Hipercholesterolemia w większości przypadków przebiega bezobjawowo aż do momentu pojawienia się pierwszego incydentu sercowo-naczyniowego, jak zawał serca, udar mózgu czy choroba naczyń obwodowych. Jak można poprawić diagnostykę tej choroby? Jaką rolę powinni odegrać tu lekarze POZ? Jak skutecznie leczyć to schorzenie? O tych zagadnieniach rozmawiamy z prof. dr. hab. med. Krzysztofem J. Filipiakiem, kardiologiem, internistą, hipertensjologiem i farmakologiem klinicznym, JM Rektorem Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, byłym Prezesem Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego i pierwszym autorem I Deklaracji Sopockiej. 

Polecamy wywiad z dr. Eugeniuszem Siwikiem 

Wrzesień to miesiąc, w którym obchodzimy: Światowy Dzień Wiedzy o Chłoniakach (15 września), Światowy Dzień Świadomości Mielofibrozy (20 września) oraz Międzynarodowy Dzień Przewlekłej Białaczki Szpikowej (22 września). To okazja, aby mówić o niezaspokojonych potrzebach chorych, a także zwrócić uwagę na konieczność badań profilaktycznych – morfologii. Co 35 sekund jedna osoba na świecie dowiaduje się, że ma nowotwór krwi. Ostatnie lata przyniosły przełom w leczeniu chorób hematoonkologicznych, co zmieniło rokowania pacjentów i dało im nadzieję. W Polsce również nastąpił wyraźny postęp w dostępie do innowacyjnego leczenia, mimo to nie wszyscy chorzy mogą z niego skorzystać.

Utrzymujący się kaszel, pojawiająca się od czasu do czasu zadyszka czy duszność zazwyczaj nie budzą większego niepokoju. Tymczasem nieprzemijające objawy mogą świadczyć o rozwoju chorób płuc, np. idiopatycznego włóknienia płuc (IPF) czy śródmiąższowej choroby płuc (ILD). W Polsce z tymi wciąż nieuleczalnymi schorzeniami zmagają się tysiące osób. Organizatorzy kampanii Płuca Polski oraz Towarzystwo Wspierania Chorych na IPF każdego roku we wrześniu organizują działania mające na celu podniesienie świadomości społecznej w zakresie tych chorób.

Trzy raporty z badań opublikowane w piątek (10 września) w cotygodniowym biuletynie Centers for Disease Control and Prevention (CDC)  podkreślają znaczenie szczepień. Stwierdzono, że nieszczepieni byli 10 razy bardziej narażeni na hospitalizację z powodu Covid-19 i 11 razy bardziej narażeni na śmierć w porównaniu z osobami w pełni zaszczepionymi. 

Sepsa uznana jest za globalny priorytet zdrowotny, co roku dotyka 40-50 mln osób, z czego 40% przypadków to dzieci poniżej 5 lat. Kluczem do ratowania ich zdrowia i życia jest wdrażanie gotowych protokołów postępowania, ale również, a nawet przede wszystkim odpowiednia profilaktyka. Śmiertelność wskutek sepsy u dzieci – w zależności od ciężkości choroby, czynników ryzyka i położenia geograficznego – sięga od 4 do nawet 50%. A w krajach rozwijających się odpowiada za 8% wszystkich hospitalizacji na oddziałach intensywnej terapii dziecięcej. 

Schizofrenia jest schorzeniem stygmatyzującym. Wynika to z błędnych przekonań oraz mitów o chorobie, utrzymujących się w świadomości społecznej. Pacjenci chorujący na schizofrenię stanowią drugą co do wielkości grupę osób leczonych psychiatrycznie (zaraz po leczeniu zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu). Według danych epidemiologicznych w Polsce żyje ok. 250 tys. osób zmagających się ze chorobą, a 180 tys. z nich korzysta ze świadczeń opieki zdrowotnej. Rzeczywista liczba chorych może być jednak znaczenie wyższa − część pacjentów, ze względu na brak postawionej diagnozy, nie jest brana pod uwagę podczas tworzenia statystyk. Według szacunków, łącznie na schizofrenię cierpieć może nawet ok. 400 tys. osób.

Pełne wyniki przełomowego badania III fazy EMPEROR-Preserved wskazują, że empagliflozyna zapewnia bezprecedensową, 21-procentową redukcję ryzyka względnego wystąpienia złożonego pierwszorzędowego punktu końcowego w postaci zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych lub hospitalizacji z powodu niewydolności serca u dorosłych pacjentów z niewydolnością serca z zachowaną frakcją wyrzutową (HFpEF) w porównaniu z placebo. 

