Cukrzyca typu 2 jest zwykle wykrywana podczas podstawowych badań diagnostycznych. Niestety, stosunkowo jeszcze za rzadko takie badania są zlecane przez lekarzy POZ. W Polsce mamy między 0,5 a 1 mln niezdiagnozowanych przypadków cukrzycy typu 2. Tak więc ta wykrywalność mogłaby być dużo lepsza, choć widać już pewną poprawę. Chciałabym zwrócić uwagę lekarzy POZ szczególnie na grupy ryzyka: osoby w wieku powyżej 45 lat, pacjentów z nadwagą i otyłością, osoby, u których występuje w rodzinie cukrzyca typu 2 (rodzice, rodzeństwo), kobiety, które miały cukrzycę ciążową albo urodziły dzieci o masie powyżej 4 kg. W takich przypadkach należy badania zlecać regularnie – raz w roku. Osoby spoza grupy ryzyka powinny mieć wykonywane badanie raz na trzy lata.

Niedobór żelaza oznacza niewystarczające zapasy żelaza w organizmie, spowodowane zwiększonym zapotrzebowaniem, zmniejszonym spożyciem, zwiększoną utratą i/lub zmniejszonym wchłanianiem tego pierwiastka. Pacjenci z niedoborem żelaza mogą wykazywać objawy kliniczne nawet przy braku niedokrwistości. Obraz kliniczny zależy od wieku, stopnia niedoboru żelaza i chorób współistniejących, ale większość objawów jest niespecyficzna, np.: ogólne osłabienie, zmęczenie, słaba koncentracja, zmniejszona wydolność wysiłkowa, drażliwość, suchość skóry, wypadanie włosów. Zaleca się analizę indywidualnych czynników ryzyka w celu identyfikacji osób zagrożonych niedoborem żelaza. Podstawowe znaczenie ma edukacja żywieniowa oraz suplementacja doustna.

Zespół więzadła łukowatego pośrodkowego może spowodować wystąpienie niespecyficznych dolegliwości brzusznych u chorego. Pierwszym objawem zespołu więzadła łukowatego pośrodkowego jest poposiłkowy ból w nadbrzuszu. Do innych  charakterystycznych objawów klinicznych zespołu więzadła łukowatego pośrodkowego należą: nudności, wymioty, wzdęcia, niezamierzona utrata masy ciała.

W diagnostyce schorzenia obok tomografii komputerowej jamy brzusznej wykorzystuje się tomografię komputerową tętnic wieńcowych, arteriografię rezonansu magnetycznego oraz angiografię aorty brzusznej. W leczeniu chirurgicznym preferuje się odbarczenie pnia trzewnego.

Alergiczny nieżyt nosa (ang. allergic rhinitis – AR) jest efektem procesu zapalnego obejmującego błonę śluzową tego narządu. Charakteryzuje się wyciekaniem wydzieliny z nosa, świądem okolic nosa, gardła i spojówek. Objawy trwają ≥ 1 godzinę dziennie przez ≥ 2 dni. Patogenami wywołującymi reakcję immunologiczną są najczęściej alergeny znajdujące się w pyłkach roślin, roztoczach kurzu domowego, magazynowych, naskórka i wydzielin zwierząt, grzybów pleśniowych i drożdżopodobnych.

Z danych pochodzących z badania o akronimie WOBASZ II wynika, że w latach 2013–2014 hipercholesterolemia, czyli znacznie podwyższone stężenie cholesterolu frakcji związanej z lipoproteinami o niskiej gęstości (LDL) występowała u 70,3% mężczyzn i 64,3% kobiet w Polsce. Bardzo niski odsetek osób z rozpoznaną hipercholesterolemią stosował leczenie, które pozwalało na osiągnięcie docelowych wartości cholesterolu frakcji LDL. Spośród dostępnych w Polsce inhibitorów enzymu reduktazy HMG-CoA (statyn) najsilniejsze działanie hipolipemizujące wykazują rosuwastatyna oraz atorwastatyna.

Zespoły bólowe pleców i kręgosłupa są częstymi schorzeniami, które dotykają pacjentów w różnych grupach wiekowych. Właściwe rozpoznanie przyczyny bólu i odpowiednia terapia z użyciem leków przeciwbólowych i spazmolitycznych jest kluczem do osiągnięcia sukcesu terapeutycznego. W artykule przedstawiono wybrane leki stosowane w leczeniu bólów kręgosłupa.

Dolegliwości o charakterze bólu kręgosłupa są bardzo częstą przyczyną wizyt pacjentów u lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz specjalistów. Zespoły bólowe kręgosłupa mogą mieć zróżnicowaną etiologię oraz lokalizację. 

