Niedokrwistość dotyka ok. 15% światowej populacji i przyczynia się do zwiększonej zachorowalności i śmiertelności, zmniejszonej wydajności pracy i upośledzenia rozwoju neurologicznego. Dieta uboga w produkty zawierające żelazo – niezbilansowana – niesie ze sobą ryzyko niedoborów. Jest ono znacznie podwyższone w przypadku restrykcyjnych diet eliminacyjnych, wegetariańskich oraz wegańskich.

Choroby układu krążenia są ciągle główną przyczyną zgonów w Polsce. Schorzenia te obejmują szeroką grupę problemów medycznych, często spowodowanych procesami miażdżycowymi naczyń krwionośnych. Wyznaczone cele profilaktyki, pozwalające na obniżenie całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego, nie zawsze są łatwo osiągalne i bardzo często wymagają wdrożenia odpowiedniej farmakoterapii. W przypadku hipercholesterolemii lekami pierwszego rzutu, o udowodnionym korzystnym wpływie na przeżycie pacjentów, są inhibitory enzymu reduktazy HMG-CoA (statyny), w tym atorwastatyna.

Kwas acetylosalicylowy (ang. acetylosalicylic acid – ASA), organiczna acetylowa pochodna kwasu salicylowego, należy do niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W drugiej połowie XX w. została odkryta dodatkowa funkcja kwasu acetylosalicylowego: substancja ta hamuje agregację płytek krwi (wykazuje efekt przeciwpłytkowy). 

Ból – subiektywnie przykre oraz jednoznacznie negatywne wrażenie zmysłowe i emocjonalne powstające pod wpływem bodźców uszkadzających tkankę lub zagrażających jej uszkodzeniu albo opisywanym w kategoriach takiego uszkodzenia. Wśród licznych leków opioidowych przeciwbólowych znaczące miejsce zajmuje chlorowodorek tramadolu. W artykule przedstawiono charakterystykę tramadolu oraz jego zastosowania w terapii różnych rodzajów bólu.

Zmiany w obrębie kręgosłupa są przedmiotem wielu badań klinicznych, ponieważ stanowią jedną z najczęstszych przyczyn dolegliwości bólowych. Ból kręgosłupa można określić chorobą cywilizacyjną, gdyż dolegliwość ta jest związana ze współczesnym siedzącym trybem życia. Doprowadza to do obciążenia układu ruchu oraz częściej występujących napięć, dolegliwości bólowych i wad postawy. Bóle dolnej części kręgosłupa wchodzą w skład złożonych zespołów objawów klinicznych o różnym pochodzeniu, co wpływa na problemy z ich diagnozowaniem.

Cukrzyca jest niekwestionowanym czynnikiem ryzyka ciężkiego przebiegu choroby COVID-19, zwiększa o 50% ryzyko zgonu z powodu infekcji wirusem COVID-19. Według danych światowych, w zależności od regionów/krajów, diabetycy stanowią od 20% do 50% objawowych pacjentów zakażonych koronawirusem COVID-19. Według danych brytyjskich, po uwzględnieniu wieku, płci, etniczności i regionu geograficznego w porównaniu z osobami bez cukrzycy, ryzyko zgonu dla zgonów wewnątrzszpitalnych związanych z chorobą COVID-19 wyniosło 3,5 (iloraz szans OR/odds ratio) u osób z cukrzycą typu 1 (TD1) oraz 2,03 u osób z cukrzycą typu 2 (TD2).

Łuszczyca jest przewlekłą, ogólnoustrojową chorobą zapalną, która dotyka ok. 0,7% dzieci. Większość choruje na łuszczycę o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu (zmiany skórne nie przekraczają 10% powierzchni ciała), dlatego najczęściej stosuje się leczenie zewnętrzne. Ponieważ dzieci nie są „małymi dorosłymi”, wymagają szczególnego postępowania. Wiele preparatów rutynowo stosowanych u pacjentów dorosłych nie jest zarejestrowanych u dzieci, co wymaga zastosowania poza wskazaniami rejestracyjnymi (off-label use). Niniejszy artykuł jest skierowany do wszystkich pediatrów i lekarzy rodzinnych opiekujących się dziećmi chorującymi na łuszczycę w celu wsparcia ich w codziennej praktyce klinicznej.

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) może być skutecznie stosowany w leczeniu łagodnych i umiarkowanych zaburzeń depresyjnych. Ekstrakt z H. perforatum hamuje aktywność MAO oraz wychwyt zwrotny serotoniny, dopaminy i innych monoamin, blokuje receptory GABA-ergiczne oraz prawdopodobnie zwiększa ekspresję receptorów serotoninowych. Hyperycyna indukuje CYP3A4, CYP2E1, CYP2C19 oraz glikoproteinę P, przez co może wchodzić w interakcje m.in. ze statynami. Jak wykazały metaanalizy, H. perforatum łagodzi objawy łagodnej i umiarkowanie nasilonej depresji, a nawet prowadzi do remisji choroby z równą skutecznością co konwencjonalne leczenie, przy jednocześnie mniejszej liczbie powikłań i rezygnacji z leczenia ze względu na skutki uboczne leków. 

