Epidemia cukrzycy na świecie nasila się. W zeszłym roku liczba dorosłych borykających się z cukrzycą typu 2 na świecie została oszacowana na 415 mln. Wszystko wskazuje, że ta liczba będzie dalej rosnąć. Eksperci są zdania, że do 2040 r. wzrośnie do 642 mln, co oznacza, że jedna osoba na 10 będzie miała cukrzycę. W Polsce do niedawna liczbę osób chorujących na cukrzycę szacowano na podstawie cząstkowych danych, zbieranych według różnych metodologii. Dane te nie były optymistyczne, bo szacowały liczbę chorych na 1,7 – 1,9 miliona osób, czyli ok. 7% populacji. Jednak sytuacja może wyglądać znacznie gorzej. Na podstawie danych NFZ, ogólnopolskiego badania NATPOL i komercyjnej analizy RECEPTOMETR (dane ze sprzedaży leków w kilkuset aptekach) okazało się, że w Polsce aż 2,17 mln pacjentów korzysta z porad i/lub leków cukrzycowych. Jeśli uwzględnimy także osoby do tej pory niezdiagnozowane, to chorych na cukrzycę w Polsce może być ok. 2,7 mln.
Tym, co w największym stopniu utrudnia skuteczne kontrolowanie epidemii cukrzycy, jest brak wyraźnych objawów na wczesnym etapie rozwoju choroby. Dlatego też wiele osób z cukrzycą typu 2 przez długi czas nie wie o swojej chorobie. W chwili diagnozy może okazać się, że wystąpiły już groźne powikłania. Według danych WHO cukrzyca jest wykrywana najczęściej dopiero po 5-12 latach od jej wystąpienia. Przed cukrzycą można się w dużym stopniu ustrzec dzięki zdrowemu stylowi życia, odpowiedniej diecie i aktywności fizycznej, ale wczesne wykrycie choroby jest możliwe jedynie przez okresowe badania kontrolne poziomu glukozy we krwi.
W perspektywie całego społeczeństwa ogromny wpływ na zmniejszenie ryzyka powikłań mają więc badania przesiewowe. Jeśli przyjmiemy, zgodnie z oficjalnymi statystykami, że 1 na 2 dorosłe osoby z cukrzycą pozostaje niezdiagnozowana, oznacza to, że ta niezdiagnozowana połowa jest szczególnie zagrożona wystąpieniem powikłań cukrzycy, co w konsekwencji prowadzić może do niepełnosprawności, a nawet przedwczesnej śmierci.
„Groźne powikłania cukrzycy, to m.in. nefropatia – terminalna niewydolność nerek, stopa cukrzycowa – mogąca prowadzić do amputacji, powikłania sercowo naczyniowe oraz retinopatia – uszkadzająca narząd wzroku. W Polsce są to zarazem najczęstsze powikłania wśród pacjentów z cukrzycą. Niestety, na tle innych krajów, mamy pod tym względem jedne z najgorszych statystyk. W naszym, szeroko rozumianym wspólnym interesie jest, aby wesprzeć chorych w prewencji przewlekłych powikłań cukrzycy. Każda złotówka zainwestowana w prewencję, to zdrowsze społeczeństwo i mniejsze koszty leczenia powikłań" - podkreśla prof. Maciej Małecki, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.
W Polsce choroba niedokrwienna serca występuje u co drugiego chorego na cukrzycę, a 2/3 zgonów u diabetyków powodują powikłania sercowo-naczyniowe. Cukrzyca przyspiesza proces miażdżycowy, a tym samym sprzyja odkładaniu się blaszki miażdżycowej, utrudniającej przepływ krwi w naczyniach. Każdy pacjent z długoletnim przebiegiem cukrzycy powinien mieć wykonaną diagnostykę kardiologiczną. Cukrzyca sprzyja nie tylko chorobie niedokrwiennej, ale także innym schorzeniom kardiologicznym, jak zaburzenia rytmu serca, głównie migotanie przedsionków.
Wysoki poziom glukozy we krwi jest także niekorzystny dla struktury narządu wzroku. Zmiany mikronaczyniowe, czyli zachodzące w najdrobniejszych naczyniach na dnie oka w siatkówce, prowadzą do retinopatii, która jest najgroźniejszym powikłaniem ocznym cukrzycy i może prowadzić do ślepoty. „Podstawą obniżenia ryzyka retinopatii jest profilaktyka prowadzona przez chorego z cukrzycą, dlatego tak ważne są wizyty kontrolne u lekarza okulisty" – przypomina prof. Edward Wylęgała, Kierownik Oddziału Klinicznego Okulistyki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Zapobieganie rozwojowi powikłań jest w zasadzie głównym celem leczenia osób z cukrzycą. WHO szacuje, że na jest więcej świecie zgonów, których przyczyną są powikłania cukrzycy niż zgonów z powodu AIDS, gruźlicy i malarii łącznie. Jeśli jedynym sposobem, aby ustrzec się przed powikłaniami cukrzycy jest jej wczesne wykrycie, to tym samym rośnie rola badań kontrolnych, jakim powinniśmy się okresowo poddawać. W tym roku z pomocą przyszedł jeden z partnerów obchodów Światowego Dnia Cukrzycy, organizując akcję bezpłatnych badań i konsultacji. W 6 miastach Polski (Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu, Katowicach, Gdańsku i Gdyni) do końca listopada odbędzie się około 50 eventów w ramach „Akcji Promocji Zdrowia”, organizowanych w sklepach i galeriach handlowych, podczas których wszyscy chętni będą mogli poddać się pomiarowi cukru, ciśnienia tętniczego, tkanki tłuszczowej oraz skorzystać z porady dietetyka. Szczegóły na stronie:www.przychodniasynexus.pl.
Na skróty
Copyright © Medyk sp. z o.o