Zastosowanie ultrasonografii w diagnostyce narządów głowy i szyi

2022-10-27 Artykuł

Zastosowanie ultrasonografii w diagnostyce narządów głowy i szyi

Ultrasonografia (USG) jest metodą znajdującą szerokie zastosowanie w diagnostyce chorób narządów i tkanek miękkich. Zwiększająca się dostępność aparatów ultrasonograficznych, niski koszt badania, brak narażenia pacjenta na działanie promieniowania jonizującego sprawiły, że USG stało się pożądanym narzędziem diagnostycznym w obrazowaniu zmian patologicznych w obrębie głowy i szyi. Umożliwia ono postawienie rozpoznania, monitorowanie zmian, a także ocenę efektów podjętego leczenia. Celem pracy autorów jest przedstawienie możliwości i korzyści diagnostycznych płynących z wykonania ultrasonografii w obszarze głowy i szyi oraz przegląd dostępnego piśmiennictwa.

Liczne struktury kostne w okolicy twarzoczaszki powodują, że jest to strefa wyjątkowo trudna do badań z wykorzystaniem ultrasonografii, jednak nowoczesne głowice o wysokiej częstotliwości fali ultradźwiękowej (liniowe) pozwalają na obrazowanie struktur położonych powierzchownie z dużą dokładnością. Istnieje kilka możliwości prezentacji, które są wykorzystywane w diagnostyce głowy i szyi. Podstawową jest prezentacja B (Brightness), w której otrzymujemy obraz dwuwymiarowy. Powstaje on poprzez emitowanie impulsów ultradźwiękowych w formie wąskiej wiązki w określonym kierunku, a następnie głowica USG odbiera echa wynikające z odbicia o niejednorodną powierzchnię narządów.

Czytaj pełny tekst

Autor: lek. dent. Natalia Sitek-Ignac , dr n. med. i n. o zdr. Anna Saran , dr n. med. Damian Niedzielski , prof. dr hab. n. med. Iwona Niedzielska

Data publikacji: 2022-10-27

Źródło: "Gabinet Prywatny" nr 04/2022

Słowa kluczowe: ultrasonografia, diagnostyka obrazowa, choroby głowy i szyi

1. Nowicki A. Wstęp do ultrasonografii. Podstawy fizyczne i instrumentacja. Medipage, wyd.1. Warszawa 2003.

2. Zajkowski P, Białek EJ. Ultrasound imaging in laryngology. Otolaryngologia Polska. 2007;61(4):544549.

3. Noce JP. Fundamentals of diagnostic ultrasonography. Biomed Instrum Technol. 1990;24(6):456-459.

4. Gooding GA. Gray scale ultrasonography of the neck. JAMA. 1980;243(15):1562-1564.

5. Burlibaşa C. Patologia glandelor salivare. În: Burlibaşa C (red). Chirurgie orală şi maxilofacială. Ed. Medicală, Bucureşti, 1999, 1115-1166.

6. Bucur A, Dincă O, Ionescu H. Patologia glandelor salivare. În: Bucur A (ed). Compendiu de chirurgie oro-maxilo-facială. Q Med Publishing, Bucureşti, 2009, 715 771.

7. Gooding GA. Gray scale ultrasound of the parotid gland. AJR. 1980;134(3):469-472.

8. Gritzmann N. Sonography of the salivary glands. AJR. 1989;153(1):161-166.

9. Nelson TR, Fowlkes JB, Abramowicz JS, Church ChC. Ultrasound biosafety considerations for the practicing sonographer and sonologist. J Ultrasound Med. 2009;28(2):139-150.

10. Yoshimura Y, Inove Y, Odagawa T. Sonographic examination of sialolithiasis. J Oral Maxillofac Surg. 1989;47(9):907-912.

11. Varoquaux A, Larribe M, Chossegros C, Cassagneau P, Salles F, Moulin G. Cone beam 3 D sialography: preliminary study. Rev 12. Stomatol Chir Maxillofac. 2011;112(5):293-299.

12. Tobias Kroll. Cone beam computed tomography (CBCT) sialographydan adjunct to salivary gland ultrasonography in the evaluation of recurrent salivary gland swelling. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol. 2015;120(6):771-775.

13. Delli K, Dijkstra PU, Stel AJ, Bootsma H, Vissink A, Spijkervet FKL. Diagnostic properties of ultrasound of major salivary glands in Sj€ogren’s syndrome: a meta-analysis. Oral Diseases. 2015;21(6):792-800.

14. Bruneton JN, Fenart D, Vallicioni J, Demard F. Ultrasonic findings of parotid tumors in 40 patients. J Radiol. 1980;61(3):151-154.

15. Katz P, Hartl DM, Guerre A. Clinical ultrasound of the salivary glands. Otolaryngol Clin North Am. 2009;42(6):973-1000.

16. Magaram D, Gooding GA. Ultrasonic guided aspiration of parotid abscess. Arch Otolaryngol. 1981;107(9):549.

17. Petrovan C, Nekula DM, Mocan SL, Voidăzan TS, Coşarcă A. Ultrasonography – histopathology correlation in major salivary glands lesions, Rom J Morphol Embryol. 2015;56(2):491–497.

18. Hell B, Walter FA, Schreiber S, at al. Three – dimensional ultrasonography in maxillofacial surgery. A new diagnostic tool. Int J Oral Maxillofac Surg. 1993;22(3):173-177.

