Każde krwawienie z dróg rodnych pojawiające się poza terminem miesiączki jest niepokojące i zawsze powinno to skłonić kobiety do wizyty u ginekologa. W przypadku kobiet w wieku rozrodczym, czyli miesiączkujących, nieprawidłowe krwawienia mogą być związane z zaburzeniami hormonalnymi. 

– Punktem alarmowym krwawień z dróg rodnych są krwawienia u kobiet, które już przestały miesiączkować, czyli tych będących po menopauzie. W tych przypadkach takie objawy nie powinny w ogóle się zdarzyć. Każda taka sytuacja wymaga dalszej diagnostyki w obawie przed ryzykiem raka trzonu macicy, czyli raka endometrium – mówi dr n. med. Magdalena Bizoń, ginekolog onkolog w Szpitalu LUX MED Onkologia przy ul. św. Wincentego w Warszawie.

Nowotwór można operować najnowszymi metodami, z wykorzystaniem chirurgii robotycznej. Zabiegi są refundowane przez NFZ.

Od 9 do 11 osób w ciągu godziny – szacuje się, że tylu Polaków umiera przedwcześnie z powodu przewlekłej choroby nerek (PChN). Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki i DaVita Polska apelują o natychmiastowe zmiany w opiece nefrologicznej. Organizacje przygotowały listę pięciu zmian, które są konieczne w nefrologii i dializoterapii, by poprawić jakość leczenia pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Standard opieki koordynowanej w nefrologii mógłby pomóc uratować wiele ludzkich istnień. Choroby nerek są drugim, po nadciśnieniu tętniczym, najczęstszym przewlekłym schorzeniem dotykającym dorosłych Polaków. Szacuje się, że nawet 15% Polaków – 4,7 mln – może chorować na przewlekłą chorobę nerek (PChN).

– Skala nieświadomości co do chorób nerek jest wśród Polaków ogromna. Dlatego wraz z DaVita Polska, ogólnopolską siecią stacji dializ, która zabiega o podniesienie standardów leczenia pacjentów dializowanych, apelujemy do rządzących o wprowadzenie opieki skupionej wokół pacjenta i jego potrzeb. Nasza nefrologiczna piątka pokazuje, jak optymalnie wspierać w systemie osoby chorujące na nerki. Dajmy sobie i im szansę, by poprawić wskaźniki zachorowalności i umieralności, by zapewnić wysoką jakość leczenia osób z chorobami nerek. Nerki muszą stać się priorytetem zdrowotnym – mówi prof. Rajmund Michalski, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Moje Nerki, który sam całe życie boryka się z tą chorobą, a obecnie jest 10,5 roku po przeszczepieniu nerki.

Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny zostali Katalin Karikó i Drew Weissman. Przedstawiamy komentarze ekspertek i ekspertów centrum informacyjnego Tygodnia Noblowskiego Centrum Współpracy i Dialogu UW.

– Pierwsze szczepionki były oparte o całe mikroorganizmy, potem o białka, a następne wykorzystywały już mechanizm transkrypcji i translacji, czyli były oparte o DNA. W tych szczepionkach komórka musiała zrobić wszystko, żeby wchłonąć białko, aby zaszła reakcja immunologiczna. W metodzie Karikó i Weissmana udało się ten proces skrócić – jako szczepionkę podajemy tylko stosunkowo krótką cząsteczkę mRNA. Cały trick polegał na tym, żeby ta cząsteczka była stabilna. Normalnie cząsteczki mRNA należą do cząsteczek dość niestabilnych i trudno byłoby wyprodukować na ich podstawie taką ilość białka, która zdążyłaby wywołać reakcję immunologiczną w organizmie. Ta Nagroda Nobla jest między innymi właśnie za to, że udało się ustabilizować cząsteczki mRNA, podać je do organizmu i wywołać odpowiedź immunologiczną. Uodporniają one nas na wirusy, a w przyszłości być może na bakterie, mogą mieć zastosowanie w leczeniu nowotworów. Dzięki temu, że mRNA można łatwo zsyntetyzować, możliwe staje się przygotowanie całego wachlarza rozmaitych szczepionek i stosunkowo szybką reakcję na zmienność mikroorganizmu – prof. dr hab. Katarzyna Tońska, Instytut Genetyki i Biotechnologii, Wydział Biologii UW.

Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii zostali dr Katalin Karikó (biochemiczka) i dr Drew Weissman (immmunlog). Nagroda została przyznana za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciw COVID-19.

Choć dużo mówi się o ich udziale w diagnostyce i personalizacji terapii onkologicznej, badania genetyczne wciąż stanowią niedocenione narzędzie prewencyjne. Tymczasem badania naukowe pokazują, że ok. 10% wszystkich nowotworów powstaje na bazie dziedzicznych predyspozycji.     

Badania genetyczne pozwalają wskazać osoby w grupie ryzyka, które są nosicielami mutacji genetycznych (wariantów patogennych) odpowiadających za zachorowanie na nowotwory. Ich występowanie nie oznacza jednoznacznie pojawienia się i rozwoju choroby, ale ich wykrycie pozwala wdrożyć odpowiednią procedurę prewencji i profilaktyki antynowotworowej. Jeżeli u osoby poddanej badaniu genetycznemu stwierdzono zwiększoną predyspozycję genetyczną do rozwoju nowotworów złośliwych, to powinna ona zostać objęta szczególną opieką i obserwacją poradni genetycznej. W mocy lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej pozostaje jednak wyszukanie takiej osoby – zanim zachoruje – i skierowanie jej do poradni genetycznej.

ASMD to rzadka i postępująca choroba genetyczna, należąca do grupy lizosomalnych chorób spichrzeniowych, która występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. ASMD, czyli niedobór kwaśnej sfingomielinazy (z ang. acid sphingomyelinase deficiency) wiąże się ze znacznym odsetkiem śmiertelności, szczególnie wśród niemowląt i dzieci. Wielu pacjentów pediatrycznych nie dożywa wieku dorosłego. W organizmie chorego występuje brak lub niedobór enzymu kwaśniej sfingomielinazy, co w konsekwencji powoduje spichrzanie tłuszczu sfingomieliny w lizosomach komórek, prowadząc do wieloukładowych i wielonarządowych powikłań. Szacuje się, że ASMD występuje z częstością 1 na 200 000 urodzeń.

Do niedawna ASMD była całkowicie niewidzialna z uwagi na używanie zamierzchłej nomenklatury określającej ją jako chorobę Niemanna i Picka typu I oraz szereg podobnych objawów do choroby Gauchera. Dodatkowo pacjenci zmagający się z tą jednostką chorobową nie mieli żadnych możliwości terapeutycznych.

– Jak wynika z sondy ulicznej, która została przeprowadzona w ramach kampanii „ASMD – ten typ tak ma. Był niewidzialny. A już leczyć się da” wiedza o chorobach rzadkich nadal jest na bardzo niskim poziomie. Czas to zmienić! Medycyna daje nam coraz więcej możliwości diagnostyki i leczenia, trzeba to wykorzystać. A bez wiedzy o istnieniu danej choroby odyseja diagnostyczna pacjenta może trwać latami – wyjaśnia Marzena Nelken, Dyrektorka Krajowego Forum Orphan, jedna z inicjatorek kampanii.

Nos stanowi pierwszy element dróg oddechowych. Odpowiada za oczyszczanie i nawilżanie wdychanego powietrza. W przypadku chorób (np. infekcji) w obrębie nosa dochodzi do upośledzenia jego funkcji, zwłaszcza ze względu na zalegającą wydzielinę. W celu oczyszczenia nosa i przywrócenia jego funkcji zaleca się stosowanie roztworów wody morskiej.

Błona śluzowa nosa, z racji swojego umiejscowienia ma ciągły kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. Niestety, sprzyja to jej interakcji z licznymi, obecnymi we wdychanym powietrzu związkami negatywnie oddziałującymi na nią samą. Mowa tu przede wszystkim o patogenach, które w okresie jesienno-zimowym zyskują na znaczeniu w kontekście przyczyn zaburzeń funkcjonowania nabłonka wyścielającego jamę nosową 

Opieka koordynowana w Podstawowej Opiece Zdrowotnej (POZ) umożliwia lekarzom pracującym w POZ rozpoznanie niewydolności serca dzięki takim narzędziom jak peptydy natriuretyczne oraz echokardiografia. Wcześniej lekarz POZ nie mając dostępu do tych metod diagnostycznych, kierował pacjenta do poradni kardiologicznej albo do szpitala. W nowym systemie lekarz POZ ma możliwość ustalenia rozpoznania niewydolności serca, a co się z tym wiąże, rozpoczęcia leczenia. Opieka koordynowana w POZ sprawia, że rola Podstawowej Opieki Zdrowotnej w opiece nad pacjentami z niewydolnością serca wzrasta. 

Choroba Alzheimera to jedno z najczęściej diagnozowanych schorzeń neurodegeneracyjnych. Szacuje się, że nawet 650 tys. Polaków ma jedną z chorób otępiennych, z czego 2/3 przypadków stanowi choroba Alzheimera. Niestety, tylko ok 18-20% chorych ma postawioną diagnozę lekarską, ponieważ początkowe symptomy bardzo łatwo przeoczyć. Zapominanie, przejęzyczenia czy dezorientacje bardzo często przypisujemy naturalnemu procesowi starzenia się. Chociaż choroby otępienne są schorzeniami postępującymi i nieuleczalnymi, dzięki szybkiemu rozpoznaniu możemy spowolnić ich rozwój i utratę samodzielności przez pacjenta.

Warto również wiedzieć, jakie czynniki ryzyka sprzyjają zachorowaniu na choroby otępienne. Można do nich zaliczyć wiek (w grupie seniorów w wieku 80-84 lat na chorobę Alzheimera cierpi 23% osób, natomiast w grupie 85-89 lat już 40% osób, płeć (częściej chorują kobiety), czy uwarunkowania dziedziczne (potwierdzone przypadki choroby w rodzinie).

Ryzyko zgonu kobiety z rozpoznaniem wczesnego raka piersi wynosiło w latach 90. ubiegłego wieku 14%. W roku 2010 było to już niecałe 5%. Wyniki te pochodzą z badania opublikowanego w BMJ, analizującego dane ponad pół miliona kobiet.

Wykazano, że ryzyko zgonu chorych na raka piersi zmniejszyło się w latach 1993-2015 blisko trzykrotnie. Najwyższe ryzyko zgonu obserwowano w ciągu pięciu lat od rozpoznania. Czynnikami pogarszającymi rokowanie był duży guz, wysoki stopień złośliwości, duża liczba zajętych przerzutami węzłów chłonnych oraz starszy wiek. W badaniu nie analizowano siły wpływu badań przesiewowych czy postępów w leczeniu systemowym na poprawę wyników przeżycia.