Mniszek lekarski (pospolity, Taraxacum officinale Weber ex Wigg) to powszechnie występująca bylina, pokrywająca na wiosnę trawniki żółtym kwiatostanem. W swoim składzie zawiera bogatą gamę substancji biologicznie aktywnych, takich jak gorzkie laktony seskwiterpenowe, triterpeny, flawonoidy, kwasy fenolowe, inulinę oraz duże ilości potasu. T. officinale wykazuje właściwości: hepatoprotekcyjne i przeciwutleniające, a także przeciwcukrzycowe, przeciwzapalne, immunoprotekcyjne, moczopędne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne. Do celów leczniczych wykorzystuje się głównie korzenie, korzenie z zielem oraz liście. Ekstrakty z mniszka mają silne działanie żółciotwórcze i żółciopędne. Pobudzają działanie wątroby oraz zmniejszają napięcie mięśni gładkich w drogach żółciowych. Stosuje się je również w celu pobudzenia łaknienia oraz w łagodnych zaburzeniach trawienia, takich jak uczucie pełności w brzuchu czy wzdęcia. Mniszek działa również silnie moczopędnie, zwiększa ilość wydalanego moczu, może być stosowany w niewydolności i stanach zapalnych nerek. Dzięki zawartości inuliny może stanowić wartościowy dodatek do żywności.
Korzeń mniszka zawiera gorzkie laktony seskwiterpenowe, takie jak glukozydy kwasu taraksynowego i beta-O-glukozyd taraksakolidu, a także triterpeny (beta-amyryna, taraksasterol), politerpeny, sterole, kwasy fenolowe (cykoriowy, chlorogenowy), flawonoidy i kumaryny. Występuje w nim również inulina, której zawartość zmienia się od 2% na wiosnę do 40% jesienią, jak też sole mineralne, głównie sole potasu. W soku mlecznym świeżego korzenia znajdują się m.in. żywice i politerpeny. Ziele mniszka (w tym kwiaty i liście), zbierane przed kwitnięciem, charakteryzują się dużą ilością kwasów fenolowych (ferulowy, kawowy, cykoriowy, chlorogenowy), flawonoidów (pochodne luteoliny i apigeniny), kumaryn, inuliny oraz soli potasu (4,5%), magnezu i krzemu. Występują w nich także triterpeny i fitosterole. Młode liście zawierają witaminy z grupy B, witaminę C i beta-karoten.
- Czy zmiany torbielowate trzustki zwiększają ryzyko raka trzustki?
- Bylica roczna (Artemisia annua) – wpływ na układ odpornościowy
- Kardiologia w opiece koordynowanej
- Cukrzyca typu 2 i przewlekła choroba nerek – wybór leków przeciwcukrzycowych
- Nowa terapia dla pacjentów z miastenią
- Jak pomóc osobie z depresją?
- Pomoc dla pacjentów z rakiem dróg żółciowych
- Nowa pieczątka lekarska
- PLAGI POLSKIE 2024
- Ból neuropatyczny w praktyce lekarza rodzinnego
