2025-10-30 Artykuł

Leczenie nadciśnienia tętniczego w podstawowej opiece zdrowotnej w świetle wytycznych ESC z 2024 r.

Nadciśnienie tętnicze bardzo często występuje w Polsce i jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. W 2024 r. eksperci Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) opublikowali nowe wytyczne dotyczące diagnostyki i leczenia nadciśnienia tętniczego oraz postępowania w przypadku podwyższonych wartości ciśnienia tętniczego (BP). W wytycznych ESC podkreślono, że leczenie hipotensyjne powinno być włączane u wszystkich pacjentów z potwierdzonym nadciśnieniem tętniczym, niezależnie od ich ryzyka sercowo-naczyniowego. Ponadto terapię hipotensyjną włącza się u pacjentów z podwyższonymi wartościami BP w zależności od oszacowanego ryzyka ocenionego w skali SCORE2 (dla osób w wieku 40–69 lat) lub SCORE2-OP (dla osób w wieku 70–89 lat) oraz biorąc pod uwagę ich charakterystykę kliniczną. Decyzję o tym podejmuje się po 3 miesiącach od wprowadzenia zmian w stylu życia, jeśli BP nadal wynosi ≥ 130/80 mmHg. Do głównych, preferowanych klas leków wykorzystywanych w terapii hipotensyjnej należą: 1) leki działające na układ renina-angiotensyjna-aldosteron (ACEI lub ARB), 2) diuretyki tiazydowe lub tiazydopodobne, 3) dihydropirydynowe blokery kanałów wapniowych, 4) beta-adrenolityki.

Omawiany dokument ESC jest ważnym punktem odniesienia dla lekarzy kardiologów, hipertensjologów, ale ma też bardzo duże znaczenie dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i innych pracowników systemu ochrony zdrowia. Wynika to z faktu, że lekarze POZ najczęściej stanowią pierwszy punkt kontaktu pacjenta z systemem ochrony zdrowia, w tym konsultacji z powodu zbyt wysokich wartości BP.

  Czytaj pełny tekst

Autor: dr n. med., mgr zdr. publ. Jan W. Pęksa

Udostępnij:

Data publikacji: 2025-10-30

Źródło: "Gabinet Prywatny" nr 05/2025

Słowa kluczowe: nadciśnienie tętnicze, terapia hipotensyjna, ryzyko sercowo-naczyniowe, podstawowa opieka zdrowotna, Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne

