Epidemia koronawirusa obnażyła wiele niedostatków systemu ochrony zdrowia w Polsce. Nieprzygotowane do skali tej epidemii okazały się również systemy ochrony zdrowia innych państw. Biorąc jednak pod uwagę, że pierwsze potwierdzone zakażenia pojawiły się w Polsce później niż w wielu innych krajach, mieliśmy możliwość poczynić stosowne przygotowania do walki z wirusem. Niestety w naszej ocenie czas ten, pomimo intensywnych wysiłków bardzo wielu osób z różnych środowisk, nie został optymalnie wykorzystany.

Na początku kwietnia Novartis ogłosił plany rozpoczęcia III fazy badania klinicznego, przygotowanego we współpracy z firmą Incyte, które ma na celu ocenę zastosowania ruksolitynibu w leczeniu ciężkiej nadmiernej reakcji immunologicznej, zwanej burzą cytokinową, która może prowadzić do zagrażających życiu powikłań oddechowych u pacjentów z COVID-19. Decyzja ta oparta jest na przedklinicznych i wstępnych dowodach klinicznych z niezależnych badań oraz poparta obszernymi danymi na temat bezpieczeństwa i skuteczności ruksolitynibu w leczeniu chorób takich jak: ostra choroba przeszczep przeciw gospodarzowi (aGvHD), włóknienie szpiku i inne nowotwory mieloproliferacyjne.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zwróciło się z apelem o wystąpienie z inicjatywą legislacyjną dotyczącą wprowadzenia dodatku do wynagrodzenia dla pracowników ochrony zdrowia, którzy uczestniczą w udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej osobom chorym na COVID-19 lub z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2: Doświadczenia państw, które zostały dotknięte epidemią silniej niż Polska, wskazują jednoznacznie, że lekarze oraz pozostali pracownicy medyczni są w znacznie większym stopniu narażeni na ryzyko zakażenia i zachorowania. Dodatkowo pracę przez nich wykonywaną cechuje brak odpowiedniego wyposażenia  w środki ochrony osobistej oraz niewystarczający dostęp do testów na obecność wirusa SARS-CoV-2. Trzeba pamiętać przy tym, że wykonując swój zawód w czasie epidemii, lekarze narażają nie tylko siebie, ale także życie i zdrowie swojej rodziny.

Z okazji Światowego Dnia Zdrowia, Prezes Andrzej Matyja napisał: 7 kwietnia to Światowy Dzień Zdrowia. W tym roku ma on szczególny charakter. Panująca pandemia koronawirusa zmieniła życie wszystkich ludzi na całym świecie. Zdaję sobie sprawę, że sytuacja w naszym kraju nie jest optymistyczna – rośnie liczba zakażeń, i tych, których niestety musieliśmy pożegnać. Rozumiem również, że dystans społeczny, który staramy się zachować, pozostając w naszych domach, jest dużym dyskomfortem.

Wierzę jednak, że uda nam się to przezwyciężyć. Wspólnie pokonamy koronawirusa.

Rozszerzające się zdezorientowanie, sprzeczne raporty, niespójne badania i wykorzystywanie zarejestrowanych i eksperymentalnych terapii niezgodnie z ich przeznaczeniem - to wszystko sprawia, że nie istnieje obecnie jedno źródło informacji z frontu walki z chorobą. Sermo, największa międzynarodowa firma świadcząca usługi z zakresu badań opinii publicznej dla sektora medycznego oraz największa platforma społeczna przeznaczona dla lekarzy, mając na celu stworzenie scentralizowanej dynamicznej bazy danych, opublikowała wyniki badania nad COVID-19 prowadzone przez ponad 6200 lekarzy w 30 państwach.

Ze względu na osłabienie układu immunologicznego wynikające z choroby nowotworowej oraz stosowane leczenie, chorzy na nowotwory są bardziej narażeni na wszelkie infekcje. W czasopiśmie The Lancet Oncology opublikowano pracę, w której przeanalizowano przebieg zakażenia koronawiusem SARS-CoV-2 powodującym chorobę COVID-19 u chorych na nowotwory.

Samorządy zawodów medycznych apelują do Prezesa Rady Ministrów o zapewnienie na koszt państwa ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków personelu medycznego udzielającego wszelkich świadczeń zdrowotnych w okresie epidemii, w przypadku zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2, doznania uszczerbku na zdrowiu lub poniesienia śmierci w następstwie zakażenia.

