Preparaty modyfikujące skład mikroflory jelitowej należą do grupy najczęściej wybieranych produktów dostępnych w aptekach. Choć pozornie stanowią one jednorodną grupę preparatów, po dokładnej analizie okazuje się, że istnieje duże zróżnicowanie pod względem formy podania, składu jakościowego i ilościowego oraz statusu preparatu (produkt leczniczy, suplement diety). W niniejszym artykule przedstawiono informacje dotyczące mikroflory jelitowej, jej roli i sposobu modyfikacji, a także charakterystykę najważniejszych i najczęściej stosowanych probiotyków. Zwrócono również uwagę na wybrane aspekty praktyczne, w tym wpływ postaci leku i warunków przechowywania na skuteczność probiotyków, jak też potencjalne skutki uboczne.

Aktualnie wzrasta częstość występowania chorób alergicznych skóry, takich jak atopowe zapalenie skóry, pokrzywka  czy alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Dermatozy te są wywołane przez alergeny – kontaktowe, wziewne oraz pokarmowe. Wykwity skórne są odzwierciedleniem obrazu polimorficznej reakcji zapalnej obejmującej naskórek i skórę właściwą. W postaci ostrej występuje silny świąd i rumień z tendencją do tworzenia się pęcherzyków. Zmiany przewlekłe charakteryzują się świądem, ale i suchością, lichenifikacją, złuszczaniem, nadmiernym rogowaceniem oraz przeczosami.

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) jest wykorzystywany w leczeniu stanów lękowych i depresji od tysięcy lat. Ekstrakt z H. perforatum hamuje aktywność MAO oraz wychwyt zwrotny serotoniny, dopaminy oraz innych monoamin i prawdopodobnie zwiększa ekspresję receptorów serotoninowych. Dzięki temu działaniu, jak wykazały metaanalizy, H. perforatum łagodzi objawy łagodnej i umiarkowanie nasilonej depresji, a nawet prowadzi do remisji choroby z równą skutecznością co konwencjonalne leczenie, przy jednocześnie mniejszej liczbie powikłań i rezygnacji z leczenia ze względu na skutki uboczne leków.

Znaczący wzrost dostępności, a także stosunkowa łatwość wykonania badania ultrasonograficznego, w ostatnich latach przyczyniły się do większego wykrywania zmian ogniskowych w obrębie tarczycy. Wraz z tym pojawiły się skale TIRADS, które pomagają lekarzom w ocenie zmian ogniskowych, a także w podejmowaniu decyzji o kierowaniu pacjentów na biopsję diagnostyczną. Najpowszechniej stosowana w Polsce skala EU-TIRADS uwzględnia wielkość, echogeniczność, a także charakterystyczne znaleziska ultrasonograficzne w obrębie zmiany, które zgodnie z doniesieniami naukowymi zwiększają ryzyko jej złośliwości.

Sarkoidoza manifestuje się zmianami w wielu narządach. Charakteryzuje ją zmienny i niespecyficzny przebieg. Proces chorobowy w 90% przypadków obejmuje płuca i śródpiersie. W praktyce klinicznej diagnostyka obrazowa sarkoidozy płucnej i śródpiersiowej opiera się na ocenie klasycznych rentgenogramów i badaniu tomografii komputerowej wysokiej rozdzielczości. Typowe radiologiczne cechy sarkoidozy, takie jak symetryczna limfadenopatia śródpiersia czy rozsiane mikroguzki o dystrybucji perilimfatycznej, pozwalają na szybkie postawienie prawidłowego rozpoznania. Natomiast jeżeli sarkoidoza przebiega ze zmianami radiologicznie atypowymi, takimi jak jamy, duże guzy, czy płyn w opłucnej, postawienie prawidłowej diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia może się istotnie opóźnić.

Choroba z Lyme – borelioza to choroba wieloukładowa wywołana przez krętki Borrelia burgdorferi sensu lato (B. burgdorferi), przenoszone przez kleszcze twarde Ixodes ricinus. Częstość występowania choroby systematycznie wzrasta na świecie z uwagi na ciągłą migrację ludzi. Objawy skórne pojawiają się najwcześniej. Szybka diagnostyka tych zmian i następnie odpowiednie leczenie zapobiega późnym powikłaniom, które w głównej mierze mają charakter neurologiczny. Trzy główne postacie dermatologiczne choroby to rumień wędrujący, pseudochłoniak i przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn.

Świąd jest nieprzyjemnym odczuciem, które prowadzi do drapania. Może być objawem dermatoz, ale także innych schorzeń ogólnoustrojowych, neurologicznych czy psychicznych. Spośród chorób internistycznych najczęściej współistnieje z chorobami nerek, wątroby, układu endokrynologicznego czy hematologicznego. Szacuje się, że ok. 20-30% przypadków uogólnionego świądu jest wywołanych schorzeniami układowymi, dlatego ważna jest podstawowa diagnostyka celem ustalenia charakteru świądu. W wielu przypadkach pojawiający się świąd nie jest wynikiem choroby, a skutkiem farmakoterapii – świąd polekowy.