19. Tovi F, Barki Y, Hertzanu Y. Ultrasound detection of anaerobic neck infection. Ann Otol Rhinol Laryngol. 1993;102(2):157-158.

20. Arijii E, Arijii Y. Ultrasonographic evaluation of inflammatory changes in masseter muscle. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1994;78(6):797-801.

21. Melis M, Secci S, Ceneviz C. Use of ultrasonography for the diagnosis of temporomandibular joint disorders: a review. Am J Dent. 2007;20(2):73-78.

22. Nabeih YB, Speculand B. US as a diagnostic aid in TMJ dysfunction. Int J Oral Maxillofac Surg. 1991;20:182-186.

23. Emshoff R, Bertran S, Rudisch A, Gassner R. The diagnostic value of US to determine the TMJ disk position. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 1997;84(6):688-696.

24. EY-Chmielewska H. An attempt to use ultrasonic technique for confirming the diagnosis, planning and observation of lon term treatment results of painful TMJ dysfunction. Ann Acad Med Stetin. 1998;44:223-226.

25. Sheybani EF, Khanna G, White AJ, Demertzis JL. Imaging of juvenile idiopathic arthritis: a multimodality approach. Radiographics. 2013;33(5):1253-1273.

26. Manfredini D, Guarda-Nardini L. Ultrasonography of the temporomandibular joint: a literature review. Int J Oral Maxillofac Surg. 2009;38(12):1229-1236.

27. Habibi S, Elis J, Strike H, Ramana AV. Safety and efficacy of US-guided CS injection into temporomandibular joints in children with active JIA. Rheumatology (Oxford). 2012;51(5):874-877.

28. Parra DA, Chan M, Krishnamurthy G, Spiegel L, Amaral JG, Temple MJ, et al. Use and accuracy of US guidance for image-guided injections of the temporomandibular joints in children with arthritis. Pediatr Radiol. 2010;40:1498-1504.

29. Raza K, Lee CY, Pilling D, et al. Ultrasound guidance allows accurate needle placement and aspiration from small joints in patients with early inflammatory arthritis. Rheumatology (Oxford). 2003;42(8):976-979.

30. Vishal Bansala, Bansal A, Mowar A, Gupta S. Ultrasonography for the volumetric analysis of the buccal fat pad as an interposition material for the management of ankylosis of the temporomandibular joint in adolescent patients, British Journal of Oral and Maxillofacial Surgery. 2015;53(9):820-825.

31. Gaba S, Sharma RK, Rattan V, et al. The long-term fate of pedicled buccal pad fat used for interpositional arthroplasty in TMJ ankylosis. JPlast Reconstr Aesthet Surg. 2012;65(11):1468–1473.

32. Stuzin JM, Wagstrom L, Kawamoto HK, Baker TJ, Wolfe SA. The anatomy and clinical applications of the buccal fat pad. Plast Reconstr Surg. 1990;85(1):29-37.

33. Babu L, Jain MK, Ramesh C, Vinayaka N. Is aggressive gap arthroplasty essential in the management of temporomandibular joint ankylosis? A prospective clinical study of 15 cases. Br J Oral Maxillofac Surg. 2013;51(6):473-478.

34. Topazian RG. Comparison of gap and interpositional arthroplasty in the treatment of temporomandibular joint ankylosis. J Oral Surgery. 1966;24(5):405-409.

35. Różyło-Kalinowska I. Three-dimensional ultrasonographic imaging of the tongue and oral floor on the basis of own observations and review of literature. Czas. Stomatol. 2008;61(5):359-365.

36. Wein B, Alzen G, Tolxdorff T, Böckler R, Klajman S, Huber W. Computer-sonographische Darstellung der Zungenmotilität mittels Pseudo-3D-Rekonstruktion. Ultraschall ed. 1988;9(2):95-97.

37. Lundberg AJ, Stone M. Three-dimensional tongue surface reconstruction: Practical considerations for ultrasound data. J Acoust Soc Am. 1999;106 (5):2858 2867.

38. Ord RA, May ML, Duncan JG, Moos KF. Computerized tomography and B-scan ultrasonography in diagnosis of fractures of medial orbital wall. Plastic Reconstr Surg. 1981;67(3): 281-288.

39. Javadrashid R, Johari Khatoonabad M, Shams N, Esmaeili F, Khamnei HJ. Comparison of ultrasonography with computed tomography in the diagnosis of nasal bone fractures. Dentomaxillofac Radiol. 2011;40(8):486-491.

40. Hashibe M, Boffetta P, David Z, et al. Evidence for an important role of alcohol and aldehyde – metabolizing genes in cancers of the upper aerodigestive tract. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2006;15(4):696-703.

41. Badea AF, Tamas Szora A, Ciuleanu E, et al. ARFI quantitative elastography of the submandibular glands. Normal measurements and the diagnosis value of the method in radiation submaxillitis. Med Ultrason. 2013;15(3):173-179.

42. Tsuji T, Satoh K, Nakano H, et al. Predictors of the necessity for lymph node biopsy of cervical Lymphadenopathy. Journal of Cranio-Maxillo-Facial Surgery. 2015;43(10):2200-2204.

43. Szymańska E, Maj M, Majsterek M, Litniewski J, Nowicki A, Rudnicka L. Zastosowanie ultrasonografii wysokiej częstotliwości w diagnostyce dermatologicznej – obraz ultrasonograficzny wybranych zmian skórnych, Pol. Merk. Lek. 2011;31(181):37-40.

POWRÓT

reklama