Ministerstwo Zdrowia wprowadziło zmiany w podstawowej opiece zdrowotnej (POZ). Od 1 listopada 2023 r. więcej pacjentów skorzysta z opieki koordynowanej. W diabetologii są to pacjenci ze stanem przedcukrzycowym, a w endokrynologii – z nadczynnością tarczycy. Powstał też nowy zakres opieki koordynowanej: diagnostyka i leczenie przewlekłej choroby nerek. W jego ramach pacjenci będą mieli dostęp do:

• kompleksowej porady,
• badania diagnostycznego UACR (wskaźnik albumina/kreatynina w moczu),
• konsultacji specjalistycznych,
• porad edukacyjnych,
• konsultacji dietetycznych.

Celem niniejszego artkułu jest spojrzenie na współczesne nazwy chorób okiem językoznawcy i filologa klasycznego zajmującego się badaniem łacińskiej i polskiej terminologii medycznej, mającego wieloletnie doświadczenie w nauczaniu medycznego języka łacińskiego i polskiego.

Analizując rozwój polskiej terminologii medycznej, można stwierdzić, że przy tworzeniu tego typu nazewnictwa, tak jak w większości terminologii specjalistycznych, kierowano się potrzebą nadawania nazw nowym zjawiskom wraz z ich odkrywaniem, a w przypadku medycyny przede wszystkim koniecznością porozumiewania się lekarza z pacjentem. Językiem medycyny przez wieki był język łaciński i wywarł on wielki wpływ na medyczną terminologię polską, pomimo tego że podejmowano próby całkowitego zastąpienia nazw łacińskich polskimi. Konsekwencją tego jest bardzo często występująca podwójna terminologia: rodzima i zapożyczona, obowiązująca powszechnie i zrozumiała wśród lekarzy na całym świecie.

Elektrokardiograficzna (EKG) próba wysiłkowa jest badaniem, w którym określa się wpływ wysiłku fizycznego na samopoczucie pacjenta oraz zapis EKG. Test wysiłkowy może być wykonany przy użyciu różnych protokołów obciążenia. W przypadku badań wykonywanych na bieżni najczęściej stosuje się protokół Bruce’a lub zmodyfikowany protokół Bruce’a (stosowany u chorych mniej sprawnych oraz we wczesnych testach po zawale serca). Próbę wysiłkową uznaje się za elektrokardiograficznie dodatnią, gdy wystąpią poziome lub skośne do dołu obniżenia odcinków ST ≥ 1 mm albo uniesienia odcinków ST ≥ 1 mm w odprowadzeniach, w których nie występują patologiczne załamki Q lub zespoły QS.

W ostatnich latach opublikowano szereg badań mikrobioty jelitowej rozmaitych populacji z wielu części świata. Zaobserwowano znaczące różnice międzyosobnicze w składzie taksonomicznym, poziomie różnorodności, liczebności oraz aktywności metabolicznej. Rozbieżności te przypisuje się czynnikom wewnętrznym, takim jak: enterotyp jelitowy czy wskaźnik BMI pacjenta oraz czynnikom zewnętrznym, takim jak: styl życia, poziom aktywności fizycznej, przynależność etniczna, zwyczaje dietetyczne oraz kulturowe. Złożoność stosowania probiotyków w sytuacjach klinicznych komplikuje fakt istnienia wewnątrzosobniczych oraz międzyosobniczych różnic taksonomicznych i funkcjonalnych w obszarze mikrobioty jelitowej. Labilność na poziomie produktu oraz biocenozy układu pokarmowego pacjenta stanowi przesłankę do wykorzystania personalizacji w procesie doboru probiotyków do zastosowań medycznych oraz okołomedycznych. W niniejszym opracowaniu omówione zostaną istotne, z punktu widzenia praktyki lekarskiej, właściwości mikrobioty jelitowej człowieka oraz probiotyków, które są wykorzystywane do jej kształtowania.

Niedokrwistość chorób przewlekłych to stan towarzyszący określonej chorobie podstawowej, w którym dochodzi do zmniejszenia stężenia hemoglobiny, obniżenia hematokrytu i liczby erytrocytów wskutek złożonego procesu, inicjowanego przeważnie przez mechanizmy odporności komórkowej i cytokiny prozapalne oraz hepcydynę. Jest to druga co do częstości występowania anemia po niedokrwistości z niedoboru żelaza na świecie. Jej nasilenie na ogół koreluje z zaawansowaniem choroby podstawowej. Schorzenie to współistnieje najczęściej z przewlekłym stanem zapalnym, chorobami z autoagresji, nowotworami oraz niewydolnością nerek.

Bylica roczna jest rośliną stosowaną w tradycyjnej medycynie od wieków. W ostatnich latach jest kojarzona przede wszystkim z działaniem przeciwmalarycznym. Odkrycie przeciwmalarycznego działania artemizyniny, jednego ze składników ziela bylicy, zostało w 2015 r. uhonorowane Nagrodą Nobla dla chińskiej badaczki Tu Youyou. Obecnie można natrafić na liczne publikacje naukowe opisujące wielokierunkowe działanie związków zawartych w bylicy rocznej. W artykule skupiono się na wpływie na układ odpornościowy.