DOI: 10.57591/GP.202505.04

1. Cegłowska U, Burzyńska M, Prejbisz A, et al. Incidence and prevalence of registered hypertension in Poland. Pol Arch Intern Med. 2024;134(6):16746.
2. Kubielas G, Lee CS, Wleklik M, et al. Trends in cardiovascular risk factors in Poland: results from the comprehensive cardiovascular risk prevention program. BMC Public Health. 2025;25(1):2962.
3. Mills KT, Stefanescu A, He J. The global epidemiology of hypertension. Nat Rev Nephrol. 2020;16(4):223-237.
4. McEvoy JW, McCarthy CP, Bruno RM, et al. 2024 ESC Guidelines for the management of elevated blood pressure and hypertension. Eur Heart J. 2024;45(38):3912-4018.
5. McCarthy CP, Touyz RM, McEvoy JW. The ‘ten commandments’ for the 2024 European Society of Cardiology guidelines on elevated blood pressure and hypertension. Eur Heart J. 2024:ehae646.
6. Narodowy Fundusz Zdrowia. Podstawowa opieka zdrowotna. https:// www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/informacje-o-swiadczeniach/podstawowa-opieka-zdrowotna/ [data dostępu: 15.08.2025].
7. Sripa P, Hayhoe B, Garg P, et al. Impact of GP gatekeeping on quality of care, and health outcomes, use, and expenditure: a systematic review. Br J Gen Pract. 2019 May;69(682):e294-e303.
8. Narodowy Fundusz Zdrowia. Opieka koordynowana w POZ. https://www.nfz.gov.pl/dla-swiadczeniodawcy/opieka-koordynowana-w-poz/ [data dostępu: 15.08.2025].
9. Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej. Opieka koordynowana w POZ. https://ptmr.info.pl/opieka-koordynowana-w-poz/ [data dostępu: 15.08.2025].
10. Alagiakrishnan K. Current pharmacological management of hypotensive syndromes in the elderly. Drugs Aging. 2015;32(5):337-348.
11. Magkas N, Tsioufis C, Thomopoulos C, et al. Orthostatic hypotension: From pathophysiology to clinical applications and therapeutic considerations. J Clin Hypertens (Greenwich). 2019;21(5):546-554.
12. SCORE2 working group and ESC Cardiovascular risk collaboration. SCORE2 risk prediction algorithms: new models to estimate 10-year risk of cardiovascular disease in Europe. Eur Heart J. 2021;42(25):2439-2454.
13. SCORE2-OP working group and ESC Cardiovascular risk collaboration.SCORE2-OP risk prediction algorithms: estimating incident cardiovascular event risk in older persons in four geographical risk regions. Eur Heart J. 2021;42(25):2455-2467.
14. Visseren FLJ, Mach F, Smulders YM, et al. 2021 ESC Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice. Eur Heart J. 2021;42(34):3227-3337.
15. SCORE2-Diabetes Working Group and the ESC Cardiovascular Risk Collaboration. SCORE2-Diabetes: 10-year cardiovascular risk estimation in type 2 diabetes in Europe. Eur Heart J. 2023;44(28):2544-2556.
16. MD Calc. Systematic Coronary Risk Evaluation 2-Diabetes (SCORE2-Diabetes). https://www.mdcalc.com/calc/10510/score2-diabetes [data dostępu: 15.08.2025].
17. Filippou CD, Tsioufis CP, Thomopoulos CG, et al. Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH) Diet and Blood Pressure Reduction in Adults with and without Hypertension: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Adv Nutr. 2020;11(5):1150-1160.
18. Landi F, Calvani R, Picca A, et al. Body Mass Index is Strongly Associated with Hypertension: Results from the Longevity Check-up 7+ Study. Nutrients. 2018;10(12):1976.
19. Hayes P, Ferrara A, Keating A, et al. Physical Activity and Hypertension. Rev Cardiovasc Med. 2022;23(9):302.
20. Gallucci G, Tartarone A, Lerose R, et al. Cardiovascular risk of smoking and benefits of smoking cessation. J Thorac Dis. 2020;12(7):3866-3876.
21. Hoek AG, van Oort S, Mukamal KJ, et al. Alcohol Consumption and Cardiovascular Disease Risk: Placing New Data in Context. Curr Atheroscler Rep. 2022;24(1):51-59.
22. Václavík J, Sedlák R, Jarkovský J, et al. Effect of spironolactone in resistant arterial hypertension: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial (ASPIRANT-EXT). Medicine (Baltimore). 2014;93(27):e162.
23. Tam TS, Wu MH, Masson SC, et al. Eplerenone for hypertension. Cochrane Database Syst Rev. 2017;2(2):CD008996.
24. Chen X, Mao G, Leng SX. Frailty syndrome: an overview. Clin Interv Aging. 2014;19(9):433-441.
25. Vetrano DL, Palmer KM, Galluzzo L, et al. Hypertension and frailty: a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2018;8(12):e024406.
26. Naser N, Jatic Z, Avdic S. The Effects of Single Pill Combinations on Adherence and Blood Pressure Control in Hypertensive Patients. Mater Sociomed. 2022;34(2):130-35.
27. Rosas-Peralta M, Mancia G, Camafort M, et al. Single pill combination therapy for hypertension: New evidence and new challenges: Combination Therapy for Hypertension. Trends Cardiovasc Med. 2025:S1050- 1738(25)00082-9.
28. Medycyna praktyczna. Indeks leków. https://indeks.mp.pl/leki/ [data dostępu: 15.08.2025].
29. Dal Canto E, Ceriello A, Rydén L, et al. Diabetes as a cardiovascular risk factor: An overview of global trends of macro and micro vascular complications. Eur J Prev Cardiol. 2019;26(2_suppl):25-32.
30. Ichikawa D, Kawarazaki W, Saka S, et al. Efficacy of renin-angiotensin system inhibitors, calcium channel blockers, and diuretics in hypertensive patients with diabetes: subgroup analysis based on albuminuria in a systematic review and meta-analysis. Hypertens Res. 2025;48(6):1880-1890.
31. Xu R, Sun S, Huo Y, et al. Effects of ACEIs Versus ARBs on Proteinuria or Albuminuria in Primary Hypertension: A Meta-Analysis of Randomized Trials. Medicine (Baltimore). 2015;94(39):e1560.
32. Jia G, Sowers JR. Hypertension in Diabetes: An Update of Basic Mechanisms and Clinical Disease. Hypertension. 2021;78(5):1197-1205.
33. Schiffrin EL, Fisher NDL. Diagnosis and management of resistant hypertension. BMJ. 2024;385:e079108.
34. Bayliss G, Weinrauch LA, D’Elia JA. Resistant hypertension in diabetes mellitus. Curr Diab Rep. 2014;14(8):516.
35. Schmidt BM, Durao S, Toews I, et al. Screening strategies for hypertension. Cochrane Database Syst Rev. 2020;5(5):CD013212.
36. European Society of Cardiology. European Risk Regions. https://www.heartscore.org/en_GB/heartscore-europe-risk-regions [data dostępu: 15.08.2025].
37. European Society of Cardiology. HeartScore. https://www.heartscore.org/en_GB# [data dostępu: 15.08.2025].
38. Medycyna praktyczna. Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego według wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego 2021. https://kardiologia.mp.pl/kalkulatory/287973,ocena-ryzyka-sercowo-naczyniowego
[data dostępu: 15.08.2025].
39. Gaddey HL, Dakkak M, Jackson NM. Smoking Cessation Interventions. Am Fam Physician. 2022;106(5):513-522.
40. Oka P, Moosa AS, Ng CJ. Exploring the Challenges Faced by Primary Care Physicians in Providing Optimal Care for Patients With Hypertension: A Qualitative Study. J Prim Care Community Health. 2024;15:21501319241291466.
41. Narodowy Fundusz Zdrowia. Profilaktyka na NFZ. https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/programy-profilaktyczne/ [data dostępu: 15.08.2025].
42. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Profilaktyka w Małopolsce. https://profilaktykawmalopolsce.pl/ [data dostępu: 15.08.2025].
POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE_GP
...
Redaktor poleca
reklama KLRwPolsce
Info
reklama MLR_nowe_logo
Najczęściej czytane
reklama CUKRZYCA_2025
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o