Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, w ślad za opinią Rady Przejrzystości, uznał za zasadne finansowanie  ze środków publicznych leku niwolumab w skojarzeniu z ipilimumabem w ramach programu lekowego "Leczenie raka nerki (ICD-10 C64)”. To oznacza, że tylko krok dzieli polskich pacjentów od refundacji leczenia raka nerki w pierwszej linii za pomocą skojarzonej immunoterapii. Rak nerkowokomórkowy (RCC) jest najczęstszym typem raka nerki u dorosłych. Rocznie w Polsce atakuje ok. 5000 osób, a ok. 2500 umiera.

Europejska Agencja Leków (EMA) jest świadoma, że śladowe ilości zanieczyszczenia N-nitrozodimetyloaminą (NDMA) zostały znalezione w niewielkiej liczbie leków przeciwcukrzycowych zawierających metforminę wytwarzaną poza obszarem UE.

Poziomy zanieczyszczeń NDMA obserwowane w lekach zawierających metforminę spoza obszaru UE są bardzo niskie i wydaje się, że występują na poziomie lub nawet poniżej poziomu ekspozycji, na który mogą być narażeni ludzie z innych źródeł, włączając w to żywność i wodę.

Obecnie nie ma danych wskazujących, że problem ten dotyczy leków zawierających metforminę dopuszczonych do obrotu na terenie UE. Organy właściwe UE współpracują z firmami w celu przebadania europejskich leków i będą przedstawiać dalsze dane jak tylko więcej informacji będzie dostępnych.

Pacjenci w UE powinni kontynuować przyjmowanie metforminy jak dotychczas. Ryzyko wynikające z braku odpowiedniego leczenia cukrzycy znacznie przewyższa wszelkie możliwe skutki niskich poziomów NDMA obserwowanych w badaniach. Pracownicy służby zdrowia powinni również przypominać pacjentom jak ważne jest kontrolowanie cukrzycy.

Metformina jest szeroko stosowana samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami w leczeniu cukrzycy typu 2. Metformina jest zazwyczaj stosowana jako leczenie pierwszego rzutu i działa poprzez zmniejszenie produkcji glukozy w organizmie oraz zmniejszenie jej wchłaniania z jelit. Informacje dla pacjentów i pracowników służby zdrowia

Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej odgrywają obecnie większą rolę w rozpoznawaniu chorób oczu, w tym „podstępnej” jaskry – mówi prof. Jerzy Szaflik, autorytet okulistyczny. Jakie objawy powinny zasugerować lekarzowi rodzinnemu, że może mieć do czynienia z pacjentem jaskrowym? Od 2015 r. konsultacja okulistyczna realizowana w ramach NFZ wymaga skierowania od lekarza pierwszego kontaktu. Ta zmiana zdecydowanie zwiększyła częstotliwość kontaktów lekarzy rodzinnych z pacjentami okulistycznymi. 

Jeszcze inną kategorię pacjentów okulistycznych trafiających do lekarzy rodzinnych stanowią osoby z chorobami ogólnoustrojowymi dającymi objawy oczne. Z pewnością należy wymienić tu cukrzycę, która zwykle prowadzi do retinopatii cukrzycowej. Lekarz rodzinny powinien być w stanie zbadać dno oka i w przypadku zauważenia objawów retinopatii skierować diabetyka do okulisty. W przypadku świeżo zdiagnozowanej cukrzycy powinien też np. zlecać odpowiednio częste konsultacje okulistyczne, czy potrafić zasugerować właściwą suplementację. Przy okazji leczenia chorób ogólnoustrojowych lekarze pierwszego kontaktu mają także możliwość wykrycia poważnych, typowo już okulistycznych schorzeń. Szczególnie istotne jest stwierdzanie podejrzenia jaskry, która w początkowym stadium zazwyczaj nie daje alarmujących objawów, a powodzenie jej leczenia zależy od jak najwcześniejszego wdrożenia terapii. Dotyczy to zwłaszcza stanowiącej ogromną większość przypadków jaskry otwartego kąta, nie bez powodu nazywanej „cichym złodziejem wzroku”.

Ostatnie zmiany na liście leków refundowanych przyniosły chorym zmagającym się z rakiem jelita grubego wiele korzyści. Do programu lekowego włączono Lonsurf (triflurydyna w skojarzeniu z tipiracylem) – terapię, która umożliwiła chorym dostęp do leczenia w tzw. III i IV linii. Drugą zmianą są tzw. wakacje od chemioterapii. Oznacza to, że przy leczeniu paliatywnym chorych zmagających się z rakiem jelita grubego, chemioterapia pierwszego rzutu w połączeniu z lekami celowanymi nie musi być kontynuowana w pełnym składzie aż do momentu progresji choroby. Jednocześnie liczne badania kliniczne potwierdzają, że skrócenie stosowania chemioterapii jest możliwe bez znaczącego zmniejszenia jej skuteczności, o ile przerwane leczenie zostanie wznowione w przyszłości. Jednak coraz częściej eksperci mówią o jeszcze jednej koniecznej korekcie programu lekowego w zakresie pierwszej linii leczenia.

