Monakolina K występuje jako jeden ze składników obecnych w czerwonym fermentowanym ryżu. Ze względu na identyczną budowę jak lowastatyna wykazuje również takie samo działanie – korzystny wpływ na gospodarkę cholesterolową. Jako składnik zawarty w żywności jest wykorzystywana jednak powszechnie w suplementach diety wspomagających kontrolę poziomu cholesterolu. Działanie to zostało zatwierdzone przez Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w opinii wydanej w 2011 r. Panel EFSA wskazał jednocześnie, że korzystne działanie może być osiągnięte przy stosowaniu 10 mg monakoliny K dziennie. Na podstawie licznych badań naukowych wskazujących na duże wahania zawartości suplementów diety z monakoliną K, możliwość łączenia takich suplementów z lekami z grupy statyn, a tym samym wzrost ryzyka działań niepożądanych, EFSA zweryfikowała swoje stanowisko, wskazując, że dzienna porcja monakoliny K dostarczona z suplementów diety powinna być niższa niż 3 mg. Obecne ustawodawstwo europejskie dostosowane jest do tych zaleceń. Artykuł podsumowuje najważniejsze wnioski wynikające z opinii EFSA i przyczynę zmiany stanowiska.

Grzyby z rodzaju Monascus produkują kompleks związków zwanych monakolinami, wśród których dominująca jest monakolina. W tradycji wschodniej grzyby te (M. purpureus) wykorzystuje się do fermentacji w produkcji czerwonego ryżu. W czerwonym ryżu obecna jest również monakolina K. Występuje w dwóch formach: laktonu i hydroksykwasu, które istnieją w równowadze, a ich stosunek zależy głównie od pH. Przy niskim pH dominującą formą jest lakton monakoliny K, podczas gdy w warunkach neutralnych i zasadowych dominuje hydroksykwas monakoliny K. W dostępnych badaniach w większości analizowanych próbek czerwonego ryżu lakton monakoliny K jest w mniejszej ilości od hydroksykwasu monakoliny. Ponadto w próbkach czerwonego ryżu zidentyfikowano różne monakoliny. Cząsteczki te obejmują monakolinę J (lakton diolu lowastatyny), monakolinę L (prekursor monakoliny J), dehydromonakolinę K (dehydrolowastatynę) oraz kompaktynę (mewastatynę).