Układ odpornościowy jest odpowiedzialny za zwalczanie chorobotwórczych bakterii i wirusów, a także za niszczenie komórek nowotworowych. Współczesne badania nad lekami pochodzenia naturalnego wykazały, że wiele ziół ma złożone działanie na funkcje odpornościowe i może działać jako silne stymulatory odporności. Rośliny te są bogate we flawonoidy, witaminę C lub karotenoidy, dzięki czemu mogą wzmacniać funkcje układu odpornościowego (stymulują aktywność limfocytów, zwiększają fagocytozę i indukują produkcję interferonu). Zioła bogate we flawonoidy mogą również wykazywać łagodne działanie przeciwzapalne.

Bóle stawowe są jednymi z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów dolegliwości. Ich przyczyną mogą być przebyte urazy, choroba zwyrodnieniowa stawów czy stany związane z procesem zapalnym, autoimmunologicznym, np. reumatoidalne zapalenie stawów. Oprócz odciążania stawu, schładzania bolącego miejsca (elementy postępowania szczególnie ważne w ostrej fazie choroby) i fizjoterapii, często konieczne jest zastowanie leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, w tym niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Do tej grupy należy diklofenak. 

Według danych Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN) na podstawie ankiety przeprowadzonej w 2021 r. – 85% studentów oraz lekarzy praktykujących w polskich szpitalach deklaruje, że nie byłoby w stanie samodzielnie zainicjować i przeprowadzić interwencji żywieniowej. Obecnie nie dysponujemy danymi pochodzącymi z lecznictwa otwartego. Wydaje się jednak, że stosowanie terapii żywieniowej w podstawowej opiece zdrowotnej też może stanowić duży problem i wyzwanie dla lekarzy pierwszego kontaktu.

Leczenie żywieniowe skraca czas leczenia, poprawia przeżywalność chorych, zmniejsza liczbę powikłań  dotychczas prowadzonego leczenia.

Alergie wynikają z nadmiernej reakcji układu odpornościowego na kontakt z alergenami. Powszechnie spotykane alergeny znajdują się w pyłkach traw i zbóż, roztoczach kurzu domowego, wydzielinach zwierząt domowych, w jadzie owadów, w niektórych składnikach żywności oraz w lekach. W części przypadków objawy alergii mogą być bardzo uciążliwe i znacząco obniżają jakość życia pacjentów. Jedną z opcji terapeutycznych stosowanych w przypadku alergii, są leki przeciwhistaminowe. Do tej grupy należy bilastyna, czyli długo działający selektywny antagonista obwodowych receptorów histaminowych H₁.

Ostre zapalenie ucha środkowego należy do jednych z najczęstszych schorzeń laryngologicznych. Częstość występowania tego schorzenia, możliwość powikłań skłania do stosowania skutecznych metod zapobiegawczych. Należą do nich m.in. właściwa higiena uszu oraz  szczepienia ochronne (zwłaszcza przeciwko grypie i pneumokokom).  W higienie uszu istotną rolę odgrywają środki cerumenolityczne, które zmiękczają, powodują przemieszczenie i usunięcie zatkania woskiem. Preparaty te są dostępne w aptekach bez recepty, klasyfikowane jako produkty lecznicze lub wyroby medyczne. Dużą wygodą oraz skutecznością odznaczają się preparaty do higieny uszu zawierające w swoim składzie surfaktanty (związki powierzchniowo czynne, tenzydy).  Ich mechanizm działania polega na obniżaniu napięcia powierzchniowego na granicy dwóch wzajemnie niemieszających się faz. W efekcie prowadzi to do rozpuszczania zalegających złogów woskowiny.

Żelazo i kwas foliowy pełnią ważną funkcję w przebiegu ciąży. U kobiet ciężarnych często obserwuje się niewystarczające ilości tych związków w organizmie. Dlatego też rekomenduje się ich suplementację w celu zapobiegania ich niedoborom. Oba te związki odgrywają ogromnie ważną rolę w prawidłowym przebiegu ciąży – zarówno w kontekście stanu zdrowia dziecka, jak i noszącej go w swoim łonie matki.

Przewlekła choroba żylna oraz żylaki odbytu są chorobami, które oprócz fizycznych objawów bólowych wiążą się również z niekorzystnymi efektami społecznymi i psychologicznymi u pacjentów cierpiących na te schorzenia. Wyniki badań wskazują, że szybkie wdrożenie leczenia może spowolnić rozwój choroby, zmniejszyć objawy, a także doprowadzić do regresji, w zależności od stadium choroby. Nieleczona niewydolność żylna może doprowadzić do konieczności ingerencji chirurgicznej. Stąd wskazania do stosowania doustnych leków poprawiających krążenie żylne. W tym artykule przedstawiono wskazania do stosowania zmikronizowanej diosminy i właściwości biologiczne tego związku, zwłaszcza w odniesieniu do zaburzeń krążenia żylnego.