Ze względu na postęp w diagnostyce wielu chorób, u podłoża których znajdują się zaburzenia odporności, nazwa „pierwotne niedobory odporności” (PNO) została zmieniona na „wrodzone błędy odporności”, które podlegają diagnostyce immunologicznej i genetycznej.

 – Nazwa „pierwotne niedobory odporności” sugerowała wszystkim – i lekarzom, i pacjentom, i rodzicom – że mówimy tylko o chorobach związanych z występowaniem problematycznych infekcji. Natomiast funkcje układu immunologicznego są znacznie bardziej skomplikowane. O wrodzonych błędach odporności możemy mówić także w sytuacjach, kiedy infekcje nie występują wcale albo współwystępują z innymi problemami – tłumaczy dr hab. n. med. Sylwia Kołtan, prof. UMK, Konsultant Krajowy w dziedzinie Immunologii Klinicznej (Katedra Pediatrii, Hematologii i Onkologii Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu). – Wrodzone błędy odporności nie tylko poszerzają spektrum myślenia o chorobach z tej grupy jako o niedoborze, lecz także zwracają uwagę na możliwość pojawienia się innych problemów zdrowotnych u naszych pacjentów. Obecnie wyróżnia się dziesięć kategorii wrodzonych błędów odporności.

To już VIII edycja wydarzenia zrzeszającego pełnych pasji młodych lekarzy rodzinnych z całej Polski. Podczas Forum warsztaty prowadzić będzie skarbnica wiedzy na temat leczenia ran, lekarka Agnieszka Matusiak-Jońska, legenda forum rezydentów medycyny rodzinnej, lek. Janusz Krzysztoń wprowadzi uczestników Forum w świat ortopedii, a tajniki właściwej komunikacji z pacjentem będzie można zgłębiać razem z ambitnym lekarzem, Piotrem Krzciukiem. Na wykładach poruszone będą zagadnienia od patronażu noworodka, przez szczepienia na HPV, aż po tematy współpracy POZ z hospicjum. Poruszony będzie również istotny i będzący kontrowersje temat zakładania własnych praktyk lekarskich przez młodych medyków. Omawiana będzie także możliwość wymiany międzynarodowej młodych lekarzy do praktyk lekarskich w innych krajach. Patronem medialnym VIII Forum Młodych Lekarzy Rodzinnych jest "Gabinet Prywatny".

Więcej: www.klrwp.pl/strona/981/forum-mlr-kielce/pl

Każde krwawienie z dróg rodnych pojawiające się poza terminem miesiączki jest niepokojące i zawsze powinno to skłonić kobiety do wizyty u ginekologa. W przypadku kobiet w wieku rozrodczym, czyli miesiączkujących, nieprawidłowe krwawienia mogą być związane z zaburzeniami hormonalnymi. 

– Punktem alarmowym krwawień z dróg rodnych są krwawienia u kobiet, które już przestały miesiączkować, czyli tych będących po menopauzie. W tych przypadkach takie objawy nie powinny w ogóle się zdarzyć. Każda taka sytuacja wymaga dalszej diagnostyki w obawie przed ryzykiem raka trzonu macicy, czyli raka endometrium – mówi dr n. med. Magdalena Bizoń, ginekolog onkolog w Szpitalu LUX MED Onkologia przy ul. św. Wincentego w Warszawie.

Nowotwór można operować najnowszymi metodami, z wykorzystaniem chirurgii robotycznej. Zabiegi są refundowane przez NFZ.

Od 9 do 11 osób w ciągu godziny – szacuje się, że tylu Polaków umiera przedwcześnie z powodu przewlekłej choroby nerek (PChN). Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki i DaVita Polska apelują o natychmiastowe zmiany w opiece nefrologicznej. Organizacje przygotowały listę pięciu zmian, które są konieczne w nefrologii i dializoterapii, by poprawić jakość leczenia pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Standard opieki koordynowanej w nefrologii mógłby pomóc uratować wiele ludzkich istnień. Choroby nerek są drugim, po nadciśnieniu tętniczym, najczęstszym przewlekłym schorzeniem dotykającym dorosłych Polaków. Szacuje się, że nawet 15% Polaków – 4,7 mln – może chorować na przewlekłą chorobę nerek (PChN).

– Skala nieświadomości co do chorób nerek jest wśród Polaków ogromna. Dlatego wraz z DaVita Polska, ogólnopolską siecią stacji dializ, która zabiega o podniesienie standardów leczenia pacjentów dializowanych, apelujemy do rządzących o wprowadzenie opieki skupionej wokół pacjenta i jego potrzeb. Nasza nefrologiczna piątka pokazuje, jak optymalnie wspierać w systemie osoby chorujące na nerki. Dajmy sobie i im szansę, by poprawić wskaźniki zachorowalności i umieralności, by zapewnić wysoką jakość leczenia osób z chorobami nerek. Nerki muszą stać się priorytetem zdrowotnym – mówi prof. Rajmund Michalski, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Moje Nerki, który sam całe życie boryka się z tą chorobą, a obecnie jest 10,5 roku po przeszczepieniu nerki.