W dniach 21-27 września w Polsce, z inicjatywy Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego i przy wsparciu Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, obchodzony jest Tydzień Świadomości Dławicy Piersiowej. W tym czasie zaplanowano zintensyfikowane działania mające na celu budowanie świadomości społecznej na temat dławicy piersiowej – poważnego schorzenia kardiologicznego, wciąż zbyt rzadko rozpoznawanego i leczonego, które jest bezpośrednim skutkiem choroby niedokrwiennej serca. 

Dławica piersiowa, czyli dusznica bolesna

Dławicę piersiową charakteryzuje zespół objawów spowodowanych zmniejszeniem ilości dostarczanego tlenu do mięśnia sercowego w stosunku do jego zapotrzebowania. Kiedy zapotrzebowanie na tlen wzrasta, np. spowodowane wysiłkiem fizycznym lub emocjami, krew w wyniku zwężeń w naczyniach wieńcowych nie dostarcza odpowiedniej ilości tlenu i w mięśniu sercowym pojawia się deficyt, który objawia się charakterystycznym dla dławicy piersiowej zamostkowym bólem o charakterze ucisku.

Objawy dławicy piersiowej nie zawsze są charakterystyczne – obejmują m.in. duszność i nadmierną potliwość po wysiłku, uczucie ciężkości, zmęczenie i osłabienie, ucisk, ciężar, dławienie, odczucie pieczenia oraz ból zamostkowy (dławicowy). Ból ten zlokalizowany jest w okolicach mostka, promieniuje zwykle do lewej strony ciała w kierunku szyi, żuchwy, lewego barku lub ramienia, do nadbrzusza oraz do okolicy międzyłopatkowej. Towarzyszą mu zwykle kołatanie serca, brak tchu i niepokój. Taki ból może trwać od kilku do kilkunastu minut, a czasami nawet dłużej, a jego intensywność nie zmienia się wraz ze zmianą pozycji ciała czy fazy cyklu oddechowego.

Niestety, nadal wielu chorych nie rozpoznaje objawów dławicy na jej wczesnym etapie. Późna diagnoza to także gorsze rokowanie leczenia.

Choroba niedokrwienna serca jest jedną z najczęściej występujących chorób w Polsce. Liczbę Polaków z jej rozpoznaniem ocenia się na ponad 1,5 miliona. Jest przy tym poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia, a będąc przyczyną dolegliwości, zmniejsza też jego jakość. Ocenia się, że nawet 30% osób z chorobą niedokrwienną serca może cierpieć z powodu dławicy piersiowej. W wielu przypadkach jej objawy zapowiadają wystąpienie zawału serca. Nie ma wątpliwości: objawów dławicy piersiowej nie należy lekceważyć. W przypadku pojawienia się dolegliwości mogących być objawem choroby niedokrwiennej serca zawsze należy pilnie skonsultować się z lekarzem. Właściwe postępowanie, w tym diagnostyka i leczenie zabiegowe, odpowiednie leczenie farmakologiczne oraz intensywna zmiana stylu życia pozwalają zmniejszyć ryzyko wystąpienia zawału serca i zazwyczaj powodują ustąpienie dolegliwości – ostrzega prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski z Instytutu Kardiologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i

Według szacunków ekspertów, każdego dnia w Europie na dławicę piersiową zapada od 2 do 4 osób na 1000 mieszkańców, a choruje między 20 a 40 osób na 1000 mieszkańców. W Polsce z powodu dławicy piersiowej może cierpieć około 1,5 mln osób, a w USA nawet 8,5 mln osób.

Leczenie i profilaktyka

Leczenie dławicy piersiowej (terapia farmakologiczna) ma na celu zmniejszenie nasilenia objawów choroby i podniesienie jakości życia pacjentów oraz zapobieganie incydentom sercowo-naczyniowym. Leczenie polega na zahamowaniu zmian w okolicy naczyń wieńcowych i niedopuszczaniu do sytuacji, w której dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego. Istotną rolę wspomagającą w terapii dławicy piersiowej odgrywa profilaktyka.

W profilaktyce dławicy piersiowej kluczowe są:

· zdrowa dieta (warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, produkty mleczne, ryby, orzechy, drób, chude mięso);

· ograniczenie spożycia niezdrowych składników, np. sól, tłuszcze trans;

· regularne spożywanie posiłków;

· picie wody;

· aktywność fizyczna;

· unikanie sytuacji stresowych;

· unikanie alkoholu i palenia;

· regularne badania profilaktyczne.
 