Naukowcy są w stanie pozyskiwać z roślin cząstki wirusopodobne, które po wprowadzeniu do organizmu człowieka mogą działać jak tradycyjna szczepionka, czyli uodparniać na koronawirusa. Pozwala to na szybkie opracowanie prototypów szczepionek i jest bezpieczne dla człowieka. Technologia wykorzystująca liście tytoniu umożliwiła m.in. kanadyjskiej biotechnologicznej firmie Medicago stworzenie prototypu szczepionki na COVID-19. W ten sposób można wytwarzać nie tylko szczepionki, ale także przeciwciała, które wspierają zakażony organizm w zwalczaniu wirusa.

W związku z sygnałami o ograniczaniu lekarzom i innym pracownikom medycznym prawa do wyrażania poglądów na temat realiów pracy w warunkach epidemii, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Andrzej Matyja napisał:

Zdecydowanie protestujemy przeciwko takim działaniom. Jeśli tak jest rozumiana polityka komunikacji w czasach kryzysu epidemicznego, to jest to duży błąd. Takie decyzje obracają się przeciwko tym, którzy je wydają. W ten sposób podważają oni wiarygodność swoich komunikatów, próbując ograniczyć możliwość weryfikacji danych. W dobie mediów społecznościowych to się nie może udać, a co najważniejsze – podkopuje zaufanie do oficjalnych komunikatów, tworząc przestrzeń dla plotek, insynuacji, fałszywych informacji, a w konsekwencji paniki. 

Nie można oczekiwać od lekarzy, że będą milczeć w obliczu sytuacji zagrażających życiu i zdrowiu obywateli, ale również swojemu i swoich rodzin (...).

W imieniu środowiska lekarskiego kierując się troską o stan zdrowia wszystkich mieszkańców naszego kraju, Naczelna Rada Lekarska apeluje do Prezesa Rady Ministrów o wprowadzenie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanu klęski żywiołowej z powodu rozszerzającej się epidemii koronawirusa COVID-19.

Rosnące statystki zakażeń wskazują, że nasz kraj znajduje się w fazie dynamicznego rozszerzania się epidemii. Najbliższe 30 dni okaże się kluczowe w walce z wirusem. Wprowadzenie stanu klęski żywiołowej na ten okres rozszerzy możliwości zastosowania środków prawnych ograniczających do niezbędnego minimum wszelkie przejawy aktywności publicznej, zawodowej i społecznej, która w krytycznym okresie epidemii może powodować nie tylko istotne zwiększenie zagrożenia dla życia i zdrowia obywateli, ale także przedłużenie epidemii.

W systemie eWUŚ, potwierdzającym prawo do świadczeń medycznych, udostępniona została informacja o kwarantannie. Dzięki tej zmianie lekarze będą wiedzieć, czy pacjent, który zgłosił się na wizytę, nie podlega aktualnie kwarantannie. To zwiększy bezpieczeństwo zarówno personelu medycznego, jak i pozostałych pacjentów.

Spółka IDEXX Laboratories, Inc. (NASDAQ: IDXX), globalny lider diagnostyki i oprogramowania w dziedzinie weterynarii, ogłosiła, że przeprowadzone wśród zwierząt domowych testy na obecność wirusa SARS-CoV-2, odpowiedzialnego za chorobę koronawirusową 2019 (COVID-19) u ludzi, nie przyniosły jak dotąd ani jednego wyniku dodatniego. Testom poddano tysiące próbek pochodzących od psów i kotów dostarczonych przez laboratoria referencyjne IDEXX na całym świecie. Otrzymane wyniki są zgodne z aktualnymi poglądami specjalistów, którzy uważają, że COVID-19 przenosi się przede wszystkim z człowieka na człowieka i podtrzymują zalecenie, aby nie przeprowadzać testów zwierząt domowych na obecność wirusa COVID-19.

W obliczu zagrożenia związanego z epidemią COVID-19 w przestrzeni społecznej pojawia się wiele sprzecznych informacji, także tych związanych z sytuacją pacjentów z cukrzycą. Aby dostarczyć rzetelnych i sprawdzonych informacji dla prawie 3 mln osób, których dotyczy ta choroba, Polskie Towarzystwo Diabetologiczne opublikowało zalecenia w związku z sytuacją epidemiologiczną. Podatność na zakażenie koronawirusem nie zależy od samego faktu, że jest się chorym na cukrzycę typu 1 czy typu 2, ale w tej grupie osób występują gorsze rezultaty leczenia.