Artykuł traktuje o podstawach prawnych procesu kontroli, przedmiocie kontroli, osobie poddanej kontroli i kontrolującym. Omówiono temat podejmowanych czynności kontrolnych oraz kwestie związane z zakończeniem postępowania. Opisano obszary działalności świadczeniodawcy najczęściej kontrolowane przez NFZ. Przedstawiono najczęstsze uchybienia wskazywane przez kontrolerów NFZ, najczęstsze nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji medycznej. Ponadto przedstawiono charakter kontroli NFZ, które odbyły się w 2017 r. oraz prognozę na najbliższe lata.

Celem kontroli NFZ jest przede wszystkim zbadanie, w jaki sposób przebiega organizacja udzielania świadczeń opieki zdrowotnej i ich dostępność dla pacjenta, ponieważ rolą płatnika jest zapewnienie równego dostępu do tych świadczeń wszystkim obywatelom. Świadczeniodawca, u którego w wyniku kontroli dopatrzono się pewnych nieprawidłowości, powinien liczyć się z konsekwencją nałożenia na niego sankcji. Może mieć ona charakter zwrotu tej części kwoty, która została nienależnie przekazana świadczeniodawcy przez NFZ, może mieć charakter kary umownej; w ostateczności umowa o świadczenie usług zdrowotnych może zostać w całości lub w części rozwiązana bez zachowania okresu wypowiedzenia. Nieustannie jesteśmy informowani m.in. przez media, że dochodzi do ujawnienia wielu nieprawidłowości związanych z realizacją kontraktów.