Tydzień Świadomości Dławicy Piersiowej w Polsce

W ramach kampanii organizatorzy zaplanowali aktywności, których celem jest przede wszystkim zwrócenie uwagi na problem zdrowotny, jaki stanowi dławica piersiowa, edukacja w zakresie jej objawów i postępowania w przypadku ich wystąpienia, a także promocja profilaktyki i zdrowego stylu życia aby przeciwdziałać wystąpieniu dławicy i jej konsekwencjom.
21 września, o zmierzchu, warszawski budynek Warsaw Spire Building wyświetlił hasło kampanii. Mieszkańcy 15 miast w Polsce (Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdynia, Białystok, Katowice, Chorzów, Bytom, Siemianowice Śląskie, Mysłowice, Piekary Śląskie, Zabrze, Tarnowskie Góry) podróżujący środkami komunikacji miejskiej (autobusy/tramwaje, w dniach 21-27 września) będą mogli obejrzeć na nośnikach reklamowych spot edukacyjny. Więcej na: www.dbajoserce.pl/poznaj-dlawice

Brak programów badań przesiewowych w kierunku zaburzeń funkcji poznawczych dla osób w wieku powyżej 65 lat, realizowanych przez lekarzy POZ; zbyt długi czas upływający od zgłoszenia się pacjenta do lekarza pierwszego kontaktu do zdiagnozowania choroby Alzheimera; brak centrów kompleksowej diagnostyki i leczenia tej choroby oraz katastrofalny brak miejsc w ośrodkach opiekuńczo-leczniczych to tylko niektóre z problemów, z jakimi borykają się chorzy na chorobę Alzheimera, ich opiekunowie i lekarze. Tę sytuację dodatkowo skomplikowała pandemia COVID-19.

Firma Merck zaprezentowała nowe dane pochodzące z badania klinicznego MAGNIFY-MS IV fazy, oceniającego skuteczność kladrybiny w tabletkach u pacjentów z rzutową postacią stwardnienia rozsianego. Dane zostały przedstawione podczas tegorocznego, połączonego kongresu Europejskiego i Amerykańskiego Komitetu ds. Leczenia i Badań nad Stwardnieniem Rozsianym (ACTRIMS-ECTRIMS), odbywającego się online w dniach 11-13 września. W badaniu wykazano szybkie działanie leku występujące na koniec pierwszego miesiąca stosowania potwierdzone łączną liczbą pojedynczych zmian aktywnych (CUA, combined unique active) w badaniu rezonansem magnetycznym. Na podstawie danych pochodzących z tego badania wykazano również istotne zmniejszenie średniej liczby zmian chorobowych w obrazach T1-zależnych ulegających wzmocnieniu po podaniu kontrastu gadolinowego (Gd+, gadolinium-enhancing).

Obecnie cały świat oczekuje na szczepionkę przeciw COVID-19. Prawdopodobnie, jak większość innych nowych szczepionek, będzie ona dostępna w fiolkach, które zawierają proszek do przygotowania jednocześnie od kilku do kilkunastu dawek. Przed podaniem trzeba będzie go rozpuścić, a do wykonania immunizacji niezbędny będzie sprzęt do iniekcji w postaci igły, strzykawki, opatrunków oraz środków dezynfekujących. Eksperci podkreślają, że warto już dziś odpowiednio przemyśleć ten proces.

15 września obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Chłoniaków. Pod określeniem „nowotwór układu chłonnego” kryje się ponad 90 jego postaci, rozrostów z limfocytów B, limfocytów T, limfocytów NK oraz z histiocytów i komórek dendrytycznych. Chłoniak jest najczęściej występującym rodzajem nowotworu układu odpornościowego. Zachorowania stanowią ok. 2% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe. Chłoniaki mogą różnić się zarówno miejscem powstawania nowotworu, jak i stopniem złośliwości. Pierwotnym miejscem rozwoju mogą być węzły chłonne, grasica, migdałki, skupienia tkanki limfatycznej w błonie śluzowej jelit, śledziona oraz szpik kostny.

Od 1 września 2020 r. donosowa szczepionka przeciw grypie przeznaczona dla dzieci i młodzieży od ukończonych 2 lat do poniżej 18 lat została objęta refundacją apteczną w grupie wiekowej od ukończonych 2 lat do ukończonych 5 lat. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia 20-30% dzieci co sezon choruje na grypę. Dla porównania, wśród dorosłych jest to 10% populacji. 

