2025-11-04 Artykuł

Suplementacja żelaza w ciąży

Kobiety w ciąży są szczególnie narażone na niedobór żelaza. Odpowiednia suplementacja tego składnika ogranicza występowanie problemów zdrowotnych u matki oraz wspiera prawidłowy rozwój płodu. Niemniej jednak zalecana jest ostrożność w przyjmowaniu preparatów ze względu na ryzyko pojawienia się skutków ubocznych nadmiaru żelaza w organizmie. Badania naukowe potwierdzają, że dawka, częstotliwość przyjmowania, postać stosowanego preparatu, dieta, uwarunkowania genetyczne czy edukacja zdrowotna należą do czynników, które determinują skuteczność oraz bezpieczeństwo suplementacji.  

W trakcie ciąży średnie zapotrzebowanie na żelazo wynosi 4,4 mg dziennie, przy czym jest ono niższe na początku (0,8 mg/dzień), wzrastając pod koniec ciąży do 7,5 mg/dzień.Wynika to ze zwiększonej hematopoezy w organizmie oraz potrzeby dostarczenia składników dla odpowiedniego rozwoju płodu. Jednak dieta przeważająca w wielu krajach dobrze rozwiniętych nie spełnia tego zapotrzebowania, a ilość zmagazynowanego żelaza rzadko kiedy pozwala zapobiec jego deficytowi. Z tego względu suplementacja żelaza, najlepiej razem z kwasem foliowym, jest rekomendowana dla kobiet w ciąży. Niedobory żelaza w ciąży mogą powodować zaburzenia neurologiczne dziecka, zwiększają ryzyko występowania anemii, wrodzonej wady serca u dziecka, a także anemii, zaburzeń nerwowych, sercowych i immunologicznych u matki.

  Czytaj pełny tekst

Autor:  Antoine Dejaeger, dr Paweł Siudem

Udostępnij:

