Monitorowanie glikemii zarówno bieżące, jak i retrospektywne jest integralną i kluczową częścią leczenia cukrzycy. Samokontrola glikemii przy użyciu glukometrów oraz systemy ciągłego monitorowania glikemii zapewniają wynik w chwili badania (analiza w czasie rzeczywistym). Retrospektywna ocena glikemii oparta jest na oznaczeniu produktów glikacji białek. W tym celu powszechnie stosowane oraz rekomendowane
jest oznaczenie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c), odzwierciedlające średnią glikemię w okresie trzech miesięcy przed badaniem. Oznaczenie glikemii w czasie rzeczywistym znacząco przyczyniło się do poprawy bezpieczeństwa oraz zaangażowania chorego w swoją chorobę. Oznaczenie HbA1c pozwala lekarzowi lepiej prowadzić terapię cukrzycy i wyznaczać jej cele.

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa to stosunkowo często występujące podstępne schorzenie. Niecharakterystyczne objawy lub dolegliwości, często o początkowo niewielkim nasileniu, nie budzą niepokoju pacjenta i niejednokrotnie są lekceważone. Najgroźniejsze powikłanie – zator tętnicy płucnej może pojawić się nagle, nieoczekiwanie i doprowadzić do natychmiastowego zgonu. Należy więc zwracać uwagę na pacjentów z określonymi czynnikami ryzyka, a następnie kierować ich na dokładniejszą diagnostykę. Wczesne wykonanie odpowiednich badań laboratoryjnych i obrazowych pozwala na odpowiednio szybkie włączenie leczenia czy profilaktyki celem uniknięcia groźnych powikłań.

W naukach medycznych odpowiednie przygotowanie owodni daje możliwość uzyskiwania pluripotencjalnych komórek macierzystych i ich dalszej hodowli, pozyskiwania czynników o różnorakich funkcjach (regenerujące nabłonek, antyangiogenne, przeciwnowotworowe, immunomodulujące, przeciwzapalne itp.) oraz zastosowania do przeszczepów i regeneracji narządów. Opisano zastosowania owodni w okulistyce, ginekologii, dermatologii, urologii i chirurgii oraz możliwości znacznego rozwoju wykorzystania tej błony w przyszłości.

Boreliozę z Lyme wywołuje przenoszony przez kleszcze krętek Borrelia burgdorferi. Ze względu na specyficzne właściwości tych bakterii oraz zróżnicowany przebieg choroby, borelioza często stwarza problemy diagnostyczne i terapeutyczne. W Polsce obowiązują wytyczne Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych opisujące diagnostykę i leczenie boreliozy z Lyme w różnych postaciach klinicznych tej choroby. Ze względu na różnorodność objawów boreliozy pacjent może trafić do lekarzy wielu specjalności. Warto więc, aby te zalecenia znali nie tylko lekarze pierwszego kontaktu czy chorób zakaźnych, ale również dermatolodzy, neurolodzy, ortopedzi, reumatolodzy i kardiolodzy.

Prevalence of autistic spectrum disorders (ASD) increased dramatically in recent three decades, however, its etiology and epidemiology remains unsolved. It is suggested that about 75-80% of the tracked increase in autism since 1988 is due to an actual increase in the disorder rather than to changing diagnostic criteria. Over two hundred separate genetic loci are considered to play a role in ASD development, however a debate continues whether the disease is heritable. Many scientists agree that the interactions of environmental factors with gene susceptibilities in ASD have been relatively overlooked. Several biochemical and physiological disturbances are consistently associated with autism.

Gwałtowny wzrost częstości występowania zespołu zaburzeń autystycznych (ASD) w czasie minionych kilku dekad, jego etiologia i epidemiologia pozostają niewyjaśnione. W opiniach specjalistów ok. 75-80% monitorowanego wzrostu częstości występowania autyzmu dotyczy wzrostu zachorowalności, a nie zmian w kryteriach diagnozowania.