W dobie walki ze pandemią COVID-19 organizatorzy XXIV Międzynarodowego Kongresu Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego wychodzą naprzeciw zmieniającym się warunkom i oczekiwaniom lekarzy, przenosząc największe w Polsce spotkanie naukowe do Internetu. Tegoroczne spotkanie odbędzie się w dwóch etapach. W dniach 16–19 września strona kongres2020.ptkardio.pl zamieni się w portal telewizyjny z pięcioma równoległymi oknami transmisji. 

26 września rozpocznie się czwarta edycja konferencji naukowej „Insulinooporność- wyzwanie interdyscyplinarne”. Konferencja uzyskała certyfikat INFARMY. Ofertę uczestnictwa w tym wyjątkowym wydarzeniu organizatorzy kierują przede wszystkim do lekarzy, dietetyków, psychodietetyków, psychologów, fizjoterapeutów i specjalistów innych dziedzin, którzy pracują  na co dzień z pacjentami borykającymi się z problemem insulinooporności. Wydawnictwo "Medyk" jest patronem medialnym konferencji.

W przypadku stwardnienia rozsianego (SM – Sclerosis Multiplex) czas ma fundamentalne znaczenie, gdyż SM to choroba aktywna. Wraz z wystąpieniem pierwszych objawów pacjenci rozpoczynają trwający do końca życia swoisty wyścig z czasem, od którego zależy, czy i jak szybko będą musieli się zmierzyć z postępującą niepełnosprawnością. Z najnowszego badania przeprowadzonego na dużej grupie polskich pacjentów z SM wynika, że zdecydowanie zbyt długo trwa w naszym kraju uzyskanie i potwierdzenie diagnozy oraz rozpoczęcie odpowiedniej terapii modyfikującej przebieg choroby. Standard związany z czasem wdrożenia leczenia u pacjentów z SM w Polsce znacząco odbiega od międzynarodowych rekomendacji neurologów zajmujących się tym schorzeniem, a dla chorych każdy dzień bez terapii to strata nie do odrobienia.

Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, biorąc pod uwagę opinię Rady Przejrzystości, dostępne dowody naukowe, wytyczne kliniczne oraz rekomendacje refundacyjne, uznał (1 września 2020 r.) za zasadne finansowanie ze środków publicznych cetuksymabu w skojarzeniu ze schematem FOLFOX w I linii leczenia zaawansowanego raka jelita grubego. W uzasadnieniu wskazano, iż wprowadzenie tej opcji jest korzystne zarówno dla pacjentów, jak i płatnika publicznego. Rekomendacja dotyczy rozszerzenia obecnego programu lekowego „Leczenie zaawansowanego raka jelita grubego (ICD-10 C18-C20)”.

7 września obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Dystrofii Mięśniowej Duchenne’a (World Duchenne Awareness Day). Coroczne wrześniowe obchody są dla chorych i ich rodzin okazją do zwrócenia uwagi opinii publicznej na ich problemy i potrzeby, a także udowodnienia, że choroba odbiera chłopcom sprawność, ale nie marzenia. Dziś kilka największych budynków w różnych miastach w Polsce rozświetli się na czerwono, nawiązując do kolorystyki symbolu choroby Duchenne’a – czerwonego balonika. 

Obecna sytuacja związana z pandemią COVID-19 wpłynęła na wszystkie sfery naszego życia, w szczególności na system ochrony zdrowia. Bardzo dużo mówi się o chorobach przewlekłych czy problemach z dostępnością do tradycyjnych wizyt i lekarzy. Tymczasem pandemia nie pozostaje bez wpływu również na obszar poradnictwa w zakresie antykoncepcji hormonalnej. Środowiska naukowe zwracają uwagę na konieczność zmian również w tym obszarze.

Szczególną grupą chorych na cukrzycę są kobiety w ciąży. Choroba ma wpływ nie tylko na stan ich zdrowia, ale także na rozwijające się dziecko. W czasie ciąży w organizmie kobiety zachodzi wiele procesów, które powodują duże zmiany poziomu cukru, a tym samym związane są z wysokim ryzykiem zarówno hipo-, jak i hiperglikemii. Z pomocą przychodzi tu postęp medycyny i nowoczesne technologie monitorowania poziomu glukozy, co jest szczgólnie ważne w trudnym czasie, jakim jest epidemia COVID-19. Na ten temat wypowiadają się specjaliści.

Kolejne województwa i miasta w Polsce wprowadzają dla swoich mieszkańców bezpłatne szczepienia przeciw meningokokom typu B. Meningokoki wywołują sepsę i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, najczęściej chorują najmłodsi. Obecnie profilaktyka zakażeń meningokokowych nie jest wpisana do Programu Szczepień Ochronnych jako obowiązkowa, jednak szczepienia dostępne w ramach programów samorządowych cieszą się dużą popularnością.