Występowanie cukrzycy dramatycznie wzrosło na przełomie XX i XXI w. Ma to związek ze starzeniem się populacji, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych, a także z epidemią otyłości. U osób dorosłych przeważa typ 2 cukrzycy, który stanowi blisko 90% przypadków. Z badań epidemiologicznych wynika, że cukrzyca jest niezależnym czynnikiem ryzyka choroby wieńcowej (CAD), odpowiada za blisko dwukrotnie większą śmiertelność w świeżym zawale serca (MI), a także ma niekorzystny wpływ na rokowanie po dokonanym MI. Jakie mechanizmy związane z cukrzycą mogą doprowadzić do rozwoju zaburzeń rytmu serca? Jak prowadzić pacjenta z cukrzycą, ze schorzeniami współistniejącymi i zagrożonego arytmią? Na pytania odpowiada prof. Maria Bilińska, kierownik Kliniki Zaburzeń Rytmu Serca Instytutu Kardiologii w Warszawie, ekspert Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Przewlekła choroba nerek (PChN) to drugie, po nadciśnieniu tętniczym, najczęstsze przewlekłe schorzenie w Polsce – cierpi na nią ok. 4,2 mln Polaków. Choroba jest łatwa do zdiagnozowania, lecz nierozpoznana i nieleczona postępuje niezauważalnie. Raport pierwszego w Polsce Ogólnopolskiego Badania Pacjentów Nefrologicznych wskazuje, że chorzy na PChN nadal zbyt późno trafiają do lekarza specjalisty i bardzo rzadko otrzymują prawidłową pomoc nefroprotekcyjną, oddalającą konieczność dializy. W Polsce potrzeba zarówno sprawniejszych rozwiązań systemowych, jak i indywidualnej edukacji pacjentów oraz lekarzy POZ, w celu przypieszenia kwalifikacji do leczenia. Wdrożenie odpowiednich działań nefroprotekcyjnych wydaje się tym bardziej konieczne z punktu widzenia kosztów leczenia i niezdolności do pracy osób w zaawansowanych stadiach choroby.

W związku z informacjami dotyczącymi zanieczyszczenia metforminy, substancji czynnej używanej do produkcji leków przeciwko cukrzycy, Ministerstwo Zdrowia informuje, że 4 grudnia Minister Zdrowia, prof. Łukasz Szumowski zorganizował spotkanie z udziałem: Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Grzegorza Cessaka; Głównego Inspektora Farmaceutycznego, Pawła Piotrowskiego; Głównego Inspektora Sanitarnego, prof. Jarosława Pinkasa; Dyrektora Narodowego Instytutu Leków, Anny Kowalczuk; Wiceprezesa Naczelnej Izby Aptekarskiej, Michała Byliniaka; konsultanta krajowego w dziedzinie chorób wewnętrznych, prof. Jacka Różańskiego; konsultanta krajowego w dziedzinie kardiologii prof. Jarosława Kaźmierczaka; konsultanta krajowego w dziedzinie endokrynologii prof. Andrzeja Lewińskiego; konsultanta krajowego w dziedzinie diabetologii, prof. Krzysztofa Strojka; konsultanta krajowego w dziedzinie położnictwa i ginekologii prof. Krzysztofa Czajkowskiego.

Jak pokazują wyniki przeprowadzonego na zlecenie Sanofi badania „Polacy a niealkoholowe stłuszczenie wątroby”, poziom wiedzy na temat wątroby oraz chorób tego narządu jest w społeczeństwie polskim wciąż bardzo niski. Celem badania było uzyskanie informacji o wiedzy Polaków na temat roli wątroby oraz diagnoza społeczna postaw i zachowań z nią związanych. Szczególnie ważna była ocena świadomości bezalkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD), która stanowi aktualnie jednen z poważniejszych wyzwań medycznych i uznawana jest za globalną epidemię. Szacuje się, że to obecnie problem nawet 9 mln Polaków.

Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfiakcji (AOTMiT) wydał pozytywną rekomendację dotyczącą objęcia refundacją leku durwalumab w ramach programu lekowego „Leczenie niedrobnokomórkowego raka płuca”. Stanowisko Rady Przejrzystości było także pozytywne i jednogłośne. Jak skomentował to prof. dr hab. n. med. Dariusz M. Kowalski (Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie): Rak płuca staje się powoli chorobą przewlekłą. Dziś możliwe jest leczenie radykalne, czyli z intencją wyleczenia, nawet pacjentów w III stadium zaawansowania tej choroby.

Nowo otwarte Centrum Jaskry w Warszawie to specjalistyczna, dedykowana diagnostyce i leczeniu jaskry przychodnia, powstała z inicjatywy prof. Jerzego Szaflika, twórcy współczesnej warszawskiej szkoły okulistycznej i założyciela Centrum Mikrochirurgii Oka "Laser".  Placówka będzie oferować badania z użyciem innowacyjnej, opartej na sztucznej inteligencji, platformy e-jaskra, która może stać się podstawą ogólnopolskiego programu badań przesiewowych w kierunku jaskry. Już od 2 grudnia będzie można tu bezpłatnie, po wcześniejszej rejestracji, wykonać takie badanie. Według statystyk 70% przypadków jaskry jest wykrywanych zbyt późno.