2021-09-29 Artykuł

COVID-19: niskie ryzyko poszczepiennej zakrzepicy żył mózgowych – aktualizacja

Rozpoznanie rzadkiego, ale poważnego i potencjalnie śmiertelnego powikłania małopłytkowości zakrzepowej wywołanej szczepionką (VITT) wzbudziło obawy dotyczące bezpieczeństwa szczepionek COVID-19 i doprowadziło do ponownego rozważenia strategii szczepień. Częstość występowania powikłań VITT jest niska, 1:150 000 u biorców szczepionki ChAdOx1 (AstraZeneca) oraz 1:470 000 u biorców szczepionki Ad26.COV.2-S (Johnson & Johnson). Śmiertelność u osób z powikłaniami poszczepiennymi VITT  wynosiła 20% -30%. Dane te spowodowały wiele zastrzeżeń, a nawet paniki wśród ludności i społeczności medycznej. Wydarzenia te muszą być postrzegane poprzez obiektywną analizę faktów i kwestii strategii szczepień podczas tej pandemii COVID-19.

Aktualnie (lato/jesień 2021) w Europie stosowanych jest pięć szczepionek anty-COVID-19, z których trzy zostały skonstruowane jako wektorowe szczepionki adenowirusowe: ChAdOx1 (AstraZeneca), Ad26.COV.2-S (Johnson & Johnson), Gam-Covid-Vac (Sputnik V, Gamaleya Res. Inst.). W uproszczeniu, do szczepu adenowirusa dołączona jest informacja niezbędna do syntezy białka kolca wirusowego COVID-19-S (spike protein). Podanie człowiekowi jako szczepionki takiego konstruktu prowadzi do wytworzenia antygenu – białka kolca wirusowego COVID--19-S. Następnie, w reakcji układu immunologicznego człowieka, dochodzi do syntezy przeciwciał i pamięci immunologicznej przeciw temu antygenowi. Poszczepienne rzadkie reakcje, notowane 5–16 dni po zaszczepieniu wektorowymi szczepionkami adenowirusowymi ChAdOx1 i Ad26. COV.2, zostały określone jako immunologiczna trombocytopenia wywołana szczepionką VITT (vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia).

 

  Czytaj pełny tekst

Autor: prof. dr hab. Krzysztof L. Krzystyniak

Data publikacji: 2021-09-29

Źródło: "Gabinet Prywatny" nr 04/2021

Słowa kluczowe: COVID-19, wektorowe szczepionki adenowirusowe, powikłania poszczepienne, małopłytkowość zakrzepowa wywołana szczepionką (VITT), zakrzepica żył mózgowych (CVT), czynnik 4 płytek krwi (PF4)

1. Siegler JE, Klein P, Yaghi S, et al. Cerebral vein thrombosis with vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia. stroke. 2021 Aug;52(9):3045-3053. doi:10.1161/STROKEAHA.121.035613. Epub 2021 Jul 26. PMID: 34304601; PMCID: PMC8378439.

2. Tsilingiris D, Vallianou NG, Karampela I, Dalamaga M. Vaccine induced thrombotic thrombocytopenia: The shady chapter of a success story. Metabol Open. 2021 Sep;11:100101. doi: 10.1016/j.metop.2021.100101. Epub 2021 Jun 18. PMID: 34179744; PMCID: PMC8217988.

3. Sharifian-Dorche M, Bahmanyar M, Sharifian-Dorche A, et al. Vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia and cerebral venous sinus thrombosis post COVID-19 vaccination; a systematic review. J Neurol Sci. 2021 Sep 15;428:117607. doi: 10.1016/j.jns.2021.117607. Epub 2021 Aug 3. PMID: 34365148; PMCID: PMC8330139.

4. Elalamy I, Gerotziafas G, Alamowitch S, et al. SARS-CoV-2 vaccine and thrombosis: An expert consensus on vaccineinduced immune thrombotic thrombocytopenia. Thromb Haemost. 2021;121(8):982-991. doi: 10.1055/a-1499-0119.

5. Bourguignon A, Arnold DM, Warkentin TE, et al. Adjunct immune globulin for vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia. N Engl J Med. 2021;385(8):720-728. doi:10.1056/NEJMoa2107051.

6. Uzun G, Althaus K, Bakchoul T. No correlation between anti-PF4 and anti-SARS-CoV-2 antibodies after ChAdOx1 nCoV-19 vaccination. N Engl J Med. 2021 Aug 25.doi: 10.1056/NEJMc2111305. Epub ahead of print. PMID: 34432977.

7. Chiang KC, Raghavan R, Gupta A.SARS-CoV-2 vaccination induced cerebral venous sinus thrombosis: Do megakaryocytes, platelets and lipid mediators make up the orchestra? Free Neuropathology 2021;2:18 doi: 10.17879/freeneuropathology-2021-3395.

8. Agrati C, Sacchi A, Tartaglia E, et al. The role of P-selectin in COVID-19 coagulopathy: An updated review. Int J Mol Sci. 2021 Jul 26;22(15):7942. doi: 10.3390/ijms22157942. PMID: 34360707; PMCID: PMC8348106.

9. Vayne C, Guéry E-A, Rollin J, et al. Pathophysiology and diagnosis of drug-induced immune thrombocytopenia. J Clin Med. 2020; 9(7), 2212. doi:10.3390/jcm9072212.

10. Avila J, Long B, Holladay D, Gottlieb M. Thrombotic complications of COVID-19. Am J Emerg Med. 2021 Jan;39:213-218. doi: 10.1016/j.ajem.2020.09.065. Epub 2020 Oct 1. PMID: 33036855; PMCID: PMC7528743.

11. Abdalkader M, Shaikh SP, Siegler JE, et al. Cerebral venous sinus thrombosis in COVID-19 patients: A multicenter study and review of literature. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2021 Jun;30(6):105733. doi: 10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2021.105733. Epub 2021 Mar 4. PMID: 33743411; PMCID: PMC7931726.

12. Ma A, Kase CS, Shoamanesh A, et al. Stroke and thromboprophylaxis in the era of COVID-19. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2021 Jan;30(1):105392. doi:10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2020.105392. Epub 2020 Oct 9. PMID: 33130478; PMCID: PMC7546195.

POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE_GP
...
kup najnowszy numer »
Redaktor poleca
Info
reklama MLR_nowe_logo
Najczęściej czytane
reklama STAN PRZEDCUKRZYCOWY_OKŁADKA_XL
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o