Choroby układu krążenia są najważniejszą przyczyną zgonów w populacji polskiej. Wśród nich najistotniejsze znaczenie ma choroba wieńcowa. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) jest często pierwszym specjalistą, któremu zgłaszane są zróżnicowane i nie zawsze charakterystyczne objawy choroby wieńcowej. Dokładny wywiad i kompleksowe badanie przedmiotowe, a także pozostające w zakresie lekarza POZ badania laboratoryjne i badanie elektrokardiograficzne pozwalają zidentyfikować chorych wymagających rozszerzonej diagnostyki kardiologicznej.

Cukrzyca jest jedną z najpowszechniej występujących chorób na świecie. Obecnie liczbę chorych szacuje się na 366 mln, a przewiduje się, że przy obserwowanym lawinowym wzroście, liczba ta w 2030 r. wyniesie 550 mln. W Polsce choruje na cukrzycę ok. 6-7% społeczeństwa. Wyniki badań NATPOL (2001-2011 r.) wskazują, że o ile nie uda się podjąć odpowiednich działań profilaktycznych, liczba chorych na cukrzycę Polaków wzrośnie w czasie najbliższych 10 lat o 25%.

Nowotwory przewodu pokarmowego należą do najczęściej występujących nowotworów w Polsce zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Rozpoznawane są zwykle w stadium zaawansowania, co wpływa na rokowanie i krótki czas przeżywalności pacjentów. Do powszechnie stosowanych działań profilaktycznych należą badania przesiewowe (skriningowe), do których zalicza się także badania laboratoryjne. Ważną rolę pełnią markery nowotworowe wykorzystywane w rozpoznaniu, prognozowaniu oraz monitorowaniu leczenia chorych.

W 2015 r. Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego ogłosiło nowe wytyczne dotyczące postępowania u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, będące aktualizacją poprzedniego stanowiska z 2011 r. Są one znacznie obszerniejsze niż poprzednia edycja i obejmują również szczegółowe omówienie diagnostyki i postępowania u pacjentów z wtórnymi postaciami nadciśnienia, a także u dzieci.

Zaburzenia lipidowe stanowią jeden z najlepiej poznanych czynników ryzyka chorób układu krążenia. Na podstawie przeprowadzonych w Polsce badań epidemiologicznych dotyczących hiperlipidemii można wysunąć wniosek, że wielu pacjentów nie jest świadomych swojej choroby, a część z tych, którzy są świadomi, nie podejmuje leczenia.

Bóle kręgosłupa są jedną z najczęstszych dolegliwości, z którą zmagają się pacjenci zgłaszający się do lekarza pierwszego kontaktu. Powodem są najczęściej: nieprawidłowy tryb życia, polegający na długotrwałym przyjmowaniu postaw nienaturalnych dla krzywizn kręgosłupa, praca w niekorzystnych warunkach oraz narażanie kręgosłupa na działanie dużych sił statyczno-mechanicznych.

Bóle głowy to jedna z najczęstszych przyczyn konsultacji u lekarza rodzinnego oraz neurologa. Częste i nawracające bóle głowy dotyczą nawet co piątej osoby dorosłej, z czego migrena i napięciowe bóle głowy stanowią ogromną większość. Objawem łączącym te dwie choroby są napady bólów głowy. Leczenie jest trudne i często mało skuteczne. Poza leczeniem farmakologicznym istnieją również metody niefarmakologiczne.

EKG, to skrót oznaczający elektrokardiogram lub elektrokardiograf. Jest to procedura, która umożliwia wstępną diagnozę chorób mięśnia sercowego. To jedno z podstawowych badań, jakie zleca lekarz, gdy podejrzewa u nas schorzenie kardiologiczne.

Badanie EKG jest całkowicie bezpieczne i bezbolesne, a wyniki dostępne są zaraz po wykonaniu badania. Dzięki temu, że jest nieinwazyjne może być wielokrotnie powtarzane. Dla pacjentów istotny jest także fakt, że jest to badanie powszechnie dostępne oraz niedrogie. Badanie serca wykonuje się u wszystkich osób, niezależnie od płci i wieku.

Nadciśnienie tętnicze jest złożonym problemem klinicznym, który powinien być rozpatrywany równocześnie z innymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego. Najnowsze wytyczne z 2013 r., wypracowane przez Europejskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego we współpracy z Europejskim Towarzystwem Kardiologicznym, mają za zadanie ułatwić lekarzom różnych specjalizacji diagnostykę i leczenie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym [1].