Data publikacji: 2025-11-04

Źródło: "Gabinet Prywatny" nr 05/2025

Słowa kluczowe: suplementacja, ciąża, niedobór żelaza, profilaktyka

1. Lieu PT, Heiskala M, Peterson PA, Yang Y. The roles of iron in health and disease. Mol Aspects Med. 2001 Feb 1;22(1-2):1-87.
2. Abbaspour N, Hurrell R, Kelishadi R. Review on iron and its importance for human health. J Res Med Sci. 2014;19(2):164.
3. Milman N. Prepartum anaemia: Prevention and treatment. Ann Hematol. 2008 Dec 19;87(12):949-59.
4. World Health Organization. Vitamin and Mineral Requirements in Human Nutrition; WHO: Geneva, Switzerland, 2004.
5. Zych-Krekora K, Sylwestrzak O, Krekora M. The Critical Role of Iron in Pregnancy, Puerperium, and Fetal Development. Journal of Clinical Medicine. 2025 May 16;4(10):3482.
6. Taylor CL, Brannon PM. Introduction to workshop on iron screening and supplementation in iron-replete pregnant women and young children. Am J Clin Nutr. 2017 Dec 1;106:1547S-1554S.
7. Brannon PM, Taylor CL. Iron Supplementation during Pregnancy and Infancy: Uncertainties and Implications for Research and Policy. Nutrients. 2017 Dec 6;9(12):1327.
8. Milman N, Paszkowski T, Cetin I, Castelo-Branco C. Supplementation during pregnancy: beliefs and science. Gynecological Endocrinology. 2016 Jul 2;32(7):509-16.
9. Iolascon A, Andolfo I, Russo R, Sanchez M, Busti F, Swinkels D, et al. Recommendations for diagnosis, treatment, and prevention of iron deficiency and iron deficiency anemia. Hemasphere. 2024 Jul 1;8(7):e108.
10. Zimmer M, Sieroszewski P, Oszukowski P, Huras H, Fuchs T, Pawlosek A. Polish Society of Gynecologists and Obstetricians recommendations on supplementation during pregnancy. Ginekol Pol. 2020;91(10):644-53.
11. Wessling-Resnick M. Excess iron: considerations related to development and early growth. Am J Clin Nutr. 2017 Dec 1;106:1600S-1605S.
12. Organization WH. Guideline: Daily iron and folic acid supplementation in pregnant women. 2012;32-32.
13. Ballestín SS, Campos MIG, Ballestín JB, Bartolomé MJL. Is Supplementation with Micronutrients Still Necessary during Pregnancy? A Review. Nutrients. 2021 Sep 8;13(9):3134.
14. Obeagu EI, Obeagu GU. Anemia in Pregnancy: Mentzer Index as a Predictor for Iron Supplementation Needs. International Journal of Medical Sciences and Pharma Research. 2024 Dec 15;10(4):39-43.
15. Anderson GJ, Frazer DM. Current understanding of iron homeostasis. Am J Clin Nutr. 2017 Dec 1;106:1559S-1566S.
16. Friedrisch JR, Friedrisch BK. Prophylactic Iron Supplementation in Pregnancy: A Controversial Issue. Biochem Insights . 2017 Oct 26;10:117862641773773.
17. Fisher AL, Nemeth E. Iron homeostasis during pregnancy. Am J Clin Nutr. 2017 Dec 1;106:1567S-1574S.
18. Finkelstein JL, Cuthbert A, Weeks J, Venkatramanan S, Larvie DY, De-Regil LM, et al. Daily oral iron supplementation during pregnancy. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2024 Aug 15;2024(8).
19. Peña-Rosas JP, De-Regil LM, Malave HG, Flores-Urrutia MC, Dowswell T. Intermittent oral iron supplementation during pregnancy. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2015(10).
20. Zhang X, Wu M, Zhong C, Huang L, Zhang Y, Chen R, et al. Association between maternal plasma ferritin concentration, iron supplement use, and the risk of gestational diabetes: a prospective cohort study. Am J Clin Nutr. 2021 Sep 1;114(3):1100-6.
21. Zhang Y, Xu S, Zhong C, Li Q, Wu M, Zhang G, et al. Periconceptional iron supplementation and risk of gestational diabetes mellitus: A prospective cohort study. Diabetes Res Clin Pract. 2021 Jun 1;176:108853.
22. Mare KU, Aychiluhm SB, Mulaw GF, Sabo KG, Ebrahim OA, Tebeje TM, et al. Non-adherence to antenatal iron supplementation and its determinants among pregnant women in 35 sub-saharan African countries: a generalized linear mixed-effects modeling with robust Poisson regression analysis. BMC Pregnancy Childbirth. 2024 Dec 1;24(1):1-11.
23. Elsharkawy NB, Abdelaziz EM, Ouda MM, Oraby FA. Effectiveness of Health Information Package Program on Knowledge and Compliance among Pregnant Women with Anemia: A Randomized Controlled Trial. Int J Environ Res Public Health. 2022 Mar 1;19(5):2724.
24. Sharawat IK, Panda PK, Choudhary S, Pradhan P, Malik VS, Singh M. Efficacy of different doses of daily prophylactic iron supplementation in pregnant women: A systematic review and meta-analysis. Clin Nutr ESPEN. 2024 Dec 1;64:122-32.
25. Jirakittidul P, Sirichotiyakul S, Ruengorn C, Techatraisak K, Wiriyasirivaj B. Effect of iron supplementation during early pregnancy on the development of gestational hypertension and pre-eclampsia. Arch Gynecol Obstet. 2018 Sep 1;298(3):545-50.
26. Iglesias-Vázquez L, Voltas N, Hernández-Martínez C, Canals J, Coronel P, Gimeno M, et al. Importance of Maternal Iron Status on the Improvement of Cognitive Function in Children After Prenatal Iron Supplementation. Am J Prev Med. 2023 Sep 1;65(3):395-405.
27. Athiyarath R, Shaktivel K, Abraham V, Singh D, Bondu JD, Chapla A, et al. Association of genetic variants with response to iron supplements in pregnancy. Genes Nutr. 2015 Jul 1 [cited 2025 Sep 17];10(4):1-8.
28. Goheen MM, Bah A, Wegmüller R, Verhoef H, Darboe B, Danso E, et al. Host iron status and erythropoietic response to iron supplementation determines susceptibility to the RBC stage of falciparum malaria during pregnancy. Sci Rep. 2017 Dec 1;7(1):1-12.
29. Chen N, Li Z, Huang Y, Xiao C, Shen X, Pan S, et al. Iron parameters in pregnant women with beta-thalassaemia minor combined with iron deficiency anaemia compared to pregnant women with iron deficiency anaemia alone demonstrate the safety of iron supplementation in beta-thalassaemia minor during pregnancy. Br J Haematol. 2022 Jan 1;196(2):390-6.
30. Helman SL, Wilkins SJ, McKeating DR, Perkins A V., Cuffe JSM, Hartel G, et al. A Novel Ferritin-Core Analog Is a Safe and Effective Alternative to Oral Ferrous Iron for Treating Iron Deficiency during Pregnancy in Mice. J Nutr . 2022 Mar 1;152(3):714-22.
31. Bumrungpert A, Pavadhgul P, Piromsawasdi T, Mozafari MR. Efficacy and Safety of Ferrous Bisglycinate and Folinic Acid in the Control of Iron Deficiency in Pregnant Women: A Randomized, Controlled Trial. Nutrients. 2022 Jan 20;14(3):452.
32. Dhamsaniya R, Fultariya J, Patel P, Gaur D. Comparative Study of Ferric Carboxymaltose and Oral Iron in Treating Anemia during Pregnancy. European Journal of Cardiovascular Medicine. 2025 Jun 7;15:41-4.
POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE_GP
...
Redaktor poleca
reklama KLRwPolsce
Info
reklama MLR_nowe_logo
Najczęściej czytane
reklama CUKRZYCA_2025
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o