przewlekłym stanem zapalnym, chorobami z autoagresji, nowotworami oraz niewydolnością nerek.

Układ odpornościowy jest odpowiedzialny za zwalczanie chorobotwórczych bakterii i wirusów, a także za niszczenie komórek nowotworowych. Współczesne badania nad lekami pochodzenia naturalnego wykazały, że wiele ziół ma złożone działanie na funkcje odpornościowe i może działać jako silne stymulatory odporności. Rośliny te są bogate we flawonoidy, witaminę C lub karotenoidy, dzięki czemu mogą wzmacniać funkcje układu odpornościowego (stymulują aktywność limfocytów, zwiększają fagocytozę i indukują produkcję interferonu). Zioła bogate we flawonoidy mogą również wykazywać łagodne działanie przeciwzapalne.

Według danych Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN) na podstawie ankiety przeprowadzonej w 2021 r. – 85% studentów oraz lekarzy praktykujących w polskich szpitalach deklaruje, że nie byłoby w stanie samodzielnie zainicjować i przeprowadzić interwencji żywieniowej. Obecnie nie dysponujemy danymi pochodzącymi z lecznictwa otwartego. Wydaje się jednak, że stosowanie terapii żywieniowej w podstawowej opiece zdrowotnej też może stanowić duży problem i wyzwanie dla lekarzy pierwszego kontaktu.

Leczenie żywieniowe skraca czas leczenia, poprawia przeżywalność chorych, zmniejsza liczbę powikłań  dotychczas prowadzonego leczenia.

Ostre zapalenie ucha środkowego należy do jednych z najczęstszych schorzeń laryngologicznych. Częstość występowania tego schorzenia, możliwość powikłań skłania do stosowania skutecznych metod zapobiegawczych. Należą do nich m.in. właściwa higiena uszu oraz  szczepienia ochronne (zwłaszcza przeciwko grypie i pneumokokom).  W higienie uszu istotną rolę odgrywają środki cerumenolityczne, które zmiękczają, powodują przemieszczenie i usunięcie zatkania woskiem. Preparaty te są dostępne w aptekach bez recepty, klasyfikowane jako produkty lecznicze lub wyroby medyczne. Dużą wygodą oraz skutecznością odznaczają się preparaty do higieny uszu zawierające w swoim składzie surfaktanty (związki powierzchniowo czynne, tenzydy).  Ich mechanizm działania polega na obniżaniu napięcia powierzchniowego na granicy dwóch wzajemnie niemieszających się faz. W efekcie prowadzi to do rozpuszczania zalegających złogów woskowiny.

Przewlekła choroba żylna oraz żylaki odbytu są chorobami, które oprócz fizycznych objawów bólowych wiążą się również z niekorzystnymi efektami społecznymi i psychologicznymi u pacjentów cierpiących na te schorzenia. Wyniki badań wskazują, że szybkie wdrożenie leczenia może spowolnić rozwój choroby, zmniejszyć objawy, a także doprowadzić do regresji, w zależności od stadium choroby. Nieleczona niewydolność żylna może doprowadzić do konieczności ingerencji chirurgicznej. Stąd wskazania do stosowania doustnych leków poprawiających krążenie żylne. W tym artykule przedstawiono wskazania do stosowania zmikronizowanej diosminy i właściwości biologiczne tego związku, zwłaszcza w odniesieniu do zaburzeń krążenia żylnego.

Terapeutyczne przeciwciała monoklonalne, które chronią przed chorobą infekcyjną niezależnie od stanu immunologicznego i zapewniają szybką ochronę, są potencjalnymi opcjami w immunoprofilaktyce COVID-19. Niektóre kombinacje przeciwciał monoklonalnych są już dopuszczone do stosowania w trybie nagłym lub tymczasowym w profilaktyce, przed lub po zakażeniu COVID-19 albo do leczenia choroby o nasileniu łagodnym do umiarkowanego. Najnowsze dane dotyczące tixagevimabu/cilgavimabu potwierdzają zastosowanie pojedynczej dawki przeciwciał monoklonalnych w zapobieganiu objawowemu i ciężkiemu COVID-19.