Benzodiazepiny są szeroko stosowanymi lekami uspokajającymi. Po wprowadzeniu na rynek w roku 1960 już w latach 70. zastąpiły większość stosowanych wcześniej barbituranów. Stało się tak głównie z uwagi na ich mniejszą toksyczność oraz niższy potencjał uzależniający. Pozostają jedną z bardziej skutecznych form leczenia zaburzeń lękowych, zwłaszcza w pierwszych czterech tygodniach leczenia lekami z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), które powinny być leczeniem z wyboru w omawianym wskazaniu według NICE (brytyjski National Instute for Health and Care Excellence).

Rozpoznanie rzadkiego, ale poważnego i potencjalnie śmiertelnego powikłania małopłytkowości zakrzepowej wywołanej szczepionką (VITT) wzbudziło obawy dotyczące bezpieczeństwa szczepionek COVID-19 i doprowadziło do ponownego rozważenia strategii szczepień. Częstość występowania powikłań VITT jest niska, 1:150 000 u biorców szczepionki ChAdOx1 (AstraZeneca) oraz 1:470 000 u biorców szczepionki Ad26.COV.2-S (Johnson & Johnson). Śmiertelność u osób z powikłaniami poszczepiennymi VITT  wynosiła 20% -30%. Dane te spowodowały wiele zastrzeżeń, a nawet paniki wśród ludności i społeczności medycznej. Wydarzenia te muszą być postrzegane poprzez obiektywną analizę faktów i kwestii strategii szczepień podczas tej pandemii COVID-19.

Choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów na obszarze państw Unii Europejskiej. Do leków stosowanych w terapii tych schorzeń należą m.in. substancje działające na układ renina-angiotensyna-aldosteron, beta-adrenolityki, antagoniści kanałów wapniowych, statyny, leki przeciwpłytkowe, przeciwkrzepliwe, a także diuretyki, w tym pętlowe. Torasemid jest silnie działającym diuretykiem pętlowym; jego czas działania jest dłuższy niż starszego leku odwadniającego z tej samej grupy – furosemidu. Rzadziej powoduje też hipokaliemię. Podstawowe wskazania do stosowania torasemidu obejmują terapię nadciśnienia tętniczego, szczególnie w sytuacji nadciśnienia opornego, a także terapię obrzęków, występujących w przebiegu różnych schorzeń: na skutek niewydolności serca, przewlekłej choroby nerek, niewydolności wątroby.

"Gabinet Prywatny”: Jaka jest statystyka zachorowań na raka kolczystokomórkowego skóry w Polsce?

Prof. Piotr Rutkowski: Nowotwory złośliwe skóry to najczęstsze nowotwory u ludzi z białym kolorem skóry. Według oficjalnych danych na raka skóry zapada ok. 14 tys. osób rocznie, ale jest to duże niedoszacowanie. Na nowotwory skóry choruje nawet ok. 40-50 tys. osób rocznie, z czego ok. 15-20% przypadków to właśnie rak kolczystokomórkowy skóry. Możemy to przeliczyć na podstawie danych z krajów, gdzie prowadzi się rejestry patologiczne, np. z Czech czy niektórych krajów Europy Zachodniej. W Polsce niestety nowotwory skóry są traktowane jak nowotwory drugiej kategorii, i nie są odpowiednio rejestrowane.

Hipercholesterolemia w większości przypadków przebiega bezobjawowo aż do momentu pojawienia się pierwszego incydentu sercowo-naczyniowego, jak zawał serca, udar mózgu czy choroba naczyń obwodowych. Jak można poprawić diagnostykę tej choroby? Jaką rolę powinni odegrać tu lekarze POZ? Jak skutecznie leczyć to schorzenie? O tych zagadnieniach rozmawiamy z prof. dr. hab. med. Krzysztofem J. Filipiakiem, kardiologiem, internistą, hipertensjologiem i farmakologiem klinicznym, JM Rektorem Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, byłym Prezesem Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego i pierwszym autorem I Deklaracji Sopockiej. 

Rwa kulszowa nazywana jest chorobą cywilizacyjną, wynikającą ze zmian zwyrodnieniowych kręgów i krążków międzykręgowych, do których najczęściej przyczynia się wymuszona pozycja w pracy, np. za kierownicą, czy za biurkiem, ale także podnoszenie i przenoszenie ciężarów. Jej głównym objawem jest charakterystyczny ból promieniujący do nogi, któremu często towarzyszy ból okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Rwa kulszowa w większości przypadków może być leczona zachowawczo.

Bezsenność należy do najczęstszych problemów zdrowotnych. W terapii bezsenności zalecane są metody niefarmakologiczne. Jednak jeśli nie przynoszą one efektów, zaburzenia snu są ciężkie i powodują pogorszenie jakości życia, może być konieczne włączenie leczenia farmakologicznego. Do leków zarejestrowanych w terapii bezsenności należą niebenzodiazepinowe leki nasenne (NBDZ, Z-leki) oraz niektóre benzodiazepiny. Nowym lekiem w grupie NBDZ stosowanym w leczeniu bezsenności jest eszopiklon, który cechuje się korzystnym profilem bezpieczeństwa oraz dobrą tolerancją, szczególnie wśród osób po 65. r.ż.