Wśród krajów UE Polska ma jeden z najniższych współczynników testowania na HIV na 1000 mieszkańców. Co roku pod kątem tego zakażenia bada się tylko ok. 1% populacji, a to może mieć wpływ na rosnącą liczbę nowych przypadków HIV. Z okazji Światowego Dnia AIDS, obchodzonego 1 grudnia, eksperci przypominają, że wczesne wykrycie wirusa i wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala osobie seropozytywnej dożyć podobnego wieku jak przeciętnie w populacji. Takie działanie stanowi istotny element profilaktyki i pozwala minimalizować ryzyko zakażenia innych osób.

Z dostępnych badań kwestionariuszowych wynika, że w Polsce przynajmniej raz w życiu test na HIV zrobiło tylko 9% Polaków.

Tak mały odsetek wykonywanych testów zwiększa ryzyko transmisji zakażenia przez osoby nieświadome swojego statusu serologicznego. Ten rok już zaliczamy do rekordowych z liczbą 1910 nowo wykrytych zakażeń tylko do końca października, w porównaniu do 1173 w całym 2021 r.  – mówi  dr n. społ. Magdalena Ankiersztejn-Bartczak, prezeska Fundacji Edukacji Społecznej.    

Przyczyny tej sytuacji upatruje się głównie w regresie społecznej wiedzy nt. HIV

Wzrasta dostępność terapii antyretrowirusowych

Współcześnie HIV to nie wyrok i nie oznacza garści tabletek. Standardem jest terapia jednotabletkowa dwu- lub trzylekowa, a od ponad pół roku mamy również terapie długodziałające, pozwalające uwolnić się od codziennego reżimu lekowego.

Z danych globalnych wynika, że na świecie wzrasta dostępność terapii antyretrowirusowych, co przekłada się na zmniejszenie liczby zgonów związanych z AIDS o 68% od szczytu w 2004 r. Pacjenci prawidłowo i systematycznie leczeni przez co najmniej 6 miesięcy nie stanowią zagrożenia dla innych osób.

Mówimy tu o zasadzie niewykrywalny = niezakaźny. Oznacza to, że pacjent dobrze leczony ma szansę na osiągniecie supresji wirusa, czyli niewykrywalnego poziomu wirusa we krwi i nie zakaża innych osób drogą seksualną – wyjaśnia prof. Alicja Wiercińska-Drapało, kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych, Tropikalnych i Hepatologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny. – Obecnie dysponujemy szerokim wachlarzem terapii, które możemy dostosować do indywidualnych potrzeb pacjentów i dzięki temu skutecznie ich leczyć i utrzymać w terapii. Pojawiające się innowacje, jak np. niedawno wprowadzona dwulekowa terapia iniekcyjna ograniczająca liczbę i częstotliwość podań leku do kilku razy w roku, są kolejnym krokiem w stronę uelastycznienia schematów leczenia antyretrowirusowego. Jednak nawet najlepsze leki nie pomogą, jeżeli nie będziemy promować testowania HIV wśród osób aktywnych seksualnie, a zakażenie HIV  będzie wykrywane w późnym stadium, często już z ciężkimi objawami upośledzenia odporności, czyli w stadium AIDS. Wczesne wykrycie wirusa HIV umożliwia szybsze wdrożenie leczenia i mniej konsekwencji zdrowotnych zarówno dla pacjentów, jak i dla całej populacji.