Światowy Dzień Świadomości Dystrofii Mięśniowej Duchenne’a przypada co roku 7 września. Data jest ściśle związana z chorobą, ponieważ gen DMD, kodujący białko dystrofiny, jest najdłuższym znanym ludzkim genem i składa się z 79 egzonów. W tym roku hasłem obchodów tego dnia jest „Dorosłe życie & Duchenne”. Dorosłość jest bowiem tym aspektem życia, o którym niewiele się mówi w kontekście DMD − choroba dotyczy chłopców, objawia się we wczesnym dzieciństwie (ok. 3.-5. r.ż.), a jej postępujący przebieg powoduje, że chorzy umierają w wieku ok. 20-30 lat.

Opublikowany przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji 26 sierpnia br. wykaz technologii lekowych o wysokiej wartości klinicznej powinien zostać rozszerzony tak, aby faktycznie obejmował pełne spektrum tych technologii lekowych, które mogą przynieść istotną poprawę wskaźników zdrowotnych Polaków. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy o Funduszu Medycznym – inicjatywy ustawodawczej Prezydenta – Ustawa wprowadza mechanizm identyfikowania niezaspokojonych potrzeb medycznych, co będzie stanowiło jedno z kryteriów wczesnego i warunkowego dostępu do technologii lekowych o wysokiej wartości klinicznej oraz o wysokim poziomie innowacyjności dedykowanych szczególnie chorobom nowotworowym oraz rzadkim.

W Journal of the American Academy of Dermatology islandzcy badacze opublikowali wyniki populacyjnego badania, w którym dane 6880 chorych na raki skóry (podstawnokomórkowe i/lub płaskonabłonkowe) porównano z danymi 69 620 zdrowych osób stanowiących grupę kontrolną. W badaniu oceniono m.in. wpływ przyjmowania metforminy na ryzyko wystąpienia raka skóry. Metformina jest jednym ze starszych leków, które są stosowane w leczeniu cukrzycy. 

Mimo licznych apeli środowisk medycznych i organizacji pacjenckich, jedyna terapia o udowodnionej skuteczności, która powinna być stosowana u pacjentów z nieoperacyjnym zaawansowanym rakiem kolczystokomórkowym wciąż pozostaje bez refundacji. Dostęp do niej w ramach RDTL mają jedynie nieliczni. Już w sierpniu 2020 r. cemiplimab, czyli innowacyjna terapia za pomocą przeciwciał monoklonalnych, wskazywany był przez ekspertów w dziedzinie onkologii klinicznej, w tym konsultantów – krajowego i wojewódzkich, jako priorytet refundacyjny.  Niestety minął rok, a pacjenci z nieoperacyjnym rakiem kolczystokomórkowym nadal nie mają powszechnego dostępu do refundowanej terapii – mówi Joanna Konarzewska-Król, dyrektor Fundacji Onkologicznej Nadzieja.

Nowotwory stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w naszym kraju. Każdego roku choroba diagnozowana jest u nawet u 170 tys. pacjentów, a umiera blisko 100 tys. osób. Dlatego tak istotna jest wczesna diagnostyka i badania kontrolne pozwalające wykryć nowotwór we wczesnej fazie jego rozwoju. Warto również zaznaczyć, że 1 na 10 przypadków choroby ma podłoże genetyczne, dlatego możemy dużo wcześniej określić ryzyko jej wystąpienia. Umożliwiają to badania genetyczne, które pozwalają odnaleźć niektóre zmiany w sekwencji DNA, mogące ostatecznie prowadzić do pojawienia się nowotworu.

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą o przewlekłym charakterze i podłożu autoimmunologicznym. Przyczyny jej występowania wciąż nie są znane, jednak istnieje szereg czynników, które mogą wpływać na jej rozwój, m.in. genetyczne, zakaźne, hormonalne oraz immunologiczne. Najczęściej pierwsze objawy choroby rozwijają się pomiędzy 20. a 55. r.ż.

Najnowsze wytyczne ekspertów i konsultantów krajowych w dziedzinie neurologii i psychiatrii potwierdzają trwały związek między migreną a depresją. Migrena szczególnie często współistnieje z depresją. Z kolei depresja zwiększa 3-krotnie ryzyko wystąpienia migreny oraz przejścia migreny epizodycznej w postać przewlekłą. Niemal wszystkie leki stosowane doraźnie w napadzie migreny, jak i w profilaktyce, zaostrzają przebieg depresji i wpływają na skuteczność jej leczenia. Natomiast leki stosowane w leczeniu depresji nasilają